Sáng ngày 9/12, tại Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải (Hà Nội) diễn ra Hội nghị tập huấn phổ biến, cập nhật các chính sách, quy định pháp luật về quản lý khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cho các cơ sở giáo dục đại học. Hội nghị do Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp tổ chức thực hiện.
Hội nghị có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc; các nhà quản lý, chuyên gia của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ.
Về phía Trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải có Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long - Hiệu trưởng nhà trường; Tiến sĩ Trần Thanh An - Phó Hiệu trưởng cùng lãnh đạo các đơn vị, cán bộ, giảng viên, nhân viên nhà trường tham dự hội nghị.
Toàn cảnh hội nghị tập huấn.
Ngoài ra, buổi tập huấn còn có sự góp mặt của lãnh đạo các đơn vị quản lý về khoa học và tài chính thuộc các cơ sở giáo dục trên cả nước, với 60 cơ sở giáo dục tham dự trực tiếp tại Hà Nội và hơn 200 cơ sở tham dự tại các điểm cầu trực tuyến.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh đây là một sự kiện quan trọng nhằm cập nhật các thông tin, chính sách liên quan đến khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong các cơ sở giáo dục đại học. Thứ trưởng gửi lời cảm ơn tới Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp tổ chức hội nghị, đồng thời bày tỏ mong muốn các đại biểu tham dự nghiêm túc, tiếp thu đầy đủ tinh thần và nội dung được phổ biến.
Thứ trưởng cho biết, trong công tác quản lý hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, vẫn còn một số cơ sở giáo dục thực hiện chưa hiệu quả. Mặc dù lĩnh vực khoa học công nghệ đã có nhiều bước phát triển, nhưng so với yêu cầu hiện nay, kết quả vẫn còn khiêm tốn. Nguồn thu của các trường đại học hiện chủ yếu dựa vào học phí, trong khi tỷ trọng nguồn thu từ hoạt động nghiên cứu khoa học còn rất thấp và chưa thể so sánh với các trường đại học ở nhiều quốc gia.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc phát biểu khai mạc hội nghị.
"Ở các trường đại học quốc tế, nguồn thu từ nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ chiếm tỷ trọng đáng kể, góp phần tạo nên vị thế và năng lực cạnh tranh của họ. Trong khi đó, tại Việt Nam, hoạt động ứng dụng, chuyển giao và thương mại hóa kết quả nghiên cứu tuy đã được quan tâm thúc đẩy nhưng vẫn còn nhiều hạn chế.
Nhà nước chỉ ban hành khung pháp lý và chính sách hỗ trợ, còn các cơ sở giáo dục đại học phải là lực lượng tiên phong trong triển khai thực hiện. Các hoạt động phải được tiến hành một cách chắc chắn, đúng quy định; nếu không nắm vững pháp luật thì khó có thể triển khai hiệu quả. Vì vậy, hội nghị lần này có ý nghĩa quan trọng trong việc tập huấn, phổ biến quy định để các cơ sở giáo dục đại học hiểu rõ và áp dụng tốt hơn trong thực tiễn", Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc bày tỏ.
Phát biểu chào mừng hội nghị, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long - Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải bày tỏ sự trân trọng khi nhà trường được lựa chọn phối hợp tổ chức một sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện nay.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long cho biết, thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã giao nhiều nhiệm vụ liên quan đến phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Để triển khai những nhiệm vụ đó, các cơ sở giáo dục đại học phải giải quyết nhiều vấn đề như đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, xây dựng và phát triển chương trình đào tạo, cùng các hoạt động chuyên môn liên quan. Trong quá trình thực hiện, nhiều đơn vị gặp phải vướng mắc trong công tác quản lý khoa học và công nghệ, đặc biệt là việc bố trí kinh phí và tổ chức triển khai trong bối cảnh điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn.
Vì vậy, theo thầy hiệu trưởng, việc tổ chức hội nghị này có ý nghĩa thiết thực, giúp các cơ sở giáo dục nắm bắt đầy đủ các quy định, chủ trương của Đảng và Nhà nước, từ đó triển khai đúng năng lực, phù hợp thực tiễn và hiệu quả hơn trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Long - Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải phát biểu chào mừng hội nghị.
Mở đầu hội nghị, Tiến sĩ Phạm Thị Minh Phương - Đại diện Cục Quản lý Đấu thầu, Bộ Tài chính có phần trình bày về các quy định liên quan đến Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP) và cơ chế, chính sách hợp tác công tư trong lĩnh vực phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Tiến sĩ Phạm Thị Minh Phương cho biết: "Hiện nay, khung pháp lý về Luật PPP đang rất tạo điều kiện cho hợp tác công tư trong lĩnh vực khoa học công nghệ phát triển. Cụ thể, lĩnh vực đầu tư được mở rộng để huy động nguồn lực; bỏ hạn mức quy mô tối thiểu đầu tư theo phương thức PPP; đơn giản hóa quy trình, thủ tục chuẩn bị đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền một số thủ tục trong các giai đoạn chuẩn bị đầu tư nhằm tạo sự chủ động, linh hoạt cho Bộ, ngành, địa phương và tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư triển khai hợp đồng dự án PPP.
