Chuyên gia công nghệ nói gì về nguy cơ AI 'cướp' việc

2 giờ trướcBài gốc

Kể từ khi ra mắt vào cuối năm 2022, ChatGPT, mô hình AI của OpenAI, trở thành một hiện tượng toàn cầu và cũng là nhân tố chính tạo ra cuộc đua mới trong ngành công nghệ.

Với khả năng tự động hóa mạnh mẽ và hỗ trợ xử lý thông tin vượt trội, những mô hình AI giúp nhiều công việc trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, chính sự đột phá này cũng làm gia tăng lo ngại rằng máy móc sẽ thay thế con người trong nhiều vị trí, đặc biệt các công việc mang tính lặp lại hoặc yêu cầu xử lý dữ liệu.

Các chuyên gia công nghệ lại đưa ra những đánh giá khác nhau về mức độ ảnh hưởng của công nghệ này đối với tương lai việc làm. Người thì cảnh báo nguy cơ mất việc trên diện rộng, người lại tin rằng AI chỉ là công cụ và con người biết sử dụng AI mới là nhân tố quyết định.

CEO Anthropic Dario Amodei

Ông Dario Amodei, CEO Anthropic nhiều lần tuyên bố AI sẽ thay thế công việc của con người. Trong một cuộc phỏng vấn với Axios hồi tháng 5/2025, ông Amodei dự đoán rằng các công cụ AI, do Anthropic và các công ty khác phát triển, có thể xóa sổ 50% việc làm văn phòng cấp thấp và đẩy tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ lên tới 20% trong vòng 1-5 năm tới.

“AI đang vượt qua con người ở hầu hết các nhiệm vụ trí tuệ. Xã hội sẽ phải đối mặt với thách thức lớn. AI sẽ làm tốt hơn mọi công việc, kể cả công việc của tôi và các CEO khác,” ông Amodei chia sẻ.

Ông Dario Amodei, CEO Anthropic nhiều lần tuyên bố AI sẽ thay thế công việc của con người. Ảnh: Fortune.

Ông khuyến nghị người dùng nên học cách sử dụng AI để thích nghi với sự thay đổi. “Con người từng thích nghi với các thay đổi công nghệ trước đây, nhưng lần này mọi người đều nói rằng sự thay đổi này nhanh hơn, rộng hơn và khó thích nghi hơn,” ông Amodei nói.

Ông cũng cho rằng các nhà lãnh đạo công nghệ cần thẳng thắn với công chúng về những hệ quả có thể xuất hiện khi AI phát triển nhanh và tác động trực tiếp đến thị trường lao động, theo Business Insider.

Tỷ phú Elon Musk

Tại buổi phỏng vấn đầu tháng 11/2025 với nam danh hài Joe Rogan, tỷ phú Elon Musk, nhà sáng lập công ty xAI, nói rằng AI sẽ tiếp tục thay thế những công việc văn phòng gắn với kỹ thuật số với tốc độ ngày càng nhanh. Theo ông Musk, những công nghệ lao động chân tay hoặc đòi hỏi tương tác trực tiếp với con người sẽ có khả năng tồn tại lâu dài.

Tỷ phú Elon Musk so sánh AI với "sóng thần siêu thanh" có thể làm đảo lộn thị trường lao động. Ảnh: CNBC.

"Những công việc như nấu ăn hay làm nông, những nghề mang tính vật lý sẽ còn tồn tại lâu dài. Nhưng bất cứ thứ gì kỹ thuật số, chỉ ngồi trước máy tính làm việc, AI sẽ thâu tóm những công việc đó nhanh như chớp,” ông Musk nhận định.

Trước đó, vào tháng 5/2024, tỷ phú Elon Musk gọi AI là “nỗi sợ lớn nhất” của mình. Ông cho rằng trong vài năm qua, năng lực của AI đã phát triển với tốc độ quá nhanh, đến mức các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người dùng vẫn đang loay hoay tìm cách sử dụng công nghệ này một cách an toàn và có trách nhiệm, theo CNN.

