Phối cảnh Cảng hàng không quốc tế Gia Bình. Nguồn ảnh: Cục Hàng không Việt Nam
Bước đi chiến lược, mang tính đột phá, góp phần tái cấu trúc mạng lưới hàng không Vùng Thủ đô
Thay mặt Chính phủ trình bày Tờ trình về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, việc đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình là bước đi chiến lược, mang tính đột phá, góp phần tái cấu trúc mạng lưới hàng không Vùng Thủ đô theo mô hình trung tâm kép đã được nhiều đô thị lớn trên thế giới áp dụng thành công như London (Vương quốc Anh), Tokyo (Nhật Bản), Seoul (Hàn Quốc).
"Việc đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình sẽ giúp phát huy lợi thế về vị trí, về không gian để tạo động lực thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp, logistics, thương mại điện tử, du lịch và dịch vụ của khu vực. Đồng thời, sẽ giữ vai trò bổ trợ chiến lược cho Nội Bài. Cảng hàng không quốc tế Gia Bình có ý nghĩa đặc biệt trong đảm bảo an ninh quốc phòng và phục vụ các sự kiện đối ngoại của Nhà nước, đặc biệt là Hội nghị cấp cao APEC 2027" - Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh nhấn mạnh.
Thay mặt Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày Tờ trình về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình. Ảnh: Quốc hội
Theo Tờ trình, Cảng hàng không quốc tế Gia Bình được đầu tư theo chuẩn mực quốc tế, trở thành cảng hàng không thông minh, xanh, bền vững thế hệ mới, đẳng cấp quốc tế, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ khai thác lưỡng dụng, đảm bảo hoạt động an ninh quốc phòng và các sự kiện đối ngoại quan trọng, trong đó có Hội nghị cấp cao APEC 2027; đạt tiêu chuẩn dịch vụ cảng hàng không quốc tế 5 sao, thuộc nhóm 10 cảng hàng không 5 sao hàng đầu thế giới theo tiêu chí của Skytrax và nằm trong nhóm sân bay có trải nghiệm hành khách xuất sắc theo đánh giá của Hội đồng Sân bay Quốc tế; hướng tới cửa ngõ hàng không của miền Bắc, là Cảng hàng không trung chuyển hành khách, hàng hóa và cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa, đại tu máy bay của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Đáp ứng nhu cầu 30 triệu hành khách/năm, kết nối đồng bộ với hệ thống giao thông cấp quốc gia, cấp vùng, cấp tỉnh
Về quy mô đầu tư, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, dự án được đầu tư với quy mô cấp 4F theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng Quốc tế. Đáp ứng nhu cầu đến năm 2030 là khoảng 30 triệu hành khách/năm, 1,6 triệu tấn hàng hóa và đến năm 2050 là khoảng 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa.
Để đảm bảo khai thác an toàn, hiệu quả giữa Cảng hàng không quốc tế Nội Bài và Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, cơ quan quản lý bay sẽ thiết lập một vùng trời kiểm soát tiếp cận bao trùm toàn bộ các Cảng hàng không trong khu vực. Các đường bay được thiết kế cho từng Cảng hàng không theo phương thức dẫn đường bằng vệ tinh và radar mặt đất, đảm bảo hạn chế các điểm giao cắt và khoảng cách giữa các máy bay.
"Trong phạm vi giải phóng mặt bằng của dự án, có khoảng 25 di tích cần phải di dời. Tuy nhiên, đáp ứng pháp luật hiện hành về di sản văn hóa mới chỉ quy định về việc di dời hiện vật trong di tích mà chưa có quy định cho phép di dời công trình. Vì vậy, để giải quyết vấn đề này, Chính phủ kiến nghị với Quốc hội cho phép áp dụng chính sách đặc biệt như sau: Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh được phép di dời các di tích lịch sử-văn hóa các cấp trong quá trình triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư và thực hiện đầu tư dự án. Việc di dời thực hiện trên cơ sở phương án do Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh quyết định, đảm bảo bảo tồn tối đa và phát huy giá trị của các di tích. Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh vướng mắc, Chính phủ hướng dẫn thực hiện" - Bộ trưởng Trần Hồng Minh kiến nghị.
