Tối 12-11, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị có buổi thông tin về sự cố tổn thương vết mổ sau phẫu thuật nội soi do nhiễm vi khuẩn hiếm gặp, không điển hình và phương án xử lý khắc phục của Bệnh viện.
Trước đó, trong khoảng thời gian từ tháng 7 đến đầu tháng 10-2025, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị đã phẫu thuật nội soi khoảng 500 trường hợp. Tuy nhiên, bệnh viện đã ghi nhận khoảng 70 ca bệnh có tình trạng sưng tấy, chảy dịch kéo dài tại vị trí vết mổ sau phẫu thuật nội soi từ 2 đến 4 tuần.
Phát hiện hàng loạt ca tổn thương vết mổ
Theo BS.CKII Phan Xuân Nam - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị, các ca bệnh bắt đầu xuất hiện rải rác từ đầu tháng 9 và tăng lên vào đầu tháng 10-2025. Các bệnh nhân này chủ yếu là phẫu thuật nội soi (mổ ruột thừa, sản phụ khoa) và có biểu hiện sưng, tấy đỏ tại các vết mổ nhỏ.
BS.CKII Phan Xuân Nam - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị. Ảnh: NGUYỄN DO
Ban đầu, bệnh viện chẩn đoán đây là nhiễm trùng vết mổ thông thường. Tuy nhiên, các bác sĩ nhận thấy một hiện tượng bất thường.
Các ca bệnh này có chung đặc điểm tổn thương là vết mổ không liền lại như bình thường, chảy dịch kéo dài, đau nhức, da nề đỏ, tổn thương chỉ ở thành bụng. Tuy nhiên, tình trạng toàn thân của bệnh nhân vẫn ổn định, không sốt, công thức máu trong giới hạn bình thường và các cơ quan trong ổ bụng không bị tổn thương.
Đặc biệt, khi lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm vi khuẩn thì đều không phát hiện có hiện diện của vi khuẩn thông thường.
Báo cáo tổng hợp ban đầu xác định các bệnh nhân này đều có 3 đặc điểm chung: Là bệnh nhân phẫu thuật cấp cứu bằng phương pháp nội soi; Địa điểm phẫu thuật tại phòng mổ cấp cứu (phòng mổ số 2); Dụng cụ phẫu thuật nội soi được xử lý tiệt khuẩn bằng hóa chất.
Vào ngày 13-10, sau khi nhận báo cáo chính thức, lãnh đạo BV đã họp khẩn với Hội đồng Kiểm soát nhiễm khuẩn và các khoa phòng liên quan, xác định đây là sự cố y khoa không mong muốn và cần khẩn trương tìm nguyên nhân. Kết luận ban đầu khi đó là "Nhiễm khuẩn vết mổ thành bụng chưa rõ nguyên nhân".
Ngay từ ngày 13-10, BV đã triển khai các giải pháp cấp bách. Cụ thể, BV đã cho dừng hoạt động tại phòng mổ số 2 và tiến hành khử khuẩn toàn bộ phòng mổ. Đồng thời thay đổi quy trình tiệt khuẩn dụng cụ bằng việc dừng tiệt khuẩn bằng hóa chất và chuyển toàn bộ dụng cụ phẫu thuật nội soi sang phương pháp hấp tiệt khuẩn tập trung.
Đồng thời, BV đã rà soát, liên hệ với tất cả các bệnh nhân đã phẫu thuật nội soi cấp cứu từ tháng 7 đến tháng 10-2025 để tìm hiểu tình hình sức khỏe. Đại diện lãnh đạo BV và Tổ Chăm sóc khách hàng cũng đã đến thăm hỏi, động viên và hỗ trợ vật chất cho người bệnh.
Do vi khuẩn hiếm gặp, không điển hình
Lãnh đạo bệnh viện cho biết, sau khi phát hiện sự việc, đơn vị đã thành lập Hội đồng Chuyên môn và chủ động liên hệ tham vấn các bệnh viện tuyến chuyên sâu, các chuyên gia đầu ngành.
Sau đó, bệnh viện đã mời ông Trần Hữu Luyện - Phó chủ tịch Hội Kiểm soát nhiễm khuẩn Việt Nam, đến trực tiếp khảo sát, đánh giá toàn bộ quy trình và thăm khám người bệnh.
Ngày 10-11, Hội đồng Chuyên môn của BV đã họp và đưa ra kết luận. Hội đồng ghi nhận các xét nghiệm nhuộm soi bệnh phẩm AFB (+) nhưng xét nghiệm PCR loại trừ vi khuẩn lao.
BS.CKII Phan Xuân Nam - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị thăm hỏi và giải thích cho bệnh nhân về tổn thương vết mổ sau phẫu thuật nội soi. Ảnh: C.CHÂU
Hội đồng đã đối chiếu với một sự cố tương tự tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang vào năm 2013 (với 92 ca biến chứng) và xác định nguyên nhân khi đó là do Nontuberculous Mycobacteria (NTM), một loại vi khuẩn hiếm gặp trong nhiễm trùng phòng mổ.
Nhận thấy bệnh cảnh lâm sàng tại Quảng Trị tương đồng với các ca bệnh tại Hà Giang, Hội đồng Chuyên môn đã đưa ra chẩn đoán lâm sàng: Nhiễm khuẩn vết mổ do vi khuẩn không điển hình Nontuberculous Mycobacteria (NTM).
Hiện tại, ngoài các bệnh nhân đang điều trị tại bệnh viện thì có 9 bệnh nhân đang điều trị tại Bệnh viện Trung ương Huế, lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị cho biết đã phối hợp với Bệnh viện Trung ương Huế ban hành phác đồ điều trị bước đầu (thực hiện từ ngày 10-11).
BS.CKII Phan Xuân Nam - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị cho biết, "thủ phạm" được xác định là vi khuẩn Non-tuberculous mycobacteria (NTM). Đây là một loại trực khuẩn kháng cồn, kháng axit, có hình dạng gần giống vi khuẩn lao nhưng không lây lan qua đường hô hấp. Loại vi khuẩn này không mọc trên các môi trường nuôi cấy thông thường tại bệnh viện, gây nhiều khó khăn cho việc chẩn đoán ban đầu.
"Chúng tôi khẳng định các tổn thương của người bệnh chỉ khu trú trên thành bụng, không phải trong ổ bụng. Theo kinh nghiệm từ ca bệnh ở Hà Giang, sau khi tìm ra nguyên nhân và điều trị đúng phác đồ, tất cả bệnh nhân đều khỏi bệnh", BS.CKII Phan Xuân Nam nhấn mạnh.
Bệnh viện cũng đã giao các phòng ban liên hệ với tất cả bệnh nhân đã phẫu thuật trong thời gian qua để theo dõi, thăm hỏi và có chính sách hỗ trợ về tinh thần, vật chất (hỗ trợ một phần sinh hoạt phí) cho các bệnh nhân bị ảnh hưởng.
"Bệnh viện quyết tâm rất cao, có trách nhiệm cao với người bệnh, động viên, chăm sóc, hỗ trợ cả vật chất và tinh thần. Chúng tôi lấy người bệnh làm trung tâm, vì quyền lợi và sức khỏe của người bệnh để làm sao người dân tin tưởng vào chuyên môn của y tế", Giám đốc BV Đa khoa Quảng Trị chia sẻ.
NGUYỄN DO