ĐBQH: Miễn viện phí vẫn xa vời khi bệnh viện thiếu thuốc, máy móc hư

2 giờ trướcBài gốc

PGS, TS Phạm Khánh Phong Lan, Đại biểu Quốc hội TP.HCM. Ảnh: Quốc hội.

Ngày 2/12, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo nghị quyết liên quan các cơ chế, chính sách đột phá trong bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, cùng chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035.

Chưa giải quyết thiếu thuốc, miễn viện phí chỉ là chuyện xa vời

Tại phiên họp, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan bày tỏ sự trân trọng khi Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Quốc hội luôn quan tâm xây dựng chính sách phát triển ngành y tế, hướng tới phục vụ người dân tốt hơn. Tuy nhiên, bà cho rằng vấn đề lớn nhất nằm ở khâu triển khai.

"Chúng ta đã nhiều lần rơi vào tình trạng nghị quyết rất hay nhưng sau vài năm lại rơi vào quên lãng. Nếu cứ lặp lại 'bài cũ' thì nghị quyết sẽ mất ý nghĩa", đại biểu Phong Lan nói.

Nhắc đến Điều 2 về mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm chi phí y tế cho người dân, đại biểu đánh giá đây là mục tiêu rất tốt. Nhưng trước khi đặt ra các chính sách lớn như miễn viện phí, chăm sóc hàng năm, khám định kỳ…, cần nhìn vào thực tế nhiều năm qua.

Theo bà, kể từ sau dịch Covid-19, tình trạng bệnh nhân đến bệnh viện nhưng không có thuốc, máy móc hư, phải tự chi trả thêm các thủ tục y tế bên ngoài vẫn diễn ra. Nhiều khoản chi này thuộc phạm vi chi trả của bảo hiểm y tế nhưng đến nay người dân chưa được đền bù hoặc thanh toán đầy đủ.

Vì vậy, bà đề nghị Quốc hội bổ sung điều khoản vào nghị quyết để thực tế hóa việc chi trả trở lại của bảo hiểm y tế.

"Đây là quyền lợi của người dân. Thông tư 22, chỉ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Vậy thời gian trước đó thì sao? Bộ Y tế hiện vẫn chưa tổng kết được có bao nhiêu bệnh nhân đã được chi trả khoản này. Vậy nên, trước khi nói tới những mục tiêu cao xa, hãy giải quyết những vướng mắc tồn tại nhiều năm", bà Lan nói.

Về Điều 3 liên quan chế độ, chính sách tiền lương, đại biểu đồng thuận với các ý kiến trước nhưng băn khoăn về việc xếp lương bậc 2 cho một số nhóm nhân lực y tế. Theo bà, sự chênh lệch giữa bậc 1 và bậc 2 là rất nhỏ.

"Nếu đã tính hỗ trợ, sao không nâng luôn lên bậc 3, bậc 4 để tạo động lực thật sự?", bà nêu quan điểm.

Bệnh nhân đến cấp cứu tại Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Đinh Hà.

Đại biểu cũng đặt vấn đề vì sao chính sách lại chỉ áp dụng cho bác sĩ, dược sĩ, bác sĩ dự phòng, trong khi hệ thống y tế còn nhiều chức danh khác cũng đóng vai trò quan trọng.

"Nếu Bộ Y tế đề xuất mở rộng, tôi tin Quốc hội cũng sẽ xem xét", bà nói.

Về phụ cấp ưu đãi, đại biểu Phong Lan cho rằng không nên phân biệt mức 100% hay 70%. Bà phân tích mức 100% ở vùng sâu, vùng xa có thể vẫn dễ chịu hơn do chi phí sinh hoạt thấp, trong khi thành phố có mức sống đắt đỏ.

Đại biểu cũng nhấn mạnh trong một bệnh viện không nên chia phụ cấp theo từng khoa phòng như hồi sức, cấp cứu, giải phẫu bệnh… mà cần trao quyền tự chủ cho bệnh viện để phân bổ theo nhu cầu thực tế, tránh tình trạng phân chia không đồng đều và dễ gây mất đoàn kết nội bộ.

Bệnh viện công thua lỗ vẫn bị truy thu thuế?

Đề cập đến nội dung điều 6 về đất đai, thuế và tài chính, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan đặc biệt quan tâm đến khoản 5. Bà kỳ vọng quy định này sẽ sớm thành hiện thực và đồng tình với đề nghị hồi tố từ năm 2014.

Bà cho biết hiện cơ quan thuế đang "tận thu" đối với các bệnh viện công từ nguồn thu khám chữa bệnh BHYT, trong khi thực chất các hoạt động này vốn đã thua lỗ.

"Riêng TP.HCM, số tiền bị truy thu lên tới khoảng 2.100 tỷ đồng. Các bệnh viện không biết cân đối vào đâu", đại biểu Phong Lan nêu điển hình.

Nhìn lại cơ chế tự chủ, bà cho rằng trên thực tế bệnh viện không hề tự chủ thực sự. Về tổ chức, bệnh viện không được quyết định nhân sự lãnh đạo. Về tài chính, mọi khoản thu - từ dịch vụ, BHYT cho đến giữ xe, căn tin… - đều phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp đầy đủ.

Sau khi nộp thuế, bệnh viện phải tiếp tục phân chia vào nhiều quỹ như quỹ cải cách tiền lương, quỹ phát triển sự nghiệp, quỹ phúc lợi… nên "không thể nói là có đủ sự chủ động".

