Amazon đặc biệt chú ý tới Việt Nam

13 giờ trướcBài gốc

Amazon đang muốn phát triển trung tâm xuất khẩu thương mại điện tử tại Việt Nam. Ảnh: Reuters.

Kế hoạch đưa Việt Nam thành trung tâm xuất khẩu thương mại điện tử tại Đông Nam Á từ năm 2026 của Amazon đánh dấu một ngã rẽ quan trọng. Từ vị thế cường quốc sản xuất phụ thuộc nhiều vào lắp ráp, "Con rồng đang lên của châu Á" dần tiến sâu hơn vào thương mại tích hợp số, nơi thương hiệu, dữ liệu và hạ tầng nền tảng quyết định phần lớn giá trị, theo Asia Times.

Trong 10 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt khoảng 391 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái. Khu vực FDI chiếm khoảng 76% tổng kim ngạch phản ánh mức độ hội nhập sâu vào chuỗi sản xuất toàn cầu trong các ngành điện tử, máy móc và dệt may.

Dẫu vậy, phần lớn hàng hóa vẫn dừng ở khâu sản xuất theo hợp đồng và lắp ráp với biên lợi nhuận thấp trong khi phần “giá trị” của sản phẩm thường được gia công ở nước ngoài.

Vì vậy, thách thức của Việt Nam là chuyển từ sản xuất thuê sang mô hình coi trọng đổi mới, xây dựng thương hiệu và tiếp cận thị trường số.

Tham vọng của Amazon

Đà phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử trong nước mở ra một hướng đi đúng đắn. Quy mô bán lẻ trực tuyến Việt Nam ước tính đạt 25-32 tỷ USD trong năm 2025, với mức tăng gần 20%/năm.

Xuất khẩu thương mại điện tử xuyên biên giới cũng tăng tốc từ khoảng 3,5 tỷ USD năm 2023 lên 5,8 tỷ USD cho năm 2028. Trong 5 năm qua, số lượng sản phẩm Việt Nam được niêm yết trên Amazon đã tăng hơn 300%, với 18 triệu mặt hàng được bán trên toàn cầu.

Quyết định của Amazon cũng phù hợp với lộ trình này. Bằng cách chọn Việt Nam làm trung tâm xuất khẩu khu vực, tập đoàn đang tích hợp hoạt động sản xuất nội địa vào mạng lưới logistics và bán lẻ toàn cầu, đóng cả 2 vai trò là xương sống logistics và nền tảng chuỗi cung ứng kỹ thuật số.

Là một mạng lưới logistics, Amazon cung cấp dịch vụ kho bãi, đóng gói và giao hàng chặng cuối thông qua các chương trình Hoàn tất đơn hàng bởi Amazon (Fulfillment by Amazon) và Logistics toàn cầu (Global Logistics)

Hàng hóa sản xuất tại Việt Nam giờ đây có thể được vận chuyển trực tiếp đến các trung tâm phân phối ở nước ngoài của Amazon, đặc biệt là tại Mỹ và châu Âu, giúp rút ngắn thời gian giao hàng và chi phí giao dịch.

Đối với các nhà xuất khẩu nhỏ, những hiệu quả này có thể quyết định liệu doanh số bán hàng toàn cầu có đạt hiệu quả về mặt thương mại hay không.

Ở vai trò nền tảng chuỗi cung ứng, Amazon kết nối nhà sản xuất với người tiêu dùng thông qua xử lý thanh toán công cụ tiếp thị phân tích dữ liệu và quản trị tuân thủ.

Người bán hàng Việt Nam sẽ không chỉ tiếp cận thị trường nước ngoài mà còn được tiếp cận các hệ thống giúp quản lý thương hiệu, giá cả và dịch vụ hậu mãi, vốn là những chức năng mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) thường không thể đáp ứng.

Trên thực tế, Amazon giúp giảm chi phí gia nhập thương mại điện tử quốc tế, đồng thời mở rộng nền tảng kỹ năng cần thiết để các công ty cạnh tranh toàn cầu.

Việt Nam hưởng lợi gì?

Việc tham gia vào mạng lưới này kỳ vọng giúp Việt Nam chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu từ lắp ráp giá trị thấp sang thương mại kỹ thuật số giá trị cao hơn.

Bên cạnh đó, hoạt động này có thể đẩy nhanh đầu tư vào hiện đại hóa kho bãi, vận tải và hải quan, khi cả doanh nghiệp Nhà nước và tư nhân đều điều chỉnh để đáp ứng các tiêu chuẩn hậu cần của Amazon.

Ngoài ra, đóng vai trò quan trọng không kém là kênh kinh nghiệm thực tế giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận kỳ vọng của người tiêu dùng toàn cầu và văn hóa vận hành dựa trên dữ liệu từ đó thúc đẩy đổi mới và nâng chất lượng sản phẩm.

Tuy nhiên, những lợi ích này không được đảm bảo chắc chắn. Chi phí logistics của Việt Nam vẫn thuộc hàng cao nhất châu Á, khoảng 17% GDP, và việc quản trị thương mại số vẫn chưa đồng đều. Amazon có thể “mang” thị trường về gần Việt Nam hơn, nhưng không thể thay thế việc cải cách chính sách và cơ sở hạ tầng một cách nhất quán.

Nếu thủ tục hải quan kết nối chuỗi cung ứng và thanh toán số không được nâng cấp trong khi phí dịch vụ FBA vẫn là gánh nặng, sẽ có nguy cơ về một nền kinh tế kỹ thuật số hai tốc độ khi các tập đoàn lớn và doanh nghiệp FDI hấp thụ được chi phí ma sát còn nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) nội địa bị bỏ lại ngoài chuỗi logistics toàn cầu.

Bối cảnh khu vực cũng tạo thêm áp lực tăng trưởng cho Việt Nam. Doanh số thương mại điện tử xuyên biên giới tại Đông Nam Á đạt 17 tỷ USD vào năm 2024. Trong khi Indonesia dẫn đầu về thị phần thị trường, Thái Lan, Malaysia và Philippines cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ. Riêng Singapore tiếp tục dẫn đầu về mảng thanh toán và logistics.

Đối với Việt Nam, việc duy trì lợi thế mới nổi sẽ phụ thuộc vào việc liệu đất nước có thể tăng cường năng lực thể chế, đảm bảo quyền tiếp cận công bằng cho các doanh nghiệp trong nước và tích hợp cơ sở hạ tầng kỹ thuật số này vào chiến lược thương mại rộng lớn hơn hay không.

Xét cho cùng, động thái của Amazon phản ánh sự tái cấu trúc thương mại chứ không phải là một bước đột phá đột ngột.

Nếu được triển khai tốt, mối quan hệ đối tác này có thể giúp Việt Nam chuyển đổi trọng tâm sang việc tạo ra giá trị không chỉ bằng cách tăng doanh số, mà còn bằng cách nắm bắt phần lợi nhuận phân phối vốn lâu nay rơi vào tay các trung gian nước ngoài.

Đây sẽ là một thay đổi âm thầm nhưng đáng kể khi “Made in Viet Nam” ngày càng đồng nghĩa “Marketed from Viet Nam”.

Tiến Lợi

Nguồn Znews : https://znews.vn/amazon-dac-biet-chu-y-toi-viet-nam-post1601952.html