Nhiều nam giới có tâm lý thờ ơ với y tế
Sáng 2/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035.
Đại biểu Tô Ái Vang (đoàn Cần Thơ) phát biểu tại nghị trường. Ảnh: Media Quốc hội.
Đại biểu Tô Ái Vang (đoàn Cần Thơ) đề cập vấn đề chênh lệch tuổi thọ giữa nam và nữ giới, đồng thời kiến nghị những chính sách y tế đặc thù.
Đại biểu dẫn chứng số liệu sơ bộ năm 2024 của Tổng cục Thống kê, trong khi tuổi thọ trung bình của nữ giới là 77,3 tuổi thì nam giới chỉ đạt khoảng 72,3 tuổi, chênh lệch 5 năm. Về thời gian sống khỏe mạnh, khoảng cách này là 5,2 tuổi nghiêng về phía nữ giới.
Phân tích nguyên nhân, bên cạnh yếu tố sinh học về sự biến mất dần nhiễm sắc thể Y gây nguy cơ suy tim ở người già, đại biểu Tô Ái Vang đặc biệt lưu ý yếu tố nam giới thường mắc thói quen gây hại như hút thuốc, uống rượu, lười vận động và ít quan tâm chăm sóc bản thân.
Hơn nữa, theo đại biểu, nam giới thường có tâm lý thờ ơ với y tế, nhất là độ tuổi sau 40 khi hormone suy giảm, nghĩ rằng "bệnh nhẹ rồi sẽ tự khỏi", dẫn đến bỏ lỡ thời điểm điều trị tốt nhất và gây hậu quả không thể khắc phục.
Ngoài ra, thói quen kìm nén cảm xúc dẫn đến có hại cho sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần, làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể và ảnh hưởng lớn tuổi thọ.
Do đó, đại biểu đoàn Cần Thơ kiến nghị bổ sung nghị quyết các chỉ tiêu cụ thể như tăng thời gian sống khỏe mạnh ở nam trung niên lên 3 - 5 năm trong giai đoạn tới, đồng thời giảm mạnh tỷ lệ tử vong do bệnh không lây nhiễm; có chiến lược chăm sóc sức khỏe nam giới chuyên biệt để can thiệp hành vi và truyền thông giới.
Đại biểu Vang cảnh báo, nếu không có sự can thiệp, đến độ tuổi 70 - giai đoạn được gọi là "trung thọ", gia đình và xã hội sẽ thiếu đi trụ cột và mất cân bằng giới.
"Đây có thể là nguyên nhân dẫn đến sự cô đơn, bất bình đẳng của phụ nữ ở tuổi xế chiều", bà Vang bày tỏ lo ngại.
"Nhiều khi người dân tự tìm đường giữa rừng thực phẩm không rõ nguồn gốc"
Cũng cho rằng phải thay đổi tư duy về bảo vệ sức khỏe nhân dân, đại biểu Phạm Trọng Nhân (đoàn TP.HCM) đề nghị phải nhìn thẳng vào thực trạng hôm nay và tự hỏi liệu chúng ta đang phòng ngừa bệnh tật đúng hướng hay vẫn để hệ thống y tế chạy theo chữa bệnh, trong khi nguy cơ ngoài xã hội tiếp tục được tạo ra mỗi ngày.
Đại biểu Phạm Trọng Nhân (đoàn TP.HCM) góp ý dự thảo luật. Ảnh: Media Quốc hội.
Ông chỉ ra thực tế hiện nay muốn ăn uống an toàn, nhiều khi người phải tự tìm đường giữa rừng thực phẩm không rõ nguồn gốc; muốn bảo vệ con người, bảo vệ con khỏi quảng cáo rượu bia và thuốc lá điện tử, phải tự tìm cách chặn các nguồn quảng cáo. Muốn vận động thì phố xá thiếu vỉa hè và công viên không đủ chuẩn.
"Đây rõ ràng là trách nhiệm của hệ thống và chương trình mục tiêu quốc gia cần cách tiếp cận khác đi. Đó là đặt môi trường sống lên trước hành vi cá nhân", ông Nhân nói.
Ông đề nghị, dự thảo nghị quyết phải đặt phòng bệnh làm trục xương sống của an ninh sức khỏe quốc gia. Mọi chỉ tiêu, dự án và kinh phí của chương trình phải đối chiếu với mục tiêu giảm bệnh không lây nhiễm trong bối cảnh già hóa dân số.
Thứ hai, phải đưa khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào nghị quyết để có tính cưỡng hành: Tăng thuế thuốc lá, rượu bia, đồ uống nhiều đường theo lộ trình hiệu quả, kiểm soát quảng cáo sản phẩm gây hại, giảm muối, loại bỏ chất béo chuyển hóa, dán nhãn dinh dưỡng rõ ràng và dễ hiểu; đồng thời kiểm soát môi trường, phụ gia thực phẩm tại chợ và bếp ăn trường học.
Ngoài ra, cần xây dựng bộ chỉ số sức khỏe và lối sống quốc gia công bố hàng năm để làm căn cứ giám sát; gỡ nút thắt tại y tế cơ sở; đảm bảo nguồn lực và kinh phí tối thiểu dành cho trạm y tế xã, triển khai quản lý bệnh mãn tính tại cộng đồng, có bảo hiểm y tế chi trả.
Cuối cùng, chương trình phải coi già hóa chủ động là một trụ cột chiến lược cần đặt mục tiêu cho nhóm 45 - 70 tuổi giai đoạn bản lề trước khi già hóa. Người lao động phải được tiếp cận môi trường làm việc thân thiện, sức khỏe, các mô hình câu lạc bộ sức khỏe, phục hồi chức năng và chăm sóc dài hạn phải được mở rộng.
Trang Trần