Bao giờ 'Nước sông Tô vừa trong vừa mát'?

3 giờ trướcBài gốc

Một đoạn sông Tô Lịch đang bị nhuốm màu đen kịt trở lại

Tuy nhiên, vào những ngày đầu tháng 11, qua khảo sát dọc tuyến chúng tôi nhận thấy dòng sông Tô dường như quay lại nguyên trạng ban đầu. Màu nước đen đục, rác nổi lềnh bềnh, mùi hôi bốc lên, người dân lắc đầu. Nhìn thấy cảnh tượng này, nhiều người dân không khỏi bức xúc vì đang hy vọng nay phải thất vọng.

Vừa hồi sinh lại buồn…

Điểm mở cống bổ cập nước từ Hồ Tây nằm trên đường Trích Sài, trực tiếp đổ vào sông Tô Lịch tại phường Nghĩa Đô. Đây là “cửa ngõ” của sự hy vọng hồi sinh dòng sông “chết”. Theo người dân sở tại, “đã gần một tháng nay không còn xuất hiện việc bổ sung nước cho dòng sông”. Ngay tại đầu nguồn đường ống nước đã xuất hiện hôi thối bốc nồng nặc.

Người dân thường xuyên đi bộ buổi sáng cho biết, kể từ khi có dòng nước Hồ Tây bổ cập, sông Tô đã giảm hẳn mùi hôi, nhưng khi nước ngừng đổ vào, rác thải lại tồn đọng và khí bùn phân hủy xộc lên khiến không khí ô nhiễm hơn.

Ông Nguyễn Văn Toàn, 60 tuổi, một người dân ở quận Cầu Giấy cho hay: “Ban đầu người dân vui lắm vì nước sông Tô Lịch đã bớt mùi, xuất hiện màu xanh, nhưng từ khi không bổ cập nước từ Hồ Tây nữa, dòng nước tiếp tục đọng, mùi hôi bốc lên rất khó chịu. Mỗi sáng chạy bộ tôi cảm thấy rất mệt vì mùi hôi bốc ngược lên”.

Di chuyển dọc bờ sông từ phường Nghĩa Đô chúng tôi nhận thấy, không còn nước bổ cập, nước sông Tô lại đen đục đọng lại, bề mặt nổi đầy bọt tăm khí từ quá trình phân hủy bùn và rác thải. Váng dày đặc hình thành, lâu ngày không được cuốn trôi, tạo nên lớp màng bẩn thỉu. Tại những khu vực ống xử lý nước thải, nghịch lý lộ rõ là nước thải chảy liên tục ra sông mang theo cặn bã, rác vụn đọng lại.

Bà Ngô Thị Lan bán trà đá bên bờ sông Tô đoạn Kim Giang than vãn: “Gần tháng nay, dòng nước sông Tô Lịch lại xuất hiện màu đen, mùi hôi cũng bốc lên, khách ngồi uống nước cạnh sát bờ sông phải bịt mũi mỗi khi có gió. Mới đầu, nước trong cuốn trôi rác, mùi giảm hẳn, nhưng giờ thì nhếch nhác như cũ”.

Về cuối sông, tại khu vực cầu Lủ, tình hình còn nghiêm trọng hơn. Rác thải đọng lại dày đặc trên bề mặt kèm theo rêu mốc lan rộng, gây nên ô nhiễm. Mắt thường dễ dàng thấy vô số túi ni lông, chai nhựa, thậm chí đồ gia dụng trôi nổi. Hai bên bờ sông tồn tại nhiều điểm tập kết rác tự phát lẫn chính thức của công ty môi trường.

Dù một số bãi đã được che chắn bằng bạt kỹ lưỡng, nhưng thói quen xả rác bừa bãi của người dân vẫn khiến rác vương vãi xung quanh, làm mất mỹ quan đô thị. Mùa ẩm mốc hiện tại càng thúc đẩy quá trình phân hủy, sinh ra kí sinh trùng độc hại, đe dọa sức khỏe cộng đồng.

