Cảnh giác với chiêu trò lừa đảo mua sắm online dịp cuối năm

2 giờ trướcBài gốc

Thời điểm chuẩn bị bước vào mùa mua sắm cận tết Nguyên đán cũng là lúc hoạt động giao dịch trực tuyến diễn ra sôi nổi. Hàng loạt chương trình giảm giá, ưu đãi, “flash sale” được tung ra trên các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội khiến người dân có xu hướng mua sắm online nhiều hơn.

Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn các đối tượng xấu lợi dụng tâm lý “săn sale”, sự chủ quan trong bảo mật thông tin để tìm cách tiếp cận, lừa đảo người dùng dưới nhiều hình thức khác nhau như: giả mạo thương hiệu lớn, lập website bán hàng ảo, gửi link khuyến mãi, mạo danh nhân viên sàn thương mại điện tử, yêu cầu thanh toán trước qua ví điện tử, hay sử dụng deepfake để tạo lòng tin…

Các đối tượng xấu thường lợi dụng tâm lý “săn sale”, sự chủ quan trong bảo mật thông tin để tìm cách tiếp cận và lừa đảo người dùng dưới nhiều hình thức. (Ảnh minh họa).

Từng suýt trở thành nạn nhân của lừa đảo trực tuyến, chị L.T.H. (phường Thành Sen) kể lại rằng, chị nhận được tin nhắn thông báo trúng quà tri ân từ một sàn thương mại điện tử quen thuộc. Đường link trong tin nhắn dẫn đến một trang web có giao diện giống hệt ứng dụng chính thức, khiến chị không nghi ngờ. Chị H. cho biết: “Khi hệ thống yêu cầu nhập thông tin thẻ ngân hàng để “xác nhận quà tặng”, tôi thấy bất thường nên kiểm tra lại và phát hiện đường link hoàn toàn không phải của sàn. Nếu lúc đó nóng vội, tôi có thể mất tiền vì tin vào khuyến mãi ảo".

Một trường hợp tương tự cũng xảy ra với anh T.Đ.L. (xã Thiên Cầm). Trong lúc tìm mua đồ trang trí nhà, anh thấy một tài khoản mạng xã hội đăng bán sản phẩm với giá rẻ hơn thị trường gần 40%. Khi hỏi mua, người bán yêu cầu chuyển khoản trước vì “đơn nhiều, sợ bom hàng”. May mắn thay, anh L. đã kịp thời kiểm tra lại tài khoản người bán.

Anh T.Đ.L. chia sẻ: “Tôi thấy trang cá nhân chỉ mới lập được vài ngày, ảnh đại diện cũng mờ và không có tương tác thật. Tôi nghi ngờ nên dừng giao dịch. Sau đó hỏi thêm nhiều người mới biết kiểu lừa này đang xuất hiện nhiều”.

Người dân cần trang bị các kỹ năng nhận diện lừa đảo và chủ động bảo vệ dữ liệu khi mua sắm online.

Thực tế, người dân có thể sập bẫy chỉ từ những hành động rất nhỏ như: một cú click vào đường link lạ, quét một mã QR hay trả lời một cuộc gọi tự xưng nhân viên giao hàng. Khi người dùng cung cấp thông tin cá nhân hoặc mã OTP, kẻ gian có thể tận dụng để chiếm đoạt tài khoản ngân hàng, ví điện tử hoặc dữ liệu quan trọng khác.

Theo Thượng tá Nguyễn Trường Diệu - Trưởng phòng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Hà Tĩnh), các chiêu trò lừa đảo mua sắm online dịp cuối năm đang có xu hướng biến tướng phức tạp.

“Nhiều đối tượng dựng lại website của các sàn thương mại điện tử với giao diện gần như giống hệt bản thật. Chỉ khác một vài ký tự trong tên miền, nhưng nếu người dùng không để ý thì rất dễ bị dẫn dụ. Đặc biệt, hình thức yêu cầu “xác minh đơn hàng”, “nhận ưu đãi hoàn tiền” rồi đề nghị cung cấp mã OTP đang được sử dụng rất nhiều” - Thượng tá Nguyễn Trường Diệu cho biết.

Cũng theo Thượng tá Nguyễn Trường Diệu, việc người dân ngày càng quen với giao dịch số nhưng chưa có đủ kỹ năng bảo mật khiến nguy cơ bị lừa đảo tăng lên. Kẻ gian luôn nhắm vào sự chủ quan, chỉ cần người dùng chuyển khoản đặt cọc trước, truy cập link lạ hoặc cung cấp mã OTP, họ có thể chiếm đoạt tài sản ngay lập tức. Các đối tượng còn sử dụng deepfake – giả giọng nói, hình ảnh để khiến nạn nhân tin rằng mình đang trao đổi với người quen hoặc nhân viên tổ chức uy tín.

Người mua hàng cần lựa chọn các đơn vị bán hàng và giao hàng uy tín.

Trước thực trạng trên, lực lượng chức năng Hà Tĩnh khuyến cáo, người dân cần trang bị các kỹ năng nhận diện lừa đảo và chủ động bảo vệ dữ liệu. Khi nhận được tin nhắn, email hay cuộc gọi về các chương trình giảm giá, trúng thưởng, người dùng không nên click ngay vào đường link đính kèm mà cần trực tiếp vào ứng dụng hoặc website chính thức để kiểm tra thông tin. Cần đặc biệt cảnh giác trước các yêu cầu cung cấp thông tin thẻ ngân hàng, mật khẩu, mã OTP vì các sàn thương mại điện tử, đơn vị vận chuyển và ngân hàng đều không yêu cầu người dùng cung cấp các dữ liệu này dưới bất kỳ hình thức nào.

Ngoài ra, người mua sắm online cũng nên xem xét kỹ độ uy tín của người bán trước khi giao dịch: kiểm tra thời gian hoạt động của tài khoản, đọc đánh giá từ khách hàng khác, xem hình ảnh thực tế và chỉ lựa chọn hình thức thanh toán khi nhận hàng (COD) nếu chưa rõ độ tin cậy. Việc lưu giữ bằng chứng giao dịch, tin nhắn trao đổi, xác nhận đơn hàng cũng là yếu tố quan trọng để phục vụ công tác xử lý khi xảy ra sự cố.

Cùng đó, không nên chuyển tiền cho người lạ, không chia sẻ thông tin cá nhân trên những trang web không rõ nguồn gốc. Đặc biệt, người dân phải thật tỉnh táo trước những lời mời chào ưu đãi quá mức, những khoản "lợi nhuận dễ dàng" hay quà tặng không rõ lý do. Mọi hành vi bất thường cần báo ngay cho lực lượng công an hoặc cơ quan chức năng để xử lý kịp thời.

Trong bối cảnh giao dịch trực tuyến ngày càng phổ biến, nhất là vào dịp cuối năm, mỗi người dùng cần nâng cao cảnh giác và hình thành thói quen an toàn số. Mua sắm online mang lại nhiều tiện ích, nhưng chỉ thực sự an toàn khi người dùng chủ động kiểm soát thông tin cá nhân, hạn chế rủi ro và tỉnh táo trước những lời mời hấp dẫn.

Đức Quân

Nguồn Hà Tĩnh : https://baohatinh.vn/canh-giac-voi-chieu-tro-lua-dao-mua-sam-online-dip-cuoi-nam-post300420.html