CEO Nvidia Jensen Huang

CEO Nvidia Jensen Huang cho rằng thách thức không phải là AI tự động thay thế con người, mà là khoảng cách kỹ năng giữa những lao động nắm bắt được công nghệ mới và những người chậm thích nghi. Ảnh: South China Morning Post.

CEO Nvidia Jensen Huang từng phản biện quan điểm cho rằng AI sẽ trực tiếp “cướp” việc làm của con người. Theo ông, nguy cơ lớn nhất không nằm ở việc bị thay thế bởi máy móc, mà bởi những người biết sử dụng AI tốt hơn.

Phát biểu tại Hội nghị toàn cầu năm 2025 của Viện Milken diễn ra hồi tháng 5, CEO Nvidia nói: “Bạn sẽ không mất việc vào tay AI hay robot mà sẽ bị mất việc vào tay người biết sử dụng những công nghệ đó”.

Ông Huang lập luận rằng các công ty áp dụng AI và tự động hóa sớm sẽ có lợi thế cạnh tranh, tạo ra năng suất cao hơn và trong nhiều trường hợp sẽ có khả năng mở rộng quy mô nhân sự, theo CNBC.

Ông cho rằng thách thức không phải là AI tự động thay thế con người, mà là khoảng cách kỹ năng giữa những lao động nắm bắt được công nghệ mới và những người chậm thích nghi. Vì vậy, việc học cách sử dụng AI trong công việc là yếu tố quyết định để tránh bị tụt lại phía sau trong thị trường lao động đang thay đổi nhanh chóng.

Ông Jamie Dimon, Tổng giám đốc JPMorgan

Ông Jamie Dimon, Tổng giám đốc JPMorgan. Ảnh: Forbes.

Tại diễn đàn America Business Forum tổ chức ngày 6/11/2025, Tổng giám đốc JPMorgan Jamie Dimon đánh giá rằng AI có thể giúp rút ngắn thời gian làm việc của con người nhờ nâng cao năng suất. Ông hình dung trong tương lai, con người có thể chỉ làm việc khoảng 3,5 ngày một tuần, nhưng vẫn duy trì một cuộc sống chất lượng và đầy đủ, theo Fortune.

Dù vậy, ông Dimon cho rằng xã hội cần chuẩn bị cho giai đoạn chuyển tiếp. Sự áp dụng AI trong công việc có thể dẫn đến tình trạng sa thải hoặc giảm việc làm hàng loạt nếu doanh nghiệp và người lao động không thích nghi kịp.

Ông khuyến nghị các công ty và cơ quan quản lý nên đầu tư vào đào tạo lại, nâng cao kỹ năng và điều chỉnh cơ cấu công việc, nhằm đảm bảo lực lượng lao động có thể thích ứng với thay đổi do AI mang lại.

CEO OpenAI Sam Altman

Theo quan điểm của ông Sam Altman, đồng sáng lập kiêm CEO OpenAI, công nghệ AI chắc chắn sẽ thay đổi rất nhiều công việc; một số công việc có thể biến mất, nhưng đồng thời nhiều công việc mới sẽ xuất hiện.

Tại Snowflake Summit 2025 diễn ra hồi tháng 6/2025, ông Altman cho rằng các tác nhân AI (AI agents) hiện nay được các doanh nghiệp sử dụng như những “nhân viên cấp dưới”, có nghĩa là người lao động có thể giao việc cho AI, kiểm tra đầu ra và chỉnh sửa. Điều này gần giống với cách làm việc với đồng nghiệp mới vào.

CEO OpenAI cho rằng AI chắc chắn sẽ thay đổi rất nhiều công việc; một số công việc có thể biến mất, nhưng đồng thời nhiều công việc mới sẽ xuất hiện. Ảnh: OpenAI.

CEO OpenAI dự báo rằng trong tương lai gần, một số AI agents không chỉ làm những nhiệm vụ đơn giản mà còn có khả năng khám phá kiến thức mới, giải quyết các vấn đề phức tạp, qua đó hỗ trợ người dùng trong việc ra quyết định.

