Sinh ra và lớn lên giữa vùng biên giới còn nhiều khó khăn, cô giáo Lò Thị Quyến (ở thôn 2, xã Mường Lát) hiểu rõ nỗi vất vả của người dân quê mình: quanh năm bám nương, bám rẫy, làm ra bao sản vật quý mà vẫn loay hoay chưa tìm được đầu ra ổn định. Là một cô giáo, hàng ngày đứng lớp dạy học trò con chữ, nhưng trong lòng cô vẫn canh cánh ước mong làm điều gì đó để giúp quê hương đổi thay.
Cơ duyên đến khi cô nhận thấy món thịt trâu gác bếp – một đặc sản truyền thống của đồng bào vùng cao Mường Lát – luôn được khách phương xa ưa thích. Từ suy nghĩ giữ nghề của cha ông, cô bắt tay vào làm thử, vừa để phục vụ gia đình, vừa bán cho bạn bè, đồng nghiệp. Ai đã một lần thưởng thức đều tấm tắc khen ngon. Và thế là ý tưởng khởi nghiệp hình thành: biến thịt trâu gác bếp thành sản phẩm hàng hóa, mang đậm bản sắc Mường Lát.
Nhưng để đưa sản phẩm vùng cao ra thị trường không hề dễ: thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm, thiếu cả kênh quảng bá. Giữa lúc còn loay hoay tìm hướng đi, chương trình chuyển đổi số quốc gia được triển khai về địa phương đã mở ra cho cô một hướng mới. Cô bắt đầu học cách chụp ảnh, quay video, viết bài giới thiệu rồi đăng tải lên các nền tảng như Facebook, Zalo, TikTok. Những hình ảnh mộc mạc về quy trình tẩm ướp, hong khói thịt trâu được cô chia sẻ đã nhanh chóng thu hút sự chú ý. Cô kể: “Ban đầu tôi chỉ nghĩ thử đưa sản phẩm lên mạng xem có ai mua không, ai ngờ chỉ sau vài tuần, đơn hàng đã về tới tấp – từ Hà Nội, Hải Phòng đến tận TP. Hồ Chí Minh. Mình vui lắm, thấy nỗ lực của mình được đền đáp.”
Từ vài chục kg mỗi tháng, nay sản phẩm của cô đã có sản lượng tiêu thụ ổn định hàng trăm kg/tháng, trở thành sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh Thanh Hóa. Không chỉ tạo việc làm cho người thân trong gia đình, cơ sở của cô còn giúp nhiều phụ nữ trong thôn có thêm thu nhập, mỗi người một phần việc nhỏ – người tẩm ướp, người hong khói, người đóng gói – tất cả đều chung tay gìn giữ hương vị đặc trưng của vùng cao.
Cô Lò Thị Quyến chia sẻ, điều đáng quý nhất mà chuyển đổi số mang lại không chỉ là doanh thu, mà là cách nghĩ mới, cách làm mới. Từ việc buôn bán, cô nhận ra giá trị của công nghệ trong từng khâu: từ giới thiệu sản phẩm, quản lý đơn hàng, đến giao tiếp với khách hàng. “Ngày trước, mình nghĩ mạng xã hội chỉ để liên lạc, giờ mới thấy nó là cầu nối để đưa đặc sản vùng cao đi khắp đất nước. Chuyển đổi số thật sự đã mở ra cánh cửa mới cho người dân chúng tôi.” – cô tâm sự.
Không giữ riêng cho mình, cô giáo Lò Thị Quyến còn nhiệt tình chia sẻ kinh nghiệm cho các hội viên phụ nữ, thanh niên trong xã. Nhiều buổi sinh hoạt chi hội, cô trở thành “giảng viên đặc biệt”, hướng dẫn cách chụp ảnh sản phẩm, đăng bài bán hàng, tạo mã QR thanh toán, cách giao hàng trực tuyến... Dưới ánh đèn học sinh quen thuộc, giờ đây, cô lại dạy cho bà con “bài học về chuyển đổi số”, giúp người dân vùng cao tự tin bước ra thị trường lớn.
Ông Trịnh Văn Bắc - Chủ tịch UBND xã Mường Lát cho biết: “Mô hình của cô giáo Lò Thị Quyến là điển hình tiêu biểu trong thực hiện chuyển đổi số gắn với phát triển sản phẩm OCOP. Thành công của cô không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho gia đình, tạo việc làm tại chỗ, mà còn là nguồn cảm hứng, lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo trong cộng đồng. Chính quyền xã luôn quan tâm, đồng hành và khuyến khích những mô hình như vậy để nhân rộng, giúp người dân vùng cao bắt nhịp nhanh hơn với xu thế kinh tế số.”
Với những nỗ lực và đóng góp thiết thực, mới đây, cô giáo Lò Thị Quyến vinh dự được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa tặng Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong các phong trào thi đua yêu nước, giai đoạn 2020–2025. Đây không chỉ là sự ghi nhận cho riêng cô, mà còn là niềm tự hào của phụ nữ Mường Lát – những con người luôn biết vươn lên bằng nghị lực và khát vọng đổi mới.
Giữa đại ngàn Mường Lát, cô giáo Lò Thị Quyến – người phụ nữ nhỏ bé nhưng đầy nghị lực – đã góp thêm một âm thanh dịu dàng vào bản nhạc chuyển đổi số nơi biên giới. Cô đã thổi “hơi ấm số” vào từng lát thịt trâu gác bếp, giúp sản phẩm quê hương không còn lặng lẽ trong gian bếp nhỏ, mà lan tỏa khắp mọi miền, trở thành niềm tự hào của người Mường Lát hôm nay. Hành trình của cô là minh chứng rằng: chỉ cần dám nghĩ, dám làm, thì dù ở nơi xa nhất của Tổ quốc, người dân vẫn có thể bắt nhịp cùng thời đại – đưa đặc sản quê hương vươn xa, mang hương vị Mường Lát đến với mọi miền đất nước.
Hồ Thủy (CTV)