Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú mới đây ký ban hành Kết luận số 207 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Theo đó, với công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Ban Bí thư nhận thấy bên cạnh những kết quả đã đạt được, vẫn còn tồn tại một số hạn chế.
Đó là tình trạng xâm phạm quyền lợi của người tiêu dùng diễn biến ngày càng đa dạng, tinh vi, phức tạp, xuất hiện cả trong những lĩnh vực liên quan đến y tế, chăm sóc sức khỏe, thực phẩm, các sản phẩm thiết yếu cho người già, trẻ em, gây bức xúc trong xã hội. Công tác quản lý nhà nước ở một số nơi bị buông lỏng, để hoạt động sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm diễn ra công khai với quy mô lớn, trong thời gian dài.
Lực lượng chức năng tỉnh Thái Nguyên kiểm tra cơ sở kinh doanh, sản xuất bỉm và băng vệ sinh giả mạo nhiều nhãn hiệu nổi tiếng, hồi tháng 9. Ảnh: QLTT Thái Nguyên
Ban Bí thư yêu cầu khẩn trương hoàn thiện các quy định pháp luật về bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trong môi trường số, các giao dịch đặc thù, đặc biệt là giao dịch xuyên biên giới; bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn thông tin của người tiêu dùng.
Theo Kết luận số 207, trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa cần được quy định rõ nhằm minh bạch hóa thị trường, nhất là trong việc phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân; phòng, chống hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, kém chất lượng...
Kết luận số 207 nêu rõ yêu cầu nghiên cứu có lộ trình nâng cao tiêu chuẩn, quy chuẩn của Việt Nam bảo đảm tương xứng, phù hợp các tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc tế; tăng cường hiệu quả hoạt động thanh tra, kiểm tra của các cơ quan quản lý; phát huy vai trò giám sát, cung cấp thông tin về chất lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng cấm... của các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, người dân.
Theo yêu cầu của Ban Bí thư, thủ tục tố tụng tư pháp rút gọn cần được tăng cường áp dụng; khuyến khích giải quyết tranh chấp giữa các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế với nhau và với người tiêu dùng thông qua thương lượng, hòa giải và trọng tài.
Ngoài ra, Ban Bí thư lưu ý việc rà soát, điều chỉnh các quy định về chế tài, hình phạt và xử lý nghiêm minh đối với các hành vi cố tình sản xuất, buôn lậu hàng giả, hàng nhái, hàng không đáp ứng yêu cầu chất lượng với quy mô lớn, ảnh hưởng sức khỏe, tính mạng người dân; bảo đảm tính răn đe, giáo dục cao.
Ban Bí thư cũng yêu cầu tăng cường giám sát, kiểm tra, thanh tra, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm. Trong đó, các bộ, ngành, địa phương tập trung điều tra, xử lý nghiêm các hành vi: sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, sản phẩm, dịch vụ không bảo đảm an toàn; cung cấp thông tin sai lệch, gian dối, gây nhầm lẫn; lừa đảo, chiếm đoạt tài sản; áp đặt điều khoản không được phép, gây bất lợi cho số lượng lớn người tiêu dùng thông qua hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung.
Kết luận của Ban Bí thư nhấn mạnh việc tuyên truyền về quyền lợi, trách nhiệm của người tiêu dùng, hướng tới thay đổi nhận thức, hành vi, thói quen trong tiêu dùng.
Xử lý kỷ luật nghiêm khắc cán bộ bao che hoặc tiếp tay
Các hiệp hội ngành hàng, hiệp hội doanh nghiệp, làng nghề truyền thống được yêu cầu phát huy vai trò trong việc tuyên truyền để doanh nghiệp, tổ chức kinh tế thực hiện những quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng hàng hóa, dịch vụ; đấu tranh với các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, sản phẩm, dịch vụ kém chất lượng, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Ban Bí thư giao các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, các ban đảng Trung ương xử lý kỷ luật nghiêm khắc cán bộ, công chức có hành vi tham nhũng, tiêu cực, bao che hoặc tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật; tạo chuyển biến mạnh mẽ, thực chất trong công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng ở địa phương và đơn vị.
Các bộ, ngành, địa phương cần được phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm trong việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
Ban Bí thư giao các tỉnh ủy, thành ủy tăng cường tối đa vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng; siết chặt quản lý nhà nước, nhất là cấp xã thông qua phân cấp, phân quyền rõ ràng, cụ thể, gắn với trách nhiệm xử lý đến cùng tại cơ sở.
Trần Thường