Bên cạnh đó, Luật PPP cũng nâng hạn mức tỷ lệ vốn nhà nước trong dự án PPP nhằm tạo động lực thu hút doanh nghiệp tư nhân; tạo cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu bằng cách cho Chính phủ đồng hành với nhà đầu tư, tạo động lực để thực hiện dự án. Luật cũng bổ sung trường hợp và cơ chế xử lý trường hợp chấm dứt hợp đồng trước hạn".
Tiến sĩ Phạm Thị Minh Phương - Đại diện Cục Quản lý Đấu thầu, Bộ Tài chính chia sẻ thông tin chính sách tại hội nghị.
Riêng về hợp tác công tư trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, Tiến sĩ Phương chia sẻ, loại hình công nghệ, sản phẩm, dịch vụ được hợp tác đầu tư bao gồm Công nghệ cao, công nghệ chiến lược; Hạ tầng khoa học công nghệ nhằm nghiên cứu, phát triển, ứng dụng công nghệ cao, công nghệ chiến lược; Hạ tầng số; Các nền tảng số dùng chung theo NQ 193/2025/QH15; Hoạt động đào tạo nhân lực công nghệ số, nhân lực công nghiệp công nghệ số; Hạ tầng phục vụ đào tạo nhân lực công nghệ số, nhân lực công nghiệp công nghệ số.
Các cơ sở giáo dục đại học cần nắm bắt được các loại hình trên để hợp tác công tư đúng và trúng. Ngoài ra, các trường phải nắm rõ nội dung về hợp tác công tư theo cơ chế sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh, liên doanh, liên kết và hợp tác công tư theo hình thức khác như đặt hàng, tài trợ nhiệm vụ khoa học công nghệ, hợp tác 3 bên (nhà nước, tổ chức khoa học công nghệ, doanh nghiệp).
Tiếp theo chương trình, Tiến sĩ Khổng Quốc Minh - Đại diện Cục Đổi mới sáng tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ đã khái quát nội dung trọng tâm của Nghị định số 268/2025/NĐ-CP ngày 14/10/2025 Quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo về đổi mới sáng tạo; khuyến khích hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp; công nhận trung tâm đổi mới sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; công nhận cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; hạ tầng, mạng lưới và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo..
Tiến sĩ Khổng Quốc Minh nhận định: "Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số và sự phát triển mạnh mẽ của AI, Nhà nước đã kịp thời ban hành các nghị quyết quan trọng như Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật; và Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.
Trong bối cảnh này, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tiếp tục là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Đặc biệt, Nghị định số 268/2025/NĐ-CP cũng mới được ban hành với các nội dung chính như: Nhiệm vụ đổi mới sáng tạo; Chương trình đổi mới sáng tạo quốc gia; Tiêu chí công nhận tổ chức, cá nhân đổi mới sáng tạo và hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo...cùng các quy định về phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo, hệ sinh thái khởi nghiệp và văn hóa đổi mới sáng tạo.
Nghị định 268/2025/NĐ-CP trở thành nền móng quan trọng cho sự phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong giai đoạn mới. Với việc thiết lập khuôn khổ pháp lý rõ ràng, đồng bộ và hiện đại, nghị định không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân tham gia hoạt động đổi mới sáng tạo, mà còn góp phần hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia vững chắc".
Tiến sĩ Khổng Quốc Minh - Đại diện Cục Đổi mới sáng tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ khái quát nội dung Nghị định số 268/2025/NĐ-CP.
Nhằm nâng cao năng lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, tại hội nghị, Tiến sĩ Lưu Quang Minh đã chia sẻ Nghị định số 267/2025/NĐ-CP Quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo về chương trình, nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và một số quy định về thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Trong đó, nhấn mạnh các loại hình chương trình khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, trình tự thực hiện chương trình và nhiệm vụ phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Cũng tại buổi tập huấn, các báo cáo viên đã làm rõ thêm về Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo về cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức Khoa học và công nghệ công lập, nhân lực nhân tài và giải thưởng trong lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; Quy định về Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương.
Qua đó, các cơ sở giáo dục đại học có điều kiện nắm bắt đầy đủ hơn về hành lang pháp lý trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, từ cơ chế tự chủ, nhân lực khoa học đến các chính sách về quỹ đầu tư mạo hiểm.
Điều này giúp các trường mạnh dạn hơn trong việc hợp tác với doanh nghiệp, thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và đầu tư phát triển khoa học công nghệ, qua đó nâng cao hiệu quả khai thác nguồn lực, gia tăng giá trị nghiên cứu và đóng góp thiết thực cho phát triển kinh tế - xã hội.
Ngọc Huyền