Đại học bỏ xét học bạ, loại tổ hợp truyền thống: Học sinh bị động

5 giờ trướcBài gốc

Phương án tuyển sinh đại học năm 2026 của nhiều trường đã được công bố với những điểm thay đổi đáng chú ý.

Siết học bạ, loại tổ hợp truyền thống

Học sinh lớp 12 Trường THPT Hồ Thị Bi, xã Tân Hiệp trong một giờ học. Ảnh: NQ

Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật (VNU-SIS), Đại học Quốc gia Hà Nội thông báo không xét học bạ THPT đối với tất cả các ngành đào tạo. Thí sinh cần tham gia một trong các phương thức xét tuyển theo thông báo chính thức của trường.

Tương tự, Đại học Sư phạm Hà Nội 2 cũng thông báo bỏ xét học bạ với 17 ngành, chỉ xét tuyển học bạ đối với một số ngành đặc thù trong kỳ tuyển sinh năm 2026. Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng cho biết sẽ không sử dụng học bạ trong bất kỳ phương thức xét tuyển nào.

Tại TP.HCM, Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM dự kiến bỏ các phương thức xét tuyển riêng lẻ như xét học bạ, xét điểm thi tốt nghiệp THPT hay xét điểm thi đánh giá năng lực.

Đáng chú ý, một số trường dự kiến phương thức tuyển sinh theo hướng bỏ một số tổ hợp truyền thống.

Trường Sĩ quan Chính trị không còn sử dụng tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa) và C00 (Văn, Sử, Địa) để tuyển sinh năm 2026. Thay vào đó, trường thêm khối C01 (Văn, Toán, Lý), bên cạnh các tổ hợp cũ, gồm C03 (Văn, Toán, Sử), C04 (Văn, Toán, Địa) và D01 (Văn, Toán, Anh).

Tương tự, Học viện Biên phòng chỉ dùng ba tổ hợp xét tuyển gồm C03, C04 và D01 cho cả hai ngành Biên phòng và Luật. So với năm nay, trường này bỏ hai tổ hợp truyền thống là C00 và A01 (Toán, Lý, Anh).

Trước thực tế trên, một phụ huynh có con học lớp 12 cho rằng mọi sự thay đổi lúc này đều gây xáo trộn. Việc điều chỉnh cần phải có lộ trình để học sinh chuẩn bị.

"Việc bỏ các tổ hợp truyền thống trong thời điểm chuẩn bị bước vào kỳ thi THPT là không hợp lý. Các trường cần có lộ trình dài ít nhất 3 năm vì học sinh lớp 12 đã chốt tổ hợp mình theo từ năm lớp 11 (có em đã xác định tổ hợp ngay khi bước vào lớp 10). Nếu giờ bỏ các tổ hợp đó, các em sẽ không kịp bổ sung kiến thức cho các môn học khác" - chị này nói.

Cô Nguyễn Thị Hà, giáo viên Trường THPT Quỳnh Lưu 4, Nghệ An, nhận định bất kỳ phương thức tuyển sinh nào cũng có hai mặt. Nếu kỳ thi tốt nghiệp THPT vận hành ổn định, các trường hoàn toàn có thể không cần dùng học bạ, bởi xét tuyển học bạ hiện vẫn tồn tại nhiều bất cập.

"Xét tuyển học bạ thường không đồng đều trong đánh giá giữa các trường, các địa phương. Điều này dễ tạo tâm lý học thực dụng, dẫn đến việc tìm cách 'làm đẹp' bảng điểm", cô Hà nói.

Theo cô Hà, xét tuyển học bạ chủ yếu được một số trường đại học sử dụng như một cách để thu hút thí sinh, nhằm chủ động hơn trong tuyển sinh. Cô Hà cho rằng có thể bỏ xét học bạ, nhưng quan trọng là phải thống nhất phương thức tuyển sinh trên phạm vi rộng để đảm bảo ổn định cho học sinh.

Liên quan đến việc bỏ một số tổ hợp truyền thống, cô Hà nhấn mạnh phải có lộ trình ít nhất 3 năm. "Ví dụ bỏ A00 hay C00 mà thông báo quá gấp sẽ khiến học sinh phản ứng vì các em bị 'đánh úp'. Các em đã chọn tổ hợp từ đầu lớp 10 nếu thay đổi đột ngột sẽ không kịp 'quay xe' và chuẩn bị. Mọi điều chỉnh tổ hợp xét tuyển nên được thông báo ngay từ khi học sinh bước vào lớp 10" - cô Hà nói.