Đại biểu đề nghị rà soát lại toàn bộ cơ chế tự chủ, bởi hiện nay Nhà nước đã không còn hỗ trợ nhiều khoản chi (như tiền lương), trong khi các chính sách mới đưa ra, kể cả phụ cấp, phần lớn vẫn do bệnh viện tự chi trả.

Về y tế cơ sở, đại biểu cho rằng ngoài các giải pháp đã nêu trong dự thảo, điểm mấu chốt là phải tăng cường nhân lực. Bà đề nghị tăng chỉ tiêu đào tạo, cung cấp học bổng và miễn học phí cho sinh viên ngành bác sĩ dự phòng và cử nhân y tế công cộng, để tạo nguồn lực bền vững cho hệ thống trạm y tế.

"Đừng 'vá' bên điều trị bằng cách cắt nhân lực bên dự phòng. Cuối cùng cả hai bên đều thiếu và đều yếu", đại biểu Phong Lan nhấn mạnh.

Đề xuất mở rộng bệnh viện vệ tinh, gỡ tắc quá tải y tế

Đại biểu Quốc hội Trần Kim Yến (Đoàn TP.HCM) nêu thực trạng lâu nay bệnh viện tuyến dưới và trạm y tế xã thường ít bệnh nhân, trong khi các bệnh viện chuyên khoa, đa khoa tuyến cuối luôn quá tải, không chỉ với các ca nặng mà cả bệnh thông thường.

Một số bệnh viện tuyến cuối đã mở rộng mô hình bệnh viện vệ tinh, lập thêm một hoặc nhiều cơ sở ở các địa bàn xa trung tâm, nơi giao thông còn khó khăn. Đánh giá ban đầu cho thấy mô hình này giúp giảm tải đáng kể cho tuyến trên.

Đại biểu Quốc hội Trần Kim Yến (TP.HCM). Ảnh: Quốc hội.

Bác sĩ tuyến dưới được các chuyên gia "cầm tay chỉ việc", đào tạo ngay tại cơ sở và trong các tình huống thực tế, qua đó nâng chất lượng chuyên môn từ tuyến dưới, đáp ứng tốt hơn nhu cầu khám chữa bệnh của người dân. Tuy vậy, hành lang pháp lý cho mô hình bệnh viện vệ tinh hiện vẫn chưa đầy đủ.

Vì vậy, đại biểu Kim Yến đề xuất bổ sung quy định cho phép bệnh viện chuyên khoa, đa khoa tuyến cuối được mở thêm cơ sở phụ tại những khu vực xa trung tâm vào Nghị quyết, nhằm tạo hành lang pháp lý mạnh mẽ và cho phép thí điểm vượt khung quy định hiện hành.

Trước mắt, đại biểu đề nghị cho phép Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ và Quảng Ninh được ưu tiên đăng ký thí điểm.

Đại biểu cũng nhấn mạnh giảm chi phí y tế cho người dân không chỉ là miễn phí dịch vụ, mà quan trọng hơn là rút ngắn khoảng cách tiếp cận y tế. "Nếu đường đến cơ sở y tế còn xa, cơ hội giờ vàng còn mất đi. Khi y tế dự phòng và y tế cơ sở được đầu tư bài bản, người dân cảm nhận được chất lượng thực sự, niềm tin được khôi phục, thì tình trạng vượt tuyến sẽ tự giảm, từ đó giúp giảm chi phí y tế", bà Yến nói.

Bà cũng lưu ý thực tế thiếu bác sĩ ở tuyến cơ sở và y tế dự phòng đang là thách thức rất lớn của ngành.

Liên quan mô hình cấp cứu ngoại viện, đại biểu đánh giá đây là dịch vụ đang được người dân đồng tình cao nhưng đối mặt khó khăn về nhân lực do thu nhập thấp, ít cơ hội đào tạo và môi trường làm việc tiềm ẩn nhiều rủi ro. Vì vậy, bà đề xuất bổ sung nhân viên cấp cứu ngoài bệnh viện vào Khoản 2 Điều 3 để được hưởng mức phụ cấp ưu đãi nghề 100%.

Về nhóm chính sách liên quan đất đai, thuế và tài chính, đại biểu Kim Yến cho rằng theo hướng dẫn trước đây của Bộ Tài chính và Bộ Y tế, nguồn thu từ bảo hiểm y tế và thu theo khung Nhà nước của đơn vị sự nghiệp công lập không thuộc diện chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay thuế vẫn được tính trên tất cả nguồn thu, bao gồm cả BHYT, trong khi giá dịch vụ BHYT mới tính 2/4 yếu tố chi phí thực tế.

Việc truy thu thuế gây áp lực tài chính lớn, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ, hoạt động tái đầu tư và đời sống nhân viên y tế. Đặc biệt tại TP.HCM, hầu hết bệnh viện công lập đều được xếp vào nhóm tự chủ tài chính mức 1 và 2.

Vì vậy, đại biểu đề xuất điều chỉnh Khoản 3 Điều 5 theo hướng không áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các cơ sở y tế công lập và cơ sở y tế tư nhân hoạt động không vì lợi nhuận, áp dụng hồi tố từ năm 2014 đến nay.

Phương Anh

Nguồn Znews : https://znews.vn/dbqh-mien-vien-phi-van-xa-voi-khi-benh-vien-thieu-thuoc-may-moc-hu-post1607827.html