Sông Tô Lịch ở đoạn phường Hoàng Liệt nước như càng đen kịt hơn, rác thải bủa vây, mùi hôi bốc lên càng mạnh. Ông Ngô Đức Mận, người dân sinh sống ở đây cho biết, nghe tin có dự án bổ cập nước làm sạch sông Tô, cộng đồng xung quanh kỳ vọng lắm bởi có một ngày nước sông Tô sẽ xanh trong như cách đây vài chục năm. “Nào ngờ đầu chưa xuôi, đuôi vẫn chưa lọt. Không biết đến khi nào nước sông Tô bớt đen, thay vào đó màu xanh trong để người dân chúng tôi được thưởng ngoạn”, ông Mận mong muốn.

Phương án “cấp cứu” mới

Dự án cấp nước Hồ Tây vào sông Tô Lịch được khởi động cách đây hai tháng. Nước từ Hồ Tây giàu oxy hơn, được kỳ vọng pha loãng ô nhiễm, cải thiện chất lượng nước sông Tô. Theo báo cáo ban đầu của Sở Xây dựng Hà Nội, giai đoạn thử nghiệm đã giảm đáng kể nồng độ BOD (nhu cầu oxy sinh học) và COD (nhu cầu oxy hóa học), đồng thời cuốn trôi hàng tấn rác bề mặt.

Tuy nhiên, sự gián đoạn hiện tại (hơn hai tuần không xả nước cấp, trong khi ống xả thải vẫn hoạt động) đã lộ rõ những bất cập. Nghịch lý này không chỉ làm vô hiệu hóa nỗ lực cải thiện mà còn đẩy ô nhiễm lên mức cao hơn, với váng bẩn, rác đọng và mùi hôi lan tỏa.

Gần đây, UBND TP Hà Nội đã quyết định thay đổi nghiên cứu triển khai lấy nước từ sông Hồng bổ cập cho sông Tô Lịch theo phương án chạy dọc đường Võ Chí Công để làm dự án khẩn cấp; triển khai nghiên cứu phương án mới theo đề xuất của Sở Xây dựng và Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp.

Cụ thể sẽ lấy nước sông Hồng bổ cập cho sông Tô Lịch theo hướng từ trạm bơm Thụy Phương đến Phạm Văn Đồng (qua kênh Thụy Phương hiện tại) tới khu đô thị Tây Hồ Tây, vành đai 2.5 đường Hoàng Quốc Việt ra sông Tô Lịch. Với cách này chiều dài từ trạm bơm đến sông Tô Lịch khoảng 7 km, trong đó 3 km đi theo mương hở, 4 km đi theo cống hiện nay… Đây được xem là dự án có thể góp phần xoay chuyển tình trạng hiện nay của sông Tô Lịch, nhưng cần chờ đợi thời gian, còn bao giờ triển khai thực hiện, góp phần mang lại nguồn nước tươi xanh thì chưa biết đến khi nào.

Trong khi nước sông Tô vẫn mang một màu đen kịt với mùi hôi thối bốc lên thì mới đây UBND thành phố Hà Nội đã có tờ trình gửi HĐND phê duyệt dự án điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch, gồm những hạng mục như sân đường, vỉa hè, quảng trường, tường kè chắn bồn cây, đường dạo ven sông…

Sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án hơn 4.665 tỉ đồng. Nhìn những bản phối cảnh công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch, nhiều người dân tỏ ra rất hồ hởi, thích thú, tuy nhiên họ cũng bày tỏ sự nghi ngại rằng, thực trạng nước sông Tô Lịch hàng chục năm nay bị ô nhiễm, nay vẫn chưa giải quyết được triệt để, trả lại cho dòng sông lịch sử một dáng hình mới, thì làm sao có thể nghĩ tới viễn cảnh đẹp như mơ đến thế.

VĂN SỸ

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/doi-song/bao-gio-nuoc-song-to-vua-trong-vua-mat-180829.html