Một tiết ôn tập cho học sinh lớp 12 tại Trường THPT Hồ Thị Bi, xã Tân Hiệp. Ảnh: NQ

Lo sợ học lệch trở lại

Ông Lê Thanh Tòng, Hiệu trưởng Trường THPT Hồ Thị Bi, xã Tân Hiệp, chia sẻ nhiều phương thức tuyển sinh tạo thêm cơ hội nhưng cũng có bất cập. Thứ nhất, nỗ lực học tập của học sinh không còn cao. Thứ hai, đánh giá học sinh ở bậc THPT chưa phản ánh đúng năng lực. Thứ ba, xét tuyển bằng học bạ vô tình khiến các trường chạy theo thành tích, điểm số lúc nào cũng đẹp, không chính xác.

Tuy nhiên, việc xét tuyển học bạ cũng có mặt tích cực giúp học sinh có điều kiện học lên đại học, chọn ngành yêu thích và trở thành nguồn nhân lực cho xã hội.

"Khi bỏ xét học bạ, học sinh buộc phải tập trung cho kỳ thi đánh giá năng lực hoặc kỳ thi tốt nghiệp THPT. Do đó, các em phải xác định tổ hợp môn và ngành nghề sớm hơn, nỗ lực học tập nhiều hơn", ông Tòng nhận định.

Học sinh Trường THPT Võ Trường Toản, phường Tân Thới Hiệp trải nghiệm nghề may tại Ngày hội hướng nghiệp. Ảnh: NQ

Bà Đỗ Thị Việt Phương, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Võ Trường Toản, phường Tân Thới Hiệp, đánh giá việc nhiều trường đại học đột ngột giảm hoặc bỏ xét học bạ sẽ gây khó khăn cho học sinh, phụ huynh và công tác giảng dạy của các trường.

Năm học vừa rồi, Bộ GD&ĐT đã công bố điểm chênh lệch giữa học bạ và điểm thi tốt nghiệp THPT. Tuy nhiên, bà Phương cho rằng cần có thống kê định lượng rõ ràng về tương quan giữa điểm học bạ và điểm thi theo từng trường THPT.

"Không thể đánh đồng mọi trường. Bởi có những trường, điểm học bạ thực chất, điểm thi thậm chí còn cao hơn điểm học tập. Tuy nhiên, cũng có nơi điểm học bạ được đẩy lên quá đẹp. Nếu có dữ liệu minh bạch, các trường đại học sẽ dễ dàng xác định ngưỡng xét tuyển," bà Phương nói.

Một thực trạng được bà Phương dự báo khi bỏ xét học bạ sẽ dẫn đến tình trạng học lệch.

"Khi điểm học bạ không còn giá trị, chắc chắn các em sẽ tập trung vào ba môn xét tuyển. Các môn khác trở thành học cho có, thậm chí học đối phó. Điều này đi ngược lại mục tiêu giáo dục toàn diện", Phó Hiệu trưởng Trường THPT Võ Trường Toản nhấn mạnh.

Bà Phương cũng lo ngại dạy thêm học thêm sẽ không giảm, thậm chí còn tăng ở các môn thuộc tổ hợp xét tuyển.

"Khi chỉ còn ba môn quyết định cánh cửa đại học, mức độ cạnh tranh rất cao. Học sinh không yên tâm nếu không học thêm" - bà Phương bộc bạch.

Ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân, phường Bến Nghé, cũng cho rằng những thay đổi quan trọng như vậy lẽ ra phải được công bố sớm, ít nhất từ tháng 8 sau kỳ tuyển sinh năm trước.

"Xét tuyển bằng học bạ không chỉ là một phương án tuyển sinh mà còn phản ánh quá trình rèn luyện liên tục của học sinh trong ba năm. Việc các trường công lập đột ngột thay đổi phương án tuyển sinh mà không có lộ trình rõ ràng khiến học sinh và phụ huynh bị động, lo lắng", ông Phú kết luận.

Đẩy lịch xét tuyển đại học sớm nửa tháng

Do lịch thi tốt nghiệp THPT 2026 dự kiến diễn ra vào ngày 11 và 12-6, sớm hơn hai tuần so với năm nay, lịch tuyển sinh được đẩy lên tương ứng.

Tất cả thí sinh đăng ký, điều chỉnh nguyện vọng xét tuyển không giới hạn số lần từ ngày 2-7 đến 17 giờ ngày 14-7-2026. Dự kiến, thí sinh biết kết quả đỗ hay trượt từ 17 giờ ngày 10-8 - thời điểm kết thúc lọc ảo, đến 17 giờ ngày 13-8. So với năm nay, mốc này sớm hơn chục ngày.

Các trường đại học phải công bố phương án tuyển sinh muộn nhất là ngày 15-2-2026.

(BỘ GD&ĐT)

NGUYỄN QUYÊN

Nguồn PLO : https://plo.vn/dai-hoc-bo-xet-hoc-ba-loai-to-hop-truyen-thong-hoc-sinh-bi-dong-post884191.html