Suneung không chỉ là kỳ thi học thuật, mà còn là biểu tượng của nền giáo dục đầy khắc nghiệt và áp lực cạnh tranh tột độ ở Hàn Quốc.
Ngày 13/11, hơn nửa triệu học sinh Hàn Quốc bước vào kỳ thi tuyển sinh đại học quốc gia Suneung - sự kiện được ví như “ngày định đoạt vận mệnh” của thanh niên xứ kim chi. Trong ngày này, cả xã hội Hàn Quốc gần như “nín thở”: các chuyến bay tạm hoãn để tránh gây ồn khi thi nghe tiếng Anh, sàn chứng khoán mở cửa muộn, giao thông được ưu tiên tuyệt đối cho thí sinh...
Suneung không chỉ là kỳ thi học thuật, mà còn là biểu tượng của nền giáo dục đầy khắc nghiệt và áp lực cạnh tranh tột độ. Nhân dịp này, cùng “điểm danh” 10 hệ thống giáo dục được đánh giá là khó khăn và khắt khe nhất thế giới.
Hàn Quốc: Cuộc đua không hồi kết
Học sinh Hàn Quốc phải đối mặt với lịch học dày đặc, từ các tiết học chính khóa tới những buổi học thêm tại trung tâm “hagwon” kéo dài đến tận đêm khuya. Kỳ thi Suneung có vai trò quyết định trong việc định hình tương lai, từ cơ hội học đại học danh tiếng tới việc làm trong các tập đoàn lớn. Áp lực này dẫn tới tình trạng căng thẳng, thiếu ngủ và tỷ lệ trầm cảm cao trong giới trẻ, phản ánh sự cạnh tranh khốc liệt ăn sâu trong xã hội Hàn Quốc.
Nhật Bản: Kỷ luật thép và kỳ vọng toàn diện
Hệ thống giáo dục Nhật Bản nổi tiếng kỷ luật nghiêm ngặt, với nhiều trường học cả vào thứ Bảy. Học sinh phải chuẩn bị kỹ lưỡng cho các kỳ thi đầu vào đầy thử thách ở bậc trung học và đại học. Bên cạnh đó, lớp luyện thi “juku” gần như là lựa chọn bắt buộc, giúp học sinh rèn luyện khả năng tư duy phản biện nhưng cũng tạo ra áp lực không nhỏ ngay từ tuổi thơ.
Trung Quốc: Sức nặng của “Gaokao”
Ở Trung Quốc, kỳ thi tuyển sinh đại học Cao khảo (Gaokao) được coi là ngưỡng cửa duy nhất dẫn đến thành công. Học sinh thường học tới 12 tiếng mỗi ngày, chịu áp lực nặng nề từ cha mẹ và giáo viên. Mùa thi thường gắn liền với những câu chuyện về kiệt sức và khủng hoảng tâm lý. Tuy nhiên, Cao khảo vẫn được xem là công cụ đảm bảo công bằng xã hội, mở ra cơ hội thăng tiến cho mọi tầng lớp.
Singapore: Văn hóa thành tích và nỗi sợ thất bại
Hệ thống giáo dục Singapore xây dựng trên nguyên tắc cạnh tranh và thành tích. Từ năm 12 tuổi, học sinh đã phải tham dự các kỳ thi quốc gia để phân luồng học tập. Dù chính phủ nỗ lực cải cách nhằm giảm tải, văn hóa “chỉ có thành công mới được chấp nhận” vẫn khiến nhiều em chịu căng thẳng kéo dài.
Phần Lan: Tự do nhưng không dễ dàng
Dù được ngưỡng mộ với mô hình giáo dục tiên tiến, Phần Lan cũng đối mặt với những thách thức riêng. Khoảng cách giữa học sinh giỏi và yếu ngày càng lớn, trong khi các em năng khiếu gặp khó khăn trong việc được phát huy tối đa. Áp lực thi đại học và cạnh tranh xã hội đang dần gia tăng, khiến nền giáo dục “thiên đường” này không còn hoàn toàn nhẹ nhàng như trước.
Nga: Học thuộc lòng và kiên trì
Nền giáo dục Nga chú trọng vào tính kỷ luật và khả năng ghi nhớ. Kỳ thi quốc gia thống nhất (EGE) là rào cản bắt buộc với khối lượng kiến thức khổng lồ. Học sinh Nga thường phải học thêm ngoài giờ để đạt kết quả tốt, hình thành văn hóa học tập bền bỉ nhưng cũng gây kiệt sức cho nhiều em.
Ấn Độ: Cạnh tranh không giới hạn
Khối lượng kiến thức đồ sộ và phương pháp học thuộc lòng khiến học sinh Ấn Độ chịu áp lực lớn. Các kỳ thi như IIT-JEE (tuyển sinh ngành Khoa học, Công nghệ) hay NEET (tuyển sinh ngành Y khoa và Nha khoa) được xem là “cuộc chiến sinh tử” để vào các trường đại học hàng đầu. Với dân số học sinh khổng lồ nhưng số chỗ học hạn chế, nhiều em phải học tại các trung tâm luyện thi chuyên biệt, nơi áp lực và cường độ học tập luôn ở mức cực đại.
Hồng Kông (Trung Quốc): Nỗi lo thành tích thường trực
Hệ thống giáo dục Hồng Kông gắn liền với các kỳ thi liên tục và yêu cầu thành tích cao. Nhiều học sinh ngoài giờ học chính buộc phải học thêm ngoài giờ để cạnh tranh trong môi trường khốc liệt. Việc chuyển cấp giữa các bậc học được kiểm soát chặt chẽ, khiến điểm số trở thành yếu tố quyết định tương lai.
Thụy Sĩ: Nhiều ngôn ngữ, nhiều thử thách
Học sinh Thụy Sĩ phải trải qua 11 năm giáo dục bắt buộc với chương trình học song ngữ hoặc đa ngữ cùng các kỳ thi nghiêm ngặt. Dù có lựa chọn học thuật hoặc hướng nghiệp, cả hai con đường đều yêu cầu sự chủ động và tự giác cao. Tiêu chuẩn đầu vào khắt khe ở các trường danh tiếng khiến việc học tập tại Thụy Sĩ trở thành thử thách không nhỏ.
Mỹ: Thành công không chỉ từ điểm số
Giáo dục Mỹ đặt ra thách thức khác biệt - học sinh phải cân bằng giữa học tập, hoạt động xã hội và năng lực thực tiễn. Các kỳ thi như SAT, ACT hay AP - đánh giá khả năng học tập và sự sẵn sàng của học sinh cho chương trình đại học - chỉ là một phần trong hành trình gian nan để bước chân vào các trường đại học danh giá ở Mỹ. Cạnh tranh khốc liệt và chi phí đắt đỏ khiến việc học tại nước này đòi hỏi sự sáng tạo, bản lĩnh và khả năng tự định hướng.
Từ Suneung ở Hàn Quốc đến Cao khảo ở Trung Quốc hay SAT tại Mỹ, 10 hệ thống giáo dục được đánh giá là khắt khe nhất thế giới đều đặt ra những thử thách lớn cho học sinh, từ kỳ thi căng thẳng đến yêu cầu thành tích cao. Tuy áp lực là điều không thể tránh khỏi, những nền giáo dục này cũng thúc đẩy sự nỗ lực, kỷ luật và khả năng thích nghi của học sinh, đồng thời tạo cơ hội phát triển kiến thức và kỹ năng quan trọng cho tương lai.
Tuy nhiên, khi thế giới ngày càng đề cao tư duy sáng tạo và kỹ năng mềm, câu hỏi về cách cân bằng giữa thành tích và phát triển toàn diện trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Bài học chung với bất kỳ nền giáo dục nào là cần duy trì sự cân bằng giữa cạnh tranh và phát triển toàn diện, để từ đó giúp thế hệ trẻ vừa vững vàng về tri thức, vừa khỏe mạnh về tinh thần.
Hồng Nhung