Cấp thiết xây cảng khách quốc tế Vũng Tàu

một giờ trướcBài gốc

Thị trường du lịch tàu biển ngày càng tăng trưởng nóng. Tuy nhiên, khu vực phía Nam đang đối mặt áp lực lớn khi không còn bến cảng chuyên dụng đủ chuẩn quốc tế để đón tàu khách cỡ lớn.

Nhu cầu ngày càng tăng

Tập đoàn Royal Caribbean, một trong những hãng tàu biển lớn nhất thế giới, đã tổ chức 80 chuyến đưa khách đến Việt Nam trong năm 2024 và dự kiến tăng lên 100 chuyến trong năm 2025. Cùng với sự tham gia của các hãng tàu lớn, nhu cầu đón tàu khách quốc tế đang tăng nóng, nhưng hệ thống cảng biển hiện hữu vẫn chưa đáp ứng được.

Khu vực được các đơn vị tư vấn báo cáo dự kiến hình thành bến cảng khách quốc tế Vũng Tàu

Trong khi đó, bến cảng khách quốc tế Vũng Tàu, công trình duy nhất được quy hoạch chuyên dụng cho tàu khách, vẫn chưa được triển khai xây dựng. Để kịp thời đáp ứng yêu cầu của các hãng tàu, cơ quan chức năng buộc phải tạm thời bố trí tàu khách cập một số bến hàng hóa trong khu vực Cái Mép - Thị Vải. Giải pháp linh hoạt này duy trì được hoạt động đón khách quốc tế nhưng cũng tạo áp lực lớn về an toàn, công năng và vận hành.

Theo thống kê, từ năm 2018 đến nay, 9 bến cảng trong cụm cảng Cái Mép - Thị Vải đã tiếp nhận 277 lượt tàu khách cỡ lớn với tổng dung tích 168.666 GT. Các chuyến tàu đều được bảo đảm an toàn, không xảy ra sự cố hàng hải. Tuy nhiên, việc sử dụng bến hàng hóa để tiếp nhận tàu khách chỉ mang tính tạm thời và không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật lâu dài.

Theo Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam, khu vực Cái Mép - Thị Vải hiện có nhiều bến cảng đáp ứng được yêu cầu tiếp nhận tàu khách quốc tế cỡ lớn, bao gồm: Bến cảng tổng hợp Thị Vải, bến cảng quốc tế Thị Vải, bến cảng TCTT, SSIT, TCIT, PTSC Phú Mỹ, SP-PSA và SITV... Tuy nhiên, về mặt quy hoạch, hiện các cảng trong khu vực này vẫn chưa được chính thức bổ sung công năng khai thác tàu khách. Vì vậy, cơ quan quản lý đã yêu cầu tạm dừng tiếp nhận tàu khách quốc tế tại các bến này trong thời gian gần đây.

Nếu tình trạng này kéo dài, TP HCM và khu vực phía Nam sẽ không còn điểm đón tàu khách trọng tải lớn. Các hãng tàu buộc phải loại Việt Nam khỏi lịch trình châu Á, gây thiệt hại lớn cho ngành du lịch. Bởi vì mỗi chuyến tàu biển có thể chở 3.000 - 6.000 khách; việc mất đi vài chục chuyến tàu mỗi năm đồng nghĩa mất đi hàng trăm ngàn lượt du khách, giảm mạnh nguồn thu và sức cạnh tranh của ngành du lịch.

Trước áp lực này, Bộ Xây dựng đã chấp thuận cho phép 9 bến thuộc cụm cảng Cái Mép - Thị Vải tiếp tục tạm thời tiếp nhận tàu khách quốc tế đến hết ngày 30-6-2026. Đây là giải pháp nhằm duy trì hoạt động du lịch tàu biển trong giai đoạn chờ triển khai bến cảng chuyên dụng.

Nhanh chóng hiện thực hóa

Hiện mỗi năm khu vực Cái Mép - Thị Vải đón hàng trăm lượt tàu khách quốc tế, đưa hàng chục ngàn du khách cập cảng. Con số tăng nhanh trong 3 năm gần đây cho thấy sức hút mạnh mẽ của khu vực này trên bản đồ du lịch tàu biển. An toàn luồng hàng hải, khả năng tiếp nhận tàu trọng tải lớn và thời gian làm thủ tục nhanh là những ưu thế khiến nơi đây trở thành điểm dừng chân lý tưởng của nhiều hãng tàu quốc tế.

Tuy nhiên, cụm cảng vẫn thiếu hoàn toàn một bến chuyên dụng dành cho tàu khách cỡ lớn. Không gian đón - trả khách chưa đồng bộ, dịch vụ - thương mại - giải trí quanh cảng còn ít, chưa thể tạo trải nghiệm trọn vẹn khiến thời gian lưu trú và chi tiêu của du khách còn hạn chế. Việc chưa có cảng khách chuyên biệt khiến địa phương bỏ lỡ cơ hội phát triển một hệ sinh thái du lịch tàu biển quy mô lớn, vốn là mô hình đang mang lại nguồn thu bền vững.

Bộ Xây dựng vừa phê duyệt Quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Bà Rịa - Vũng Tàu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Điểm nhấn quan trọng nhất là xác định rõ vị trí, quy mô và tính chất của bến cảng khách quốc tế Vũng Tàu - công trình được kỳ vọng trở thành cửa ngõ đón tàu du lịch lớn nhất khu vực phía Nam.

Theo quyết định phê duyệt, bến cảng gồm 1 bến chính và 2 cầu cảng hành khách với tổng chiều dài 840 m, đủ sức tiếp nhận tàu khách trọng tải đến 225.000 GT - nhóm tàu du lịch lớn nhất thế giới hiện nay. Công suất thiết kế đạt 1,39 - 1,5 triệu lượt khách/năm, bảo đảm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng mạnh của thị trường tàu biển quốc tế trong nhiều thập kỷ tới.

Vị trí dự án tại khu vực liền kề nhà ga cáp treo Bãi Trước (phường Vũng Tàu), thuận lợi kết nối các trung tâm lưu trú, mua sắm và điểm tham quan. Đây là vị trí được giới chuyên gia đánh giá "đủ tầm" để phát triển tổ hợp cảng khách quốc tế - thương mại - giải trí hiện đại.

Trước đó, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) đã tổ chức nhiều cuộc họp nghe báo cáo 11 phương án thiết kế với cầu dẫn thẳng hoặc cong, hướng đến kiến trúc điểm nhấn ven biển. Tổng mức đầu tư dự kiến từ 1.333 tỉ đến hơn 8.000 tỉ đồng tùy phương án. Dù được đưa vào quy hoạch nhiều năm, bến cảng khách quốc tế Vũng Tàu vẫn chưa thể triển khai vì nhiều lý do khác nhau. Trong khi đó, thị trường tàu biển toàn cầu đang tăng trưởng vượt dự báo và khu vực phía Nam chưa có bến cảng nào đủ điều kiện đón tàu thế hệ mới.

Việc sớm hiện thực hóa dự án không chỉ giúp duy trì khả năng đón tàu khách quốc tế mà còn tạo cú hích mạnh mẽ cho kinh tế - dịch vụ - du lịch, mang lại nguồn thu bền vững, nâng cao thương hiệu điểm đến và mở ra cơ hội đón hàng trăm ngàn du khách quốc tế mỗi năm.

Theo quy hoạch, cảng biển khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) gồm 8 khu bến chính: Thị Vải, Cái Mép, Long Sơn, Sông Dinh, Sao Mai - Bến Đình, bến khách quốc tế Vũng Tàu, bến cảng Côn Đảo và hệ thống bến dầu khí ngoài khơi; các bến phao, khu chuyển tải và những khu neo chờ, tránh, trú bão.

Mục tiêu đến năm 2030, tổng lượng hàng hóa thông qua đạt 215 - 236,9 triệu tấn (trong đó container đạt tới 18,25 triệu TEU) và hành khách từ 2,67 triệu đến 2,89 triệu lượt. Hệ thống cảng dự kiến có 60 bến với 117 - 123 cầu cảng, tổng chiều dài hơn 30 km, trong đó nhiều bến có thể tiếp nhận tàu trọng tải đến 250.000 tấn.

Bài và ảnh: NGỌC GIANG

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/cap-thiet-xay-cang-khach-quoc-te-vung-tau-196251201215030284.htm