Chủ tịch Cuba Fidel Castro phất cao lá cờ bách chiến, bách thắng lấp lánh huân chương của Đoàn Khe Sanh, Quân Giải phóng Trị Thiên - Huế tại Cao điểm 241 trong chuyến thăm vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam, ngày 16/9/1973. (Nguồn: TTXVN)
Trong năm 2025, Năm Hữu nghị Việt Nam - Cuba, mối quan hệ này tiếp tục được củng cố và nâng lên một tầm cao mới. Cuba và Việt Nam đã tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa để kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Điểm nhấn là chuyến thăm chính thức Việt Nam của Bí thư thứ Nhất Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel Bermúdez, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh Việt Nam.
Mối quan hệ đặc biệt
Phát biểu trong chuyến thăm, Bí thư thứ Nhất, Chủ tịch Miguel Díaz-Canel khẳng định: “Quan hệ giữa Việt Nam và Cuba là mối quan hệ đặc biệt, đã vượt qua thử thách của thời gian và trở thành hình mẫu về tình hữu nghị và hợp tác, đặc biệt trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng đối với hòa bình và ổn định.
Đại sứ Cuba tại Việt Nam Rogelio Polanco Fuentes.
Mối quan hệ đặc biệt ấy vượt ra ngoài khuôn khổ ngoại giao thông thường, bởi nó được hình thành và bồi đắp từ những truyền thống và bản sắc sâu sắc, bắt nguồn từ những ngày nhân dân Cuba không ngừng lên án tội ác của chủ nghĩa đế quốc tại Việt Nam. Tình cảm anh em ấy càng trở nên sâu nặng hơn khi lãnh tụ lịch sử của Cách mạng Cuba từng khẳng định trước hàng vạn người dân Cuba rằng: “Vì Việt Nam, chúng ta sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”. Hôm nay, chúng tôi khẳng định rằng những tình cảm ấy vẫn vẹn nguyên, và chúng tôi tiếp tục sẵn sàng vì Việt Nam mà hiến dâng cả máu của mình”.
Tuyên bố chung của hai nước đánh giá chuyến thăm là “một dấu mốc quan trọng trong quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước, góp phần củng cố và thúc đẩy sự phát triển bền vững của tình đoàn kết truyền thống, tình hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Cuba trong kỷ nguyên mới, vì lợi ích của hai dân tộc, vì chủ nghĩa xã hội, hòa bình, hợp tác và phát triển ở mỗi khu vực và trên toàn thế giới”.
Bên cạnh các cuộc trao đổi cấp cao, nhiều ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba đã thăm Việt Nam, gồm: Chủ tịch Quốc hội Chính quyền nhân dân và Hội đồng Nhà nước Esteban Lazo Hernández; Phó Chủ tịch nước Salvador Valdés Mesa; Thượng tướng Álvaro López Miera, Bộ trưởng Bộ Các lực lượng vũ trang cách mạng; Thượng tướng Lázaro Alberto Álvarez Casas, Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bruno Rodríguez Parrilla.
Nhiều cuộc gặp song phương quan trọng đã đánh giá tích cực quan hệ hai nước và nhấn mạnh tầm nhìn chiến lược trong hợp tác. Các sự kiện nổi bật gồm Hội thảo lý luận lần thứ VI giữa Đảng Cộng sản Cuba và Đảng Cộng sản Việt Nam; Hội thảo khoa học quốc tế lần thứ II với chủ đề “Fidel Castro - Hồ Chí Minh: Tầm nhìn cách mạng”; Phiên họp thứ II của Ủy ban Hợp tác Liên nghị viện; Phiên họp lần thứ 62 của Ủy ban Liên Chính phủ; Tham khảo chính trị lần thứ VIII giữa Bộ Ngoại giao Việt Nam và Bộ Ngoại giao Cuba; và Phiên họp lần thứ X của Ủy ban Doanh nghiệp Việt Nam - Cuba.
Tổng Bí thư Tô Lâm và Bí thư thứ Nhất, Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel Bermúdez chứng kiến Lễ trao Biên bản ghi nhớ về hợp tác y tế giữa Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và Bộ Y tế Cuba trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam, tháng 9/2025. (Nguồn: Nhân Dân)
Viết tiếp trang sử mới
Giai đoạn mới trong quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Cuba, hướng tới hợp tác toàn diện, hiệu quả và bền vững hơn, bắt đầu từ chuyến thăm lịch sử của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, đồng chí Tô Lâm, đến Cuba vào tháng 9/2024. Trong năm nay, mối quan hệ này đã ghi nhận nhiều thành tựu đáng kể.
Dự án sản xuất lúa tại Los Palacios, tỉnh Pinar del Río do công ty Việt Nam Agri VMA thực hiện đã đạt kết quả bước đầu, góp phần quan trọng vào mục tiêu đảm bảo chủ quyền và an ninh lương thực quốc gia. Những kinh nghiệm hợp tác quý báu của các tổ chức Việt Nam trong lĩnh vực này đang được phát triển thành các dự án đầu tư cùng có lợi, chuyển giao công nghệ và áp dụng mô hình quản lý mới, đem lại những hiệu quả đáng khích lệ.
Việc thành lập liên doanh Genfarma và khánh thành nhà máy nghiên cứu, sản xuất và thương mại hóa các sản phẩm công nghệ sinh học tiên tiến của Cuba tại Việt Nam đã mở ra triển vọng hợp tác mới và đầy hứa hẹn trong lĩnh vực dược phẩm sinh học, hướng tới nâng cao sức khỏe nhân dân hai nước.
Việc các doanh nghiệp Việt Nam sắp triển khai dự án điện mặt trời tại Cuba là minh chứng rõ ràng cho sự hỗ trợ đối với hệ thống điện quốc gia Cuba trong bối cảnh khó khăn hiện nay, đồng thời góp phần thúc đẩy chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo tại quốc gia này. Đây cũng là mục tiêu mà Việt Nam đang kiên định theo đuổi trong chiến lược phát triển kinh tế.
Thời gian qua, Chính phủ Cuba đã tạo điều kiện thuận lợi và áp dụng nhiều chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp Việt Nam đang đầu tư, kinh doanh tại quốc gia này, cũng như cho các nhà đầu tư mới sẵn sàng cùng chia sẻ lợi ích và rủi ro.
Tại buổi gặp gỡ với cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam nhân chuyến thăm Hà Nội của Chủ tịch Miguel Díaz-Canel, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đưa ra một thông điệp sâu sắc: “Việt Nam đã vượt qua những năm tháng khó khăn nhất phần nào nhờ vào sự hỗ trợ và giúp đỡ của các quốc gia, đối tác quốc tế, trong đó có Cuba. Nếu như, như Chủ tịch Fidel Castro từng tuyên bố “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình’, thì các doanh nghiệp Việt Nam, vì Cuba, cũng nên sẵn sàng hiến dâng thời gian, công sức và trí tuệ của mình, thể hiện truyền thống dũng cảm, kiên cường và thủy chung của dân tộc Việt Nam”.
Đại sứ Cuba tại Việt Nam Rogelio Polanco Fuentes và giáo viên cùng học sinh Trường tiểu học Việt Nam-Cuba (Hà Nội) xem Triển lãm tranh ảnh kỷ niệm 65 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước (2/12/1960-2/12/2025) do Trường tổ chức, ngày 21/8/2025.
Trái tim chung nhịp đập
Nếu phải chọn một sự kiện tiêu biểu trong năm 2025 thể hiện rõ nhất mối quan hệ đặc biệt giữa Việt Nam và Cuba, thì đó chính là chiến dịch quyên góp do Hội Chữ thập đỏ Việt Nam phát động, dưới sự chỉ đạo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nhằm hỗ trợ nhân dân Cuba. Chiến dịch nhanh chóng đạt được mục tiêu đề ra, thu hút sự tham gia rộng rãi của người dân, với nhiều sáng kiến đa dạng, số tiền quyên góp lớn và những thông điệp đầy sẻ chia. Đây không chỉ là nguồn động viên thiết thực đối với Cuba trong bối cảnh khó khăn hiện nay, mà còn là minh chứng cụ thể cho tinh thần đoàn kết giữa hai nước trong việc chung tay giảm nhẹ những hậu quả nặng nề của lệnh bao vây cấm vận kinh tế, thương mại và tài chính khắc nghiệt do Hoa Kỳ áp đặt lên Cuba.
Tiếng nói của nhân dân Việt Nam tiếp tục được thể hiện mạnh mẽ qua phát biểu của Chủ tịch nước Lương Cường tại kỳ họp lần thứ 80 của Đại hội đồng Liên hợp quốc, trong đó ông tái khẳng định tình đoàn kết của Việt Nam với nhân dân Cuba, đồng thời kêu gọi Hoa Kỳ dỡ bỏ lệnh cấm vận và đưa Cuba ra khỏi danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố.
Năm Hữu nghị Việt Nam - Cuba với nhiều hoạt động và sự kiện thể hiện mối quan hệ đặc biệt giữa hai nước. Tình cảm gắn bó, thủy chung giữa hai dân tộc vẫn được duy trì và lan tỏa qua từ thế hệ này sang thế hệ khác suốt nhiều thập kỷ. Điều đó thể hiện rõ qua lời chia sẻ đầy xúc động của một người dân Việt Nam trước những thiệt hại do bão lũ gây ra và lời kêu gọi cùng chung tay hỗ trợ người bị ảnh hưởng: “Một nửa trái tim tôi thuộc về Cuba, nửa còn lại thuộc về đồng bào nơi vùng lũ”.
Rogelio Polanco Fuentes