Châu Âu ở đâu trong thỏa thuận hòa bình Ukraine?

2 giờ trướcBài gốc

Ngay sau khi bản kế hoạch 28 điểm của Mỹ được rò rỉ trên truyền thông, châu Âu đã lên tiếng phản đối, cho rằng có nhiều điểm trong kế hoạch quá thiên vị cho phía Nga, chẳng hạn như: đóng băng các chiến tuyến và Ukraine nhượng lại cho Nga những vùng lãnh thổ trong vùng Donbas; Ukraine từ bỏ việc gia nhập NATO; cắt giảm mạnh quy mô quân đội; và cấm triển khai quân đội nước ngoài tại Ukraine... Tổng thống Ukraine Zelensky đã phản đối bản kế hoạch, cho rằng nó khiến Ukraine phải đối mặt với một trong những thời khắc khó khăn nhất lịch sử.

Đồng thời, các lãnh đạo châu Âu đã họp với Tổng thống Zelensky để thống nhất đưa ra bản kế hoạch thay thế gồm 24 điểm, trong đó sửa lại toàn bộ các điểm mà châu Âu và Ukraine cho là có lợi cho Nga. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra tối hậu thư cho Ukraine: ký vào bản thỏa thuận trước lễ Tạ ơn, nếu không, ngụ ý là sẽ có nguy cơ mất đi tình báo và viện trợ quân sự của Mỹ.

Trước phản ứng của Ukraine và các đồng minh châu Âu, Mỹ đã cử một phái đoàn đàm phán do Ngoại trưởng Marco Rubio dẫn đầu để thảo luận với phái đoàn Ukraine trong cuộc đàm phán tại Geneva (Thụy Sĩ) nhằm điều chỉnh các điều khoản mà phía Ukraine - và các đồng minh châu Âu - không chấp nhận. Trên mạng xã hội Truth Social của mình, Tổng thống Donald Trump đã thông báo rằng cuộc đàm phán này đang có tiến triển tốt.

Mặc dù “đứng bên lề” các cuộc làm việc giữa Mỹ, Ukraine và Nga, châu Âu cũng không ngồi yên mà vẫn luôn tìm mọi cách để làm sao bản kế hoạch hòa bình cuối cùng được thông qua sẽ có lợi cho Ukraine hơn, đồng thời phải làm sao buộc Nga phải “trả giá”, làm sao để “đánh bại Nga”. Trong nhiều phát biểu trên truyền thông trong những ngày qua, giới lãnh đạo châu Âu dường như nói ngược lại những gì đang diễn ra trên thực tế chiến trường Ukraine, vì vậy họ luôn tin tưởng chắc chắn rằng Nga đang “thất thế” và rằng, chỉ cần bơm thêm tiền cho Ukraine (từ tài sản đóng băng của Nga ở Bỉ) là có thể “giành chiến thắng”.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Layen đã cảnh báo về "việc đơn phương chia cắt một quốc gia châu Âu có chủ quyền" trong bối cảnh châu Âu đang nỗ lực khẳng định ảnh hưởng đối với nỗ lực của Mỹ nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.

Bà Von der Leyen hoan nghênh những nỗ lực tìm kiếm hòa bình của ông Trump, mô tả chúng là "điểm khởi đầu", nhưng cũng nói rõ rằng châu Âu có nhiều lo ngại về các chi tiết được nêu trong kế hoạch 28 điểm ban đầu của Mỹ. Bà cho biết đã nhìn thấy "một cơ hội để đạt được tiến bộ thực sự". Trong một cuộc gọi video được sắp xếp vội vàng hôm 26/11, các Bộ trưởng Ngoại giao EU đã "tái khẳng định các nguyên tắc chung của chúng tôi", đề cập đến chủ quyền, độc lập, độc lập lãnh thổ và "quyền tự vệ vốn có của Ukraine".

