Bỏ hay giữ kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10?

2 giờ trướcBài gốc

Trong bối cảnh số lượng trường lớp chưa đáp ứng đủ nhu cầu, kỳ thi vào lớp 10 ngày càng trở thành vòng cạnh tranh khốc liệt, tạo sức ép lớn lên học sinh ngay từ những năm cuối cấp THCS.

Năm học 2024-2025, các tỉnh, thành trên toàn quốc phần lớn vẫn sử dụng hình thức thi tuyển vào lớp 10. Chỉ có 4 địa phương là Cà Mau, Gia Lai, Vĩnh Long và Lâm Đồng áp dụng xét học bạ. Áp lực tập trung nhiều nhất tại các thành phố lớn, nơi số lượng học sinh tăng nhanh qua từng năm nhưng hệ thống trường lớp chưa theo kịp.

Tại Hà Nội, nhiều năm liền kỳ thi vào lớp 10 có trên 100.000 thí sinh dự thi. Tuy nhiên đến năm ngoái, toàn thành phố chỉ có 119 trường THPT công lập, đáp ứng được 63% chỉ tiêu, các năm trước tỉ lệ còn thấp hơn. Ở khu vực nội đô, số lượng trường công lập rất hạn chế và nhiều năm chưa có trường mới được xây dựng, khiến mức độ cạnh tranh để giành suất vào lớp 10 ngày càng gay gắt.

Thi chuyển cấp trở thành nỗi lo thường trực của hàng chục nghìn gia đình mỗi mùa tuyển sinh (Ảnh: Hữu Thắng).

Cuộc đua căng thẳng này không chỉ tạo áp lực lớn cho học sinh mà còn khiến gia đình mệt mỏi vì lịch đưa đón, học thêm, luyện thi tốn kém. Nhiều giáo viên cho biết học sinh rơi vào trầm cảm, bật khóc khi không đỗ cấp 3, thậm chí đã xảy ra những trường hợp đau lòng.

Vấn đề nan giải trên khiến nhiều ý kiến được đưa ra, rằng nên tính đến chuyện bỏ kỳ thi tuyển sinh vào 10 để giảm áp lực cho học sinh. Bởi có lẽ độ tuổi 14-15 các em học sinh còn quá non nớt nhưng đã phải bước vào cuộc đua kéo dài cả năm học, gây áp lực không cần thiết.

Giáo viên đề xuất bỏ dần kỳ thi chuyển cấp

Chia sẻ quan điểm, cô Trần Thị Thơ - giáo viên Trường THPT Hoàng Văn Thụ (Hà Nội), nhấn mạnh học sinh cần hoàn thành chương trình THPT để trang bị kiến thức nền tảng trước khi bước vào đời, bởi 18 tuổi là độ tuổi đủ điều kiện lao động.

Theo cô Thơ, việc phổ cập giáo dục THPT không chỉ giúp giảm áp lực thi cử mà còn mở rộng cơ hội học tập cho các em. "Nhiều học sinh không đỗ THPT khi mới 15 tuổi đã phải chuyển sang học nghề, trong khi còn quá non nớt và chịu nhiều thiệt thòi", cô bày tỏ.

Đồng thời, cô đề xuất vẫn duy trì tuyển sinh đầu vào đối với các trường THPT chuyên và chất lượng cao, nhằm phân loại học sinh giỏi và tạo môi trường học tập phù hợp cho nhóm năng lực cao.

Theo Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, mục tiêu đến năm 2030 là giáo dục bắt buộc hết THCS và ít nhất 85% người trong độ tuổi hoàn thành THPT và tương đương; đến năm 2035 sẽ hoàn thành phổ cập THPT và tương đương.

Nhất trí với mục tiêu này, cô Phạm Hà Thanh - giáo viên Trường THPT Lê Quý Đôn (Hà Đông, Hà Nội), cho rằng cần giảm áp lực thi cử lớp 10. Cô Thanh đề xuất chương trình giáo dục phổ thông nên hoàn thiện ở cấp THCS, còn cấp THPT là cơ sở để phân hóa, chọn lọc học sinh, giúp các em đi tiếp đại học, học nghề hoặc đáp ứng nhu cầu xã hội.

Cô cũng lưu ý, dân số học sinh đang giảm, sĩ số lớp chỉ còn đông ở một số đô thị lớn, trong khi nhiều khu vực nông thôn thưa học sinh. Ở một số nơi, số lượng tuyển sinh vào lớp 10 gần bằng chỉ tiêu. Vì vậy, việc tổ chức kỳ thi vào lớp 10 nên được giảm tải, vừa tiết kiệm thời gian, công sức của phụ huynh, vừa giảm áp lực cho học sinh và xã hội.

Phân hóa theo vùng

Đồng hành cùng trong sinh trong nhiều năm, thầy Nguyễn Xuân Khang - người sáng lập, Hiệu trưởng Hệ thống giáo dục Marie Curie (Hà Nội) nhìn nhận, câu chuyện bỏ kỳ thi vào lớp 10 không thể áp dụng đồng loạt.

"Hiện nay ở các thành phố lớn như Hà Nội, Tp.HCM, nếu bỏ kỳ thi thì việc tuyển học sinh vào các trường, nhất là trường công lập, sẽ rất khó. Không có kỳ thi thì không biết xét tuyển theo tiêu chí nào. Có những trường số lượng học sinh đăng ký vào gấp nhiều lần chỉ tiêu, nếu số đăng ký vượt quá nhiều lần chỉ tiêu mà không có kỳ thi thì không biết tuyển theo cách gì, rất phức tạp", thầy Khang nhận định.

Thầy Nguyễn Xuân Khang - người sáng lập, Hiệu trưởng Hệ thống giáo dục Marie Curie (Hà Nội).

Đề xuất biện pháp cho kỳ thi chuyển cấp, thầy Khang chia sẻ rằng không nên áp dụng chung toàn quốc mà tùy từng địa phương. Hiện nay các văn bản, thông tư của Bộ GD&ĐT về kỳ thi tuyển sinh cũng giao quyền cho địa phương, không bắt buộc. Có 3 cơ chế: thi tuyển, xét tuyển hoặc kết hợp thi và xét tuyển nên từng địa phương có thể lựa chọn phương thức phù hợp.

Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Tùng Lâm - Chủ tịch Hội đồng giáo dục Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) cho rằng, chất lượng giáo dục trên toàn quốc hiện vẫn chưa đồng đều. Vì vậy, theo ông việc bỏ kỳ thi vào lớp 10 chỉ nên triển khai tùy theo điều kiện của từng địa phương.

Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm - Chủ tịch Hội đồng giáo dục Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội).

"Nếu chúng ta đáp ứng đầy đủ nhu cầu học tập của người dân thì có thể bỏ kỳ thi. Nhưng hiện nay chưa thể đáp ứng, vậy làm sao bỏ? Làm sao lựa chọn?", ông Lâm nêu quan điểm.

Theo thầy Lâm, kỳ thi chuyển cấp vẫn đóng vai trò nhất định trong việc giữ ổn định chất lượng giáo dục và hỗ trợ các trường trong công tác tuyển sinh. "Hiện nay nhu cầu học rất lớn trong khi điều kiện chưa cho phép. Nếu bỏ đi sẽ rất khó để đánh giá, nên duy trì kỳ thi này để phân loại học sinh", ông Lâm nói.

Hoàng Nhung

Nguồn Người Đưa Tin : https://nguoiduatin.vn/bo-hay-giu-ky-thi-tuyen-sinh-vao-lop-10-204251129104403186.htm