Chất lượng y tế được nâng cao
- PHÓNG VIÊN: Thưa Bộ trưởng, những năm gần đây việc phát triển y tế biển đảo trong công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân được thực hiện như thế nào?
- Bộ trưởng Bộ Y tế ĐÀO HỒNG LAN: Những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đến phát triển kinh tế biển, chăm lo đời sống của nhân dân, lực lượng vũ trang và các ngành đang công tác, làm việc ở khu vực biển, đảo. Việc bảo vệ, chăm sóc sức khỏe người dân và các lực lượng đang ngày đêm bám biển lao động sản xuất và bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc là nhiệm vụ hết sức quan trọng, cụ thể hóa đường lối, quan điểm của Đảng, đưa “Việt Nam trở thành quốc gia biển lớn mạnh, phát triển bền vững, thịnh vượng, an ninh, an toàn”, góp phần thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam.
Các cơ sở y tế khu vực biển, đảo đã nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị y tế, giúp chẩn đoán, cấp cứu và điều trị tốt hơn. Công tác tuyên truyền sức khỏe cộng đồng được đẩy mạnh, giúp người dân nhận thức tốt hơn vấn đề sức khỏe và cách phòng ngừa bệnh tật. Các cơ sở y tế khu vực biển, đảo đã từng bước nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khỏe cho ngư dân, cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế, cấp cứu kịp thời khi có sự cố. Hệ thống y tế biển đảo có vai trò quan trọng trong việc ứng phó với thảm họa, thiên tai, hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả, cung cấp thuốc men, thực phẩm và dịch vụ y tế khi xảy ra thiên tai, đồng thời hỗ trợ công tác sơ cứu, cấp cứu nạn nhân.
- Hiện, hệ thống y tế biển đảo đang phải đối mặt với những khó khăn, thách thức nào, thưa Bộ trưởng?
- Mặc dù đã có những cải thiện đáng kể, nhưng nhiều khu vực biển đảo, nguồn lực và cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế vẫn chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ sức khỏe người dân, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp. Đội ngũ y bác sĩ và nhân viên y tế ở khu vực biển đảo còn thiếu hụt, việc cung cấp dịch vụ y tế còn khó khăn.
Do khoảng cách xa và đặc thù địa hình biển đảo, việc cấp cứu, vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gặp nhiều trở ngại, đặc biệt trong tình huống khẩn cấp, phụ thuộc vào phương tiện giao thông hạn chế và thời tiết không thuận lợi. Bên cạnh đó, trong quá trình hoạt động trên biển, ngư dân, lao động nghề biển thường đối mặt với bệnh tật liên quan đến môi trường biển, tai nạn nghề nghiệp, đòi hỏi phải được cấp cứu, vận chuyển kịp thời về cơ sở y tế ở đất liền.
Một khó khăn không thể không đề cập là nhận thức của một số người dân, người lao động về kiến thức, kỹ năng tự chăm sóc, bảo vệ sức khỏe khi lao động trên biển còn chưa đầy đủ. Tiêu chuẩn về cơ sở y tế áp dụng chung với tiêu chuẩn áp dụng cho cơ sở y tế ở đất liền; chưa có tiêu chuẩn riêng, đặc thù cho cơ sở y tế huyện đảo, xã đảo. Một số cơ chế chính sách chưa phù hợp với đặc thù khu vực biển đảo, đầu tư cho cơ sở y tế còn hạn chế, chưa có chính sách y tế đặc thù cho biển, đảo…
Tăng cường đầu tư, nâng cấp y tế cơ sở
- Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình phát triển y tế biển, đảo Việt Nam đến năm 2030, Bộ Y tế cần làm gì để triển khai thực hiện thành công chương trình này?
- Hiện, Bộ Y tế đã ban hành nhiều quyết định và kế hoạch triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp về tổ chức, biên chế, chế độ chính sách đặc thù cho nhân lực y tế biển, đảo. Cụ thể, bộ đã triển khai xây dựng Đề án đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực cho Viện Y học biển và Bệnh viện C Đà Nẵng nhằm phát triển chuyên ngành y học biển, tăng cường công tác nghiên cứu, đào tạo, cập nhật kiến thức về y học biển. Chỉ đạo các đơn vị liên quan nghiên cứu đề xuất về tổ chức, biên chế, tiêu chuẩn và chế độ chính sách đặc thù cho nhân lực y tế biển đảo. Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn về y học biển cho cán bộ y tế và lực lượng làm việc ở khu vực biển, đảo.
Các bác sĩ quân y vận chuyển bệnh nhân từ huyện đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa) về đất liền điều trị
Cùng với đó, tăng cường đầu tư, nâng cấp các cơ sở y tế với trang thiết bị y tế hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Huy động các nguồn lực trong nước và quốc tế, đầu tư đồng bộ, hiệu quả cho y tế biển đảo. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, gắn việc phát triển kinh tế - xã hội với nhiệm vụ quốc phòng và quy hoạch hệ thống y tế cơ sở, phát triển y tế biển đảo, đảm bảo cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cho lao động và người dân sinh sống, làm việc xa bờ, góp phần thực hiện thành công Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
- Bộ Y tế đề xuất gì với Chính phủ khi triển khai thực hiện Chương trình phát triển y tế biển, đảo Việt Nam đến năm 2030 nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu cấp cứu, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho lao động và nhân dân khu vực biển đảo, đặc biệt là lao động và người dân sinh sống, làm việc xa bờ?
- Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cấp cứu, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho lao động và nhân dân khu vực biển đảo, cần có sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự quan tâm đầu tư của các bộ, ngành và địa phương trong phát triển cơ sở vật chất, cung cấp nguồn nhân lực và trang thiết bị y tế, đồng thời cải thiện hệ thống giao thông, vận chuyển để hỗ trợ công tác chăm sóc sức khỏe cho người dân ở vùng biển đảo; tập trung vào các giải pháp như: đầu tư nghiên cứu và phát triển chuyên ngành y học biển (y học dự phòng biển, y học lâm sàng biển, y học dưới nước và áp suất cao, cấp cứu biển, phòng chống thảm họa biển); đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, tăng cường đầu tư nâng cấp, đổi mới trang thiết bị y tế, bảo đảm cơ sở y tế khu vực biển, đảo đặc biệt là các đảo xa bờ, trung tâm tiếp nhận cấp cứu, khám chữa bệnh đặc thù cho vùng biển, đảo có đủ trang thiết bị và cơ sở vật chất để đáp ứng yêu cầu cung cấp dịch vụ y tế chất lượng.
Xây dựng phát triển nguồn nhân lực y tế cả quân và dân y cho vùng biển đảo, sẵn sàng đảm bảo y tế cho vùng đặc biệt khó khăn, nhất là các đảo xa bờ. Tổ chức lực lượng, phương tiện cấp cứu đường không (trực thăng), đường biển (tàu quân y) hiện đại, sẵn sàng cơ động cấp cứu khi có tình huống xảy ra. Xây dựng chương trình đào tạo đặc thù cho nhân viên y tế khu vực biển đảo, tập trung kỹ năng cấp cứu và chăm sóc sức khỏe đặc thù cho nhân dân và lao động nghề biển. Tăng cường đào tạo chuyên sâu y học biển cho lực lượng y tế khu vực biển, đảo. Đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức về y tế biển, đảo, tăng cường sử dụng công nghệ thông tin để kết nối, hỗ trợ chuyên khoa từ bệnh viện lớn với cơ sở y tế khu vực biển, đảo, giúp việc chẩn đoán và điều trị nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Bên cạnh đó, triển khai hiệu quả chương trình, đảm bảo sự hỗ trợ và phối hợp liên ngành trong các hoạt động y tế biển, đảo nhằm phát huy được sức mạnh của hệ thống y tế cả nước, bảo đảm an ninh, an toàn cho nhân dân, người lao động và các hoạt động kinh tế khu vực biển; góp phần quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng tiềm lực y tế quốc phòng, xây dựng “thế trận lòng dân trên biển” trong thế phòng thủ chung của cả nước.
Chương trình phát triển y tế biển, đảo Việt Nam đến năm 2030 đã đề ra các mục tiêu: đến năm 2025: 40% bệnh viện, trung tâm y tế huyện đảo có khả năng triển khai kỹ thuật ngoại khoa tương đương bệnh viện hạng 2; 70% trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh, thành phố, trung tâm y tế quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, cơ sở y tế dự phòng quân đội tại các tỉnh có biển được đầu tư, nâng cấp để thực hiện nhiệm vụ trên khu vực biển, đảo. Đến năm 2030: 70% bệnh viện, trung tâm y tế huyện đảo có khả năng triển khai kỹ thuật ngoại khoa tương đương bệnh viện hạng 2; 100% trung tâm kiểm soát bệnh tật, trung tâm y tế quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, cơ sở y tế dự phòng quân đội tại các tỉnh có biển được đầu tư, nâng cấp để thực hiện nhiệm vụ trên khu vực biển, đảo.
THÀNH AN - MINH KHANG thực hiện