Trong bối cảnh đó, theo ông Altman, học cách làm việc với AI sẽ là chìa khóa giúp con người duy trì lợi thế trong bối cảnh ngành công nghệ đang thay đổi nhanh chóng.

CEO Amazon Andy Jassy

Theo CEO Amazon Andy Jassy, AI đang làm thay đổi cấu trúc công việc, đặc biệt công việc lặp lại, dễ tự động tại Amazon. Ảnh: Axios.

CEO Amazon Andy Jassy cho biết AI đang thay đổi quy trình làm việc tại công ty, đồng nghĩa một số công việc sẽ bị cắt giảm. "Khi chúng tôi triển khai AI tạo sinh và tác nhân AI, cách thực hiện công việc cũng thay đổi. Chúng tôi sẽ cần ít người làm hơn nhưng vẫn đảm nhiệm đầy đủ số lượng công việc hiện nay,” ông Jassy cho biết trong một thông báo đăng trên Amazon hồi tháng 6 năm nay.

Ông cũng nói rằng trong quá trình chuyển đổi, sẽ có nhiều việc làm mới, đặc biệt trong các lĩnh vực liên quan tới phát triển AI, robotics - công việc đòi hỏi kỹ năng cao hơn. CEO Amazon khuyến khích nhân viên học hỏi, làm quen với AI, thử nghiệm các công cụ AI để thích nghi với thay đổi công việc.

Mới đây, tháng 10/2025, Amazon thông báo sa thải khoảng 14.000 người, với một trong những lý do là AI "giúp chuyển đổi nhanh chóng". Theo Business Insider, đây được xem là minh chứng cho thấy AI đã bắt đầu có tác động lớn đến công việc của con người.

GS. Geoffrey Hinton

Ông Geoffrey Hinton được mệnh danh là "Cha đỡ đầu của trí tuệ nhân tạo" . Ảnh: CNN.

GS. Geoffrey Hinton, người được mệnh danh là “Cha đỡ đầu của trí tuệ nhân tạo”, từng cảnh báo rằng AI có thể thay thế gần như tất cả các công việc trí óc mang tính lặp lại như trợ lý pháp luật, trợ lý luật, nhân viên tổng đài, nhân viên dịch vụ khách hàng, phân tích dữ liệu cấp thấp…

Ngược lại, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Financial Times hồi tháng 9/2025, ông Hinton chỉ ra một lĩnh vực tương đối an toàn trước làn sóng AI, đó là ngành y tế. Theo ông, nhu cầu chăm sóc sức khỏe của con người gần như vô hạn.

Cùng với đó, quyết định của con người trong y tế là không thể thay thế. Chăm sóc y tế không chỉ liên quan đến việc đối chiếu mẫu mà còn đòi hỏi sự phán đoán sắc thái, tương tác với bệnh nhân, đạo đức và khả năng thích ứng với các tình huống không thể đoán trước. Những đặc điểm này khiến tự động hóa hoàn toàn trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe trở nên khó khăn hơn nhiều so với các ngành công nghiệp khác.

Tuy nhiên, ông Hinton cũng thẳng thắn nhận định rằng AI sẽ không tạo ra đủ việc làm mới để bù lại số lượng công việc bị mất. Ông cho rằng một số công việc mới có thể xuất hiện như những người giỏi khai thác, định hướng AI, nhưng số lượng việc làm mới này không thể bù đắp lại với số việc bị mất, theo Business Insider.

Ngoài ra, ông còn cảnh báo về những nguy cơ kinh tế và xã hội, đó là nếu AI thay thế rộng rãi công việc và làm giảm nhu cầu nhân lực, tình trạng bất bình đẳng có thể gia tăng. “Một số ít người sẽ trở nên rất giàu, còn phần lớn người lao động có thể trở nên nghèo hơn,” ông Hinton nói.

Hà Anh

Nguồn Mekong Asean : https://mekongasean.vn/chuyen-gia-cong-nghe-noi-gi-ve-nguy-co-ai-cuop-viec-49196.html