Sáng 12/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi); dự án Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú.
Nêu ý kiến tại hội trường, đại biểu Tô Văn Tám - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi quan tâm đến vấn đề giảm thời hạn chấp hành án phạt tù tại Điều 36, dự thảo Luật Thi hành án hình sự sửa đổi.
Theo đại biểu Tô Văn Tám, dự thảo luật có quy định tình tiết xem xét "phạm nhân đã lập công" khi xếp loại phạm nhân. Kết quả xếp loại phạm nhân sau đó lại được xem là một căn cứ để xét giảm án. Do đó, đại biểu thắc mắc liệu việc đưa thêm tình tiết "phạm nhân đã lập công" vào có gây trùng lặp hay không và cân nhắc xem xét vấn đề này.
Đại biểu Tô Văn Tám - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh: Quốc hội
Ngoài ra, tại Điều 37 của dự thảo quy định, khi xem xét miễn chấp hành hình phạt, có đề cập đến tình tiết "người kết án là lập công hoặc lập công lớn".
Ông Tám cho rằng, đây là trường hợp xét miễn chấp hành hình phạt - một mức độ cao hơn, do đó cần phải có tiêu chí là lập công lớn thì phạm nhân mới được xét miễn chấp hành. Vì vậy, đại biểu đề nghị ban soạn thảo cân nhắc, nên quyết định tiêu chí là lập công lớn khi xét miễn chấp hành hình phạt.
Đối với vấn đề bỏ quy định "Khắc phục hậu quả" là tình tiết khi xem xét xếp loại phạm nhân chấp hành phạt tù so với Luật hiện hành (Điều 35), đại biểu Tô Văn Tám bày tỏ sự thống nhất với quy định này.
Theo đại biểu Tám, việc khắc phục hậu quả đã được xem xét là tình tiết giảm nhẹ khi lượng hình (khi tuyên án). Nếu tình tiết này tiếp tục được đưa vào để xem xét chấm điểm (xếp loại phạm nhân) nữa, thì tình tiết này có thể bị xem xét hai lần.
Việc đưa tiêu chí này vào có thể tạo ra tâm lý bất công giữa các phạm nhân. Những người có điều kiện có thể khắc phục sớm để được giảm án hoặc được xem xét xếp loại tốt hơn. Những người quá nghèo thì không có khả năng khắc phục và sẽ không được hưởng chính sách này. Từ đó, đại biểu kết luận rằng, theo quan điểm của ông, quyết định không quy định chi tiết này là phù hợp.
Đại biểu Nguyễn Thanh Sang - Đoàn ĐBQH TPHCM. Ảnh: Quốc hội
Cùng tham luận góp ý về điều 37 dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Thanh Sang - Đoàn ĐBQH TPHCM cho rằng nên giữ lại quy định hiện hành là phù hợp.
Lý giải quan điểm trên, đại biểu Sang cho hay, việc khắc phục hậu quả đánh giá được ý thức chấp hành bản án do hành vi phạm tội của mình gây ra; thứ hai, đảm bảo quyền lợi của người bị hại trong việc được bồi thường; thứ ba, khuyến khích động viên phạm nhân khắc phục hậu quả.
Đại biểu nhấn mạnh, việc khắc phục hậu quả đã là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử, và nay trong giai đoạn thi hành án càng quan trọng.
Ông Sang lấy ví dụ từ các vụ án hình sự lừa đảo chiếm đoạt tài sản có hàng chục, hàng trăm, thậm chí hàng ngàn bị hại. Nếu không quy định khắc phục hậu quả là tình tiết để xem xét, xếp loại chấp hành hình phạt tù là không công bằng, quyền lợi của bị hại sẽ không đảm bảo.
Do đó, đại biểu đề nghị thực hiện như quy định hiện hành, tức là khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội của mình gây ra được ghi nhận là tiêu chí xếp loại chấp hành phạt tù.
Cùng quan điểm này, đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho rằng, việc khắc phục hậu quả do hành vi vi phạm gây ra là điều cực kỳ quan trọng, là tiêu chí hàng đầu trong việc xét ân giảm phạm nhân được tha tù trước thời hạn. Do đó, đại biểu Hòa đề nghị phải giữ nguyên như luật hiện hành.
Ông Hòa nêu ví dụ trường hợp phạm tội tham ô tài sản, người vi phạm đã chi tiêu cho cho gia đình và vợ con nhưng không khắc phục hậu quả và tới được xét cải tạo tốt và được tha mãn hạn tù, trong khi đó người vi phạm không hoàn thành được nghĩa vụ trả lại tiền, tài sản cho Nhà nước.
Theo đại biểu Hòa, trường hợp này được xét tha hạn tù trước thời hạn thì không đúng. Do đó, việc khắc phục hậu quả do mình gây ra là tiêu chí hàng đầu. "Trong trại giam phạm nhân cải tạo tốt nhưng tiêu chí này không được thì cũng không được xét", ông Hòa nêu.
Minh Ngọc