Cách Trung Quốc tận dụng APEC 2025 để thúc đẩy 'hợp tác thiết thực'

15 giờ trướcBài gốc

Tận dụng cơ hội bảo vệ chuỗi cung ứng Trung Quốc

Tại Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) hôm 31/10, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã chào đón các quốc gia về thương mại và đầu tư nhưng cũng ngầm cảnh báo họ không nên cùng Mỹ giảm sự phụ thuộc của thế giới vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc.

Việc Tổng thống Mỹ Trump rời Hàn Quốc một ngày trước đó đồng nghĩa với việc ông Tập là nhà lãnh đạo siêu cường duy nhất tại hội nghị APEC 2025 ở thành phố Gyeongju. Chủ tịch Tập Cận Bình đã tận dụng thời gian của mình tại diễn đàn lớn này để giới thiệu Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và là một cường quốc sản xuất - trước các nhà lãnh đạo Nhật Bản, Canada, Australia và nước chủ nhà Hàn Quốc.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề APEC 2025. Ảnh: Reuters.

Ông Tập Cận Bình đã gặp Thủ tướng Canada Mark Carney và mời ông Carney đến thăm Trung Quốc. Ông cũng có một cuộc gặp khá thẳng thắn với tân Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae - một người từng không ngại chỉ trích Trung Quốc.

Trước đó, trong bài phát biểu tại lễ khai mạc hội nghị APEC, Chủ tịch Tập Cận Bình đã kêu gọi củng cố chuỗi cung ứng công nghiệp, ngầm chỉ trích những nỗ lực của phương Tây nhằm chuyển dịch các nhà máy khỏi sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Ông nói rằng Trung Quốc sẽ “tuân thủ nguyên tắc ‘bắt tay’ thay vì ‘buông bỏ’, và ‘mở rộng chuỗi’ thay vì ‘phá vỡ chuỗi’”.

Đầu tháng này, Trung Quốc đã đề xuất các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới toàn diện đối với khoáng sản đất hiếm - điều này sẽ mang lại cho Trung Quốc sức ảnh hưởng lớn đối với các nước khác. Trung Quốc chiếm khoảng 90% nguồn cung khoáng sản của thế giới, vốn rất quan trọng đối với việc sản xuất hầu hết các công nghệ hiện đại như chất bán dẫn, pin và máy bay phản lực.

Trung Quốc đã áp dụng các biện pháp kiểm soát đất hiếm để đáp trả các biện pháp thương mại của Mỹ, nhưng động thái này vẫn gây ra sự lo ngại ở các quốc gia khác.

Do vậy, Chủ tịch Tập Cận Bình đến hội nghị thượng đỉnh khu vực với tâm thế ngoại giao khá cao, một ngày sau hội đàm với ông Trump dẫn đến một thỏa thuận đình chiến thương mại, và điều quan trọng là Trung Quốc đã đồng ý tạm dừng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm mới. Ông Trump đã rời khỏi cuộc hội đàm với những lời khen ngợi nồng nhiệt dành cho ông Tập.

Bắc Kinh thu được những gì?

Song Guoyou - chuyên gia về quan hệ kinh tế Mỹ - Trung Quốc tại Đại học Phục Đán ở Thượng Hải (Trung Quốc), đã bảo vệ chế độ xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc như một phản ứng cần thiết đối với việc Mỹ áp thuế quan lên Trung Quốc và các hạn chế liên quan đến công nghệ của Mỹ.

Chuyên gia Song nói: Những động thái thuế quan của Mỹ “đã làm mất ổn định dòng chảy thương mại và sản xuất trong khu vực”, và “đây chính là lý do tại sao Trung Quốc kêu gọi nỗ lực chung để duy trì sự ổn định và vận hành trơn tru của các chuỗi cung ứng này”.

Ông Song nêu tiếp: Những phát biểu của ông Tập Cận Bình về chuỗi cung ứng là một cách để thúc giục các chính phủ không đi theo vết xe đổ của Mỹ trong việc sử dụng thuế quan, áp đặt các hạn chế xuất khẩu và đưa ra những lời kêu gọi quá mức về an ninh kinh tế quốc gia.

“Trước đây, sự ổn định của chuỗi cung ứng đất hiếm có phải là mối quan tâm của hầu hết các thành viên trong khu vực không?” - ông Song nói. “Rõ ràng là không. Vậy khi nào nó trở thành vấn đề? Nó nảy sinh sau khi Mỹ liên tục áp các biện pháp kiềm chế thương mại và kiểm soát xuất khẩu đối với Trung Quốc”.

Cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Mỹ hôm 30/10 tại Busan (một thành phố cách Gyeongju khoảng 80km về phía Nam) đã dẫn đến việc giảm một số mức thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc, tạm dừng thu phí cảng đối với tàu thuyền Trung Quốc và trì hoãn các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ, vốn có thể đã ngăn cản nhiều công ty Trung Quốc tiếp cận công nghệ Mỹ. Đổi lại, Trung Quốc đồng ý tái khởi động việc mua đậu nành Mỹ và tạm dừng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm mới. Mỹ cho biết Trung Quốc cũng đồng ý sẽ hành động nhiều hơn nữa để hạn chế dòng chảy tiền chất được sử dụng để sản xuất fentanyl.

Dylan Loh, chuyên gia tại Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore), lưu ý rằng ông Tập Cận Bình đã tận dụng diễn đàn này để thúc đẩy “hợp tác thiết thực” trong khu vực, bao gồm cả Trung Quốc.

Ông Tập đề cập Sáng kiến Vành đai và Con đường (một dự án cơ sở hạ tầng toàn cầu của Trung Quốc) và hai hiệp định thương mại - Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Các hiệp định như vậy sẽ giúp Trung Quốc đối phó nỗ lực của Mỹ loại bỏ các công ty Trung Quốc khỏi hoạt động thương mại.

Nhiều nước trong khu vực đang bị mắc kẹt giữa những yêu cầu của Washington và Bắc Kinh. Các nhà phân tích cho biết, lựa chọn tốt nhất của họ thường là cải thiện quan hệ với cả hai bên với hy vọng thu được nhiều lợi ích hơn.

Trí Nhân/VOV.VN biên dịch Nguồn: New York Times

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/cach-trung-quoc-tan-dung-apec-2025-de-thuc-day-hop-tac-thiet-thuc-post1242702.vov