Ẩn ý đằng sau sự xích lại gần nhau của quan hệ Anh-Nhật

11 giờ trướcBài gốc

Bộ trưởng Ngoại giao Anh David Lammy gặp Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Takeshi Iwaya tháng 3/2025 tại Canada, bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao G7. (Nguồn: Bộ Ngoại giao Nhật Bản)

Theo trang tin của Viện Nghiên cứu Đông Á (có trụ sở tại Australia) ngày 17/7, quan hệ giữa Anh và Nhật Bản ngày càng được củng cố trước loạt cú sốc toàn cầu, tạo tiền đề cho các sáng kiến chiến lược quan trọng như Thỏa thuận Hiroshima, Thỏa thuận tiếp cận đối ứng (RAA), hợp tác quốc phòng, và việc Anh gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Mối quan hệ này ngày càng đóng vai trò then chốt trong việc duy trì trật tự địa chính trị dựa trên luật lệ, bất chấp áp lực từ chính sách phân cực của các cường quốc.

Quan hệ giữa hai nước hiện đang ở thời điểm đỉnh cao. Tháng 3 vừa qua, cuộc họp cấp bộ trưởng “Kinh tế 2+2” đầu tiên giữa Anh và Nhật Bản được tổ chức với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Thương mại của Anh cùng các đối tác Nhật Bản. Đây là lần đầu tiên Nhật Bản tổ chức mô hình “Kinh tế 2+2” với một nước ngoài Mỹ.

Trong số các lĩnh vực hợp tác, công nghệ tiên tiến và thương mại được đánh giá có triển vọng hợp tác hiệu quả nhất nhờ sự bổ sung lẫn nhau. Anh dẫn đầu trong trí tuệ nhân tạo (AI) và thiết kế bán dẫn, còn Nhật Bản có kiến thức chuyên sâu về máy tính lượng tử và sản xuất chip.

Việc Anh gia nhập CPTPP vào cuối năm 2024 mang lại cho Nhật Bản sự hỗ trợ quan trọng trong việc duy trì một trật tự thương mại toàn cầu tự do và cởi mở. Nhật Bản và Anh là hai nền kinh tế lớn trong CPTPP, với thế mạnh bổ sung: Anh có chiều sâu chiến lược về dịch vụ và sở hữu trí tuệ. Nhật Bản cũng kỳ vọng sự hiện diện của Anh trong CPTPP sẽ giúp nước này đối phó với những thách thức địa chính trị.

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu có nhiều rủi ro như hiện nay, CPTPP càng trở nên quan trọng khi đóng vai trò như một rào chắn bảo vệ trật tự thương mại “mở” hiện nay.

Tuy nhiên, một số ý kiến hoài nghi khả năng hai nước có thể duy trì vai trò chiến lược do các vấn đề kinh tế trong nước. Cả Anh và Nhật Bản đều chủ động thể hiện mong muốn mở rộng vai trò trong các liên minh an ninh với Mỹ, đồng thời làm sâu sắc thêm quan hệ an ninh với các đối tác cùng chí hướng. Quan hệ hợp tác ngày càng sâu sắc giữa Nhật và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) là một minh chứng.

Những thách thức đa chiều đối với trật tự dựa trên luật lệ toàn cầu đang thúc đẩy các cường quốc tầm trung phát triển huy động nguồn lực chung. Đây chính là động lực khiến quan hệ Anh-Nhật Bản trở nên gắn kết hơn bao giờ hết. Mức độ tin cậy song phương cao hiện nay giữa Anh và Nhật Bản mang lại cho họ một vai trò đặc biệt trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng.

(theo Viện Nghiên cứu Đông Á)

Vy Anh

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/an-y-dang-sau-su-xich-lai-gan-nhau-cua-quan-he-anh-nhat-321648.html