Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp đã nêu ra hàng loạt sai phạm có liên quan đến nhiều cá nhân khi triển khai dự án này và yêu cầu Thanh tra tỉnh làm rõ về trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan đến công trình văn hóa lịch sử này đã “biến mất”.
Theo UBND tỉnh Đồng Tháp, vào năm 2012, di tích kiến trúc nghệ thuật Dinh tỉnh trưởng Gò Công được Ủy ban nhân dân tỉnh công nhận di tích cấp tỉnh – đây là di tích nghệ thuật là dinh thự đầu tiên ở Nam kỳ của bộ máy chính quyền chế độ trước, được Cộng hòa Pháp xây dựng kiên cố bằng các vật liệu chở từ Chính quốc sang vào năm 1885.
Năm 2016, UBND tỉnh Tiền Giang (cũ) cho UBND thị xã Gò Công (cũ) thực hiện kiểm định chất lượng công trình Di tích kiến trúc nghệ thuật Dinh tỉnh trưởng Gò Công. Qua kiểm định thực tế đánh giá phần lớn các bộ phận kết cấu của công trình như: Sàn, tường, mái, kết cấu móng chịu lực công trình này không đảm bảo khả năng an toàn chịu lực, cần xây dựng phương án tu bổ, sửa chữa di tích nhằm giữ gìn giá trị di tích. Đến ngày 14/4/2021, UBND tỉnh Tiền Giang có công văn số 1612 chấp nhận cho UBND Thị xã Gò Công trùng tu cải tạo nâng cấp Di tích này từ nguồn ngân sách thị xã hàng năm với tổng mức đầu tư là 31.9 tỷ đồng.
Dinh Tỉnh trưởng Gò Công (trước khi phá vỡ) nay đã "biến mất" gây bức xúc đối với người dân địa phương
Dự án có mục tiêu nhằm tôn tạo, duy trì công trình mang tính kiến trúc nghệ thuật lịch sử, đảm bảo sự phát triển văn hóa bền vững của địa phương từ góc độ bảo tồn di tích văn hóa, giữ gìn và phát huy những giá trị lịch sử - văn hóa của tỉnh Tiền Giang, cũng như để bảo tồn những giá trị vật chất và tinh thần của một công trình di tích kiến trúc góp phần tạo nên phần hồn đặc sắc cho phố cổ Gò Công.
Quy mô đầu tư: trùng tu Dinh tỉnh trưởng Gò Công, phục dựng phần cổng và hàng rào trang trí phía trước, xây dựng hàng rào bảo vệ 02 mặt giáp Trung tâm Văn hóa thể thao thị xã Gò Công, cải tạo đoạn hàng rào giáp HĐND - UBND thị xã Gò Công, hệ thống sân đường nội bộ, tôn tạo hệ thống cây xanh.
Dự án triển khai thi công từ ngày 06/02/2023, đơn vị thi công là Liên danh Công ty TNHH tư vấn xây dựng Lộc Nhà Việt và Công ty Cổ phần xây dựng Tiền Giang, đơn vị tư vấn giám sát thi công là Công ty TNHH Thanh Thành Hiếu. Dù là trùng tu nhưng đến cuối tháng 4/2023, phần lớn khối lượng kiến trúc đã bị tháo dỡ, chỉ còn lại một phần nhỏ mặt tiền của Dinh; nhận được thông tin phản ánh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đến công trình lập biên bản, đồng thời đề nghị UBND thị xã Gò Công tạm dừng thi công công trình. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với các Sở, ngành xác minh, làm rõ vụ việc và báo cáo UBND tỉnh Tiền Giang theo quy định tại khoản 2 Điều 33 Luật Di sản văn hóa. Chỉ tính riêng chi phí chuẩn bị đầu tư, khối lượng thi công đã thực hiện với giá trị 1,8 đồng.
UBND tỉnh Đồng Tháp xét thấy việc triển khai dự án này có nhiều sai phạm cần làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân. Tên dự án được phê duyệt chưa đúng tên của di tích được công nhận; thiếu sót này thuộc trách nhiệm của UBND thị xã Gò Công, tham mưu Hội đồng nhân dân thị xã phê duyệt chưa đúng tên di tích. Ban Quản lý dự án và Phát triển Quỹ đất thị xã Gò Công trình thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng đến cơ quan thẩm định không đúng thẩm quyền (Phòng Quản lý Đô thị thị xã Gò Công); thiếu sót thuộc trách nhiệm của cá nhân ký Tờ trình thẩm định: Ông Phạm Đăng Khoa - nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án và Phát triển Quỹ đất thị xã