Trong khi đó, phát biểu với các phóng viên trong chuyến thăm, làm việc tới Kyrgyzstan hôm 27/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết bản dự thảo kế hoạch hòa bình do Mỹ và Ukraine thảo luận có thể làm cơ sở cho các cuộc đàm phán trong tương lai nhằm chấm dứt chiến tranh, nhưng nhấn mạnh rằng Ukraine sẽ phải nhượng bộ lãnh thổ để bất kỳ thỏa thuận nào có thể thực hiện được.

Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff gặp Tổng thống Nga Putin, tháng 8/2025.

"Nhìn chung, chúng tôi đồng ý rằng đây có thể là cơ sở cho các thỏa thuận trong tương lai", Tổng thống Putin nói; đồng thời, lưu ý rằng phiên bản kế hoạch mà Washington và Kiev đã thảo luận tại Geneva đã được chia sẻ với Moscow. "Chúng tôi thấy rằng phía Mỹ đã tính đến lập trường của chúng tôi trong một số lĩnh vực", ông nói thêm. "Nhưng, ở những điểm khác, rõ ràng chúng tôi cần phải ngồi lại và đàm phán".

Tổng thống Putin cho biết Nga sẽ chỉ dừng tấn công nếu lực lượng Ukraine rút khỏi các khu vực chưa được xác định hiện đang do Kiev kiểm soát. "Nếu quân đội Ukraine rời khỏi các vùng lãnh thổ mà họ chiếm đóng thì chúng tôi sẽ ngừng chiến đấu", ông nói. "Nếu họ không làm vậy, chúng tôi sẽ đạt được mục tiêu quân sự của mình".

Ông cũng nhắc lại tuyên bố rằng chính quyền Ukraine là "bất hợp pháp", lập luận rằng điều này khiến việc ký kết một thỏa thuận ràng buộc với Kiev trở nên bất khả thi về mặt pháp lý và bất kỳ giải pháp nào trong tương lai đều cần sự công nhận rộng rãi hơn của quốc tế.

Tổng thống Putin xác nhận rằng đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff sẽ đến Nga vào đầu tuần tới và bác bỏ những cáo buộc rằng ông Witkoff đã thể hiện sự thiên vị đối với Moscow trong các cuộc đàm phán hòa bình, gọi đó là "vô nghĩa".

Ông Witkoff, một cộng sự kinh doanh lâu năm của Tổng thống Trump và là một nhà phát triển bất động sản, đã phải đối mặt với sự chỉ trích ở châu Âu và Mỹ sau khi một cuộc điện thoại bị rò rỉ tiết lộ ông đang tư vấn cho một phụ tá cấp cao của Điện Kremlin về cách ông Putin nên xử lý các cuộc đàm phán với ông Trump.

Chiến thuật đàm phán gần đây của Nga tương tự như những gì họ đã sử dụng kể từ khi ông Trump tái đắc cử: Điện Kremlin thể hiện sự sẵn sàng tìm hiểu các thỏa thuận hòa bình tiềm năng, đồng thời không hề có ý định rút lui khỏi các yêu cầu tối đa của mình - phần lớn trong số đó bị Kiev coi là không thể chấp nhận được và đồng nghĩa với sự đầu hàng.

Tatiana Stanovaya, một nhà phân tích chính trị độc lập người Nga, đã viết trên X: “Tôi hiện không thấy có điều gì buộc ông Putin phải tính toán lại các mục tiêu hoặc từ bỏ các yêu cầu cốt lõi của mình. “Ông Putin cảm thấy tự tin hơn bao giờ hết về tình hình chiến trường và tin rằng ông có thể chờ đợi cho đến khi Kiev cuối cùng chấp nhận rằng họ không thể chiến thắng và phải đàm phán theo các điều khoản đã được Nga chấp thuận”, bà nói thêm.

Trương Hùng (Tổng hợp)

Nguồn ANTG : https://antg.cand.com.vn/su-kien-binh-luan-antg/chau-au-o-dau-trong-thoa-thuan-hoa-binh-ukraine--i789733/