Sân bay được xây dựng 2 cặp đường hạ - cất cánh song song, mỗi cặp gồm 2 đường cất hạ cánh. Các đường cất hạ cánh có chiều dài từ 3.500 đến 4.000 mét, đáp ứng tất cả các loại máy bay thân rộng, tầm xa thế hệ mới hiện nay. Nhà ga hành khách được xây dựng đáp ứng tiêu chuẩn phục vụ 5 sao, đảm bảo phục vụ hành khách thuận tiện, thân thiện và hiệu quả. Nhà ga VIP được xây dựng độc lập với khu ga hành khách, đáp ứng nhu cầu phục vụ chất lượng cao đối với các sự kiện đối ngoại của Nhà nước...
Đặc biệt, Cảng hàng không quốc tế Gia Bình được kết nối đồng bộ với hệ thống giao thông cấp quốc gia, cấp vùng, cấp tỉnh; trong đó, khu vực Hà Nội được kết nối trực tiếp thông qua tuyến đường cao tốc, đường sắt đô thị và đường sắt quốc gia.
Các đại biểu tham dự phiên họp tại Hội trường sáng 14/11. Ảnh: Quốc hội
Tổng vốn đầu tư là khoảng 196.378 tỷ đồng, gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp. Trong đó giai đoạn I khoảng 141.236 tỷ đồng, giai đoạn II khoảng 55.142 tỷ đồng. Thời gian hoạt động của dự án là 70 năm, từ 2025 đến 2095.
Cần thiết ban hành chính sách đặc biệt di dời di tích lịch sử, bảo tồn giá trị gốc, tránh biến dạng di tích
Trình bày Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, dự án đáp ứng các tiêu chí thuộc thẩm quyền của Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư, Hồ sơ dự án cơ bản đầy đủ thành phần theo quy định.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhất trí với sự cần thiết đầu tư dự án cũng như các nội dung về mục tiêu, quy mô, địa điểm, thời gian, tiến độ thực hiện dự án đầu tư, nhu cầu sử dụng đất, phương án giải phóng mặt bằng, di dân, tái định cư, phương án lựa chọn công nghệ chính, giải pháp bảo vệ môi trường…
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề nghị cần lượng hóa rõ các mục tiêu của dự án, xác định lộ trình và tính khả thi; bổ sung đánh giá về địa chất, thủy văn, thoát nước, tác động đến sông Ngụ và làm rõ phương án đầu tư hệ thống giao thông kết nối đa phương thức đồng bộ với tiến độ hoàn thành của dự án. Đồng thời, đánh giá tính khả thi trong việc hoàn thành dự án để đáp ứng tiến độ phục vụ APEC năm 2027 trong bối cảnh còn nhiều vướng mắc về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; làm rõ phương thức đào tạo, chuyển đổi nghề, tạo việc làm cho người dân bị ảnh hưởng.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo Thẩm tra chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình. Ảnh: Quốc hội
Ủy ban Kinh tế và Tài chính cơ bản nhất trí với sự cần thiết ban hành cơ chế, chính sách đặc biệt để thực hiện di dời các di tích lịch sử, văn hóa phục vụ dự án. "Tuy nhiên, đề nghị quy định rõ về xử lý hệ quả sau khi di dời các di tích, nhất là việc công nhận lại các di tích khi di dời, bảo đảm giữ nguyên yếu tố gốc, giá trị lịch sử, văn hóa" - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề xuất.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị cần xây dựng phương án bảo tồn chi tiết, đánh giá tác động và cơ chế giám sát việc di dời; áp dụng các biện pháp khoa học, công nghệ hiện đại để bảo đảm bảo tồn giá trị gốc, tránh biến dạng di tích.
Bên cạnh đó, quy định rõ trách nhiệm, thời hạn, cơ chế báo cáo và hậu kiểm đối với Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Ninh trong quá trình thực hiện các thủ tục đất đai, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di dời di tích lịch sử, văn hóa. Đồng thời, thiết lập cơ chế giám sát của Quốc hội, các Bộ ngành, cơ quan Trung ương, bảo đảm tính minh bạch trong thực hiện cơ chế, chính sách đặc biệt.
HKD