Chuyên gia nêu 7 quy tắc vàng giúp trí não sắc bén

8 giờ trướcBài gốc

Các chuyên gia khẳng định rằng mỗi người đều có thể chủ động hỗ trợ trí não thông qua những quy tắc lành mạnh. (Nguồn: Getty Images)

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện có hơn 55 triệu người trên toàn cầu đang sống chung với chứng sa sút trí tuệ - một nhóm triệu chứng bao gồm suy giảm trí nhớ, giảm khả năng nhận thức và thay đổi tâm lý, trong đó Alzheimer là dạng phổ biến nhất.

Mỗi năm, thế giới ghi nhận thêm khoảng 10 triệu ca mắc mới, cho thấy mức độ đáng báo động của căn bệnh này.

Trong bối cảnh đó, việc chú trọng sức khỏe não bộ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Đây là khái niệm bao trùm mọi kỹ năng và năng lực nhận thức của con người như tư duy, vận động, giao tiếp, khả năng học hỏi và ghi nhớ.

Bác sỹ Zaldy Tan, Giám đốc Chương trình Sức khỏe Não bộ Maxine & Bernard Platzer Lynn (Mỹ), cho rằng sức khỏe não bộ là yếu tố then chốt để duy trì các chức năng sống quan trọng. Còn bác sỹ Dylan Wint (Trung tâm Sức khỏe Não bộ Lou Ruvo, Cleveland Clinic) nhấn mạnh: sức khỏe não bộ được định hình bởi lối sống tích lũy suốt cả đời.

Dù yếu tố di truyền hay bệnh lý nền có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc sa sút trí tuệ, các chuyên gia khẳng định rằng mỗi người đều có thể chủ động hỗ trợ trí não thông qua những quy tắc lành mạnh dưới đây.

1. Duy trì tập thể dục thường xuyên

Nhiều nghiên cứu cho thấy hoạt động thể chất đều đặn giúp giảm stress, cải thiện trí nhớ và tăng cường chức năng não bộ.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Shutterstock)

Theo bác sỹ Tan, tập luyện giúp “duy trì hệ thống mạch máu khỏe mạnh, cung cấp tuần hoàn tốt cho não, đồng thời giảm nguy cơ té ngã, nguyên nhân có thể dẫn đến chấn thương đầu.”

Không cần chạy bộ 5km hay tập gym hằng ngày; điều quan trọng là duy trì sự đều đặn. Chỉ cần đi bộ, làm vườn, khiêu vũ… cũng mang lại lợi ích.

2. Rèn luyện trí não bằng những hoạt động mới

Não bộ không phải là cơ bắp, nhưng có thể “tập luyện” tương tự. Việc học kỹ năng mới giúp kích thích tính linh hoạt thần kinh - quá trình cho phép não bộ thay đổi, thích nghi và phát triển.

Các gợi ý gồm: chơi trò rèn trí nhớ, học ngôn ngữ mới, thử một nhạc cụ, tham gia lớp học tại trung tâm cộng đồng hoặc bắt đầu một sở thích mới.

Điều quan trọng là não được thử thách và phải học được điều mới.

3. Ngủ đủ và ngủ sâu

Giấc ngủ chất lượng - khoảng 7 giờ mỗi đêm - có vai trò không thể thay thế đối với sức khỏe não bộ. Khi ngủ, não loại bỏ các chất độc tích tụ, vốn có liên quan đến nguy cơ sa sút trí tuệ. Giấc ngủ cũng hỗ trợ củng cố trí nhớ, xử lý cảm xúc và nâng cao khả năng giải quyết vấn đề.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Getty images)

Chuyên gia Heather Snyder (Hiệp hội Alzheimer) khuyến nghị ưu tiên hạn chế gián đoạn giấc ngủ và tìm gặp bác sỹ nếu có dấu hiệu như ngáy to, buồn ngủ ban ngày, nghiến răng hoặc thức giấc nhiều lần trong đêm.

4. Cho não bộ thời gian nghỉ ngơi

Ngoài giấc ngủ, não cần những khoảng nghỉ trong ngày để phục hồi.

Bác sỹ Tan giải thích: “Giống như cơ bắp cần phục hồi sau khi vận động mạnh, não cũng cần thư giãn sau một ngày làm việc căng thẳng.”

Những hình thức nghỉ ngơi hiệu quả bao gồm: chợp mắt ngắn, thiền, nhắm mắt thư giãn hoặc đơn giản là tạm ngừng sử dụng thiết bị điện tử.

5. Kiểm soát stress và huyết áp

Stress kéo dài có thể làm tăng huyết áp - nguyên nhân trực tiếp gây tổn hại cho tim và não. Các nghiên cứu cho thấy huyết áp cao liên quan đến giảm trí nhớ, giảm kỹ năng lập kế hoạch, giảm khả năng tập trung và tăng nguy cơ đột quỵ.

Thay đổi chế độ ăn, tập thể dục và dùng thuốc theo chỉ định là những phương pháp phổ biến để kiểm soát huyết áp.

6. Duy trì sự kết nối xã hội

Não bộ con người phát triển trong môi trường tương tác xã hội. Khi bị cô lập, nguy cơ suy giảm trí nhớ và chức năng nhận thức tăng lên đáng kể.

Điều này không có nghĩa bạn phải tham gia mọi hoạt động. Bạn có thể chọn những cách phù hợp như gặp gỡ bạn bè, chơi thể thao, tham gia câu lạc bộ hoặc làm tình nguyện.

7. Ngừng hút thuốc hoặc giảm tối đa

Ngoài tác hại với sức khỏe thể chất, hút thuốc còn làm não teo nhỏ nhanh hơn và khiến quá trình lão hóa diễn ra mạnh mẽ hơn, từ đó tăng nguy cơ mắc Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác.

Theo chuyên gia Snyder, khi dừng hút thuốc, nguy cơ suy giảm nhận thức có thể trở về gần mức của người chưa từng hút.

Nếu việc bỏ thuốc hoàn toàn quá khó khăn, bạn có thể giảm dần hoặc chuyển sang biện pháp giảm hại theo gợi ý của bác sỹ. Bên cạnh đó, nên hạn chế rượu bia vì cồn là chất gây độc thần kinh.

Dù không ai có thể kiểm soát hoàn toàn quá trình lão hóa của bộ não, nhưng việc áp dụng các thói quen lành mạnh có thể tạo nên khác biệt lớn theo thời gian.

Bác sỹ Tan khẳng định: “Thời điểm tốt nhất để bắt đầu chính là từ bây giờ và không bao giờ là quá muộn”./.

(Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/chuyen-gia-neu-7-quy-tac-vang-giup-tri-nao-sac-ben-post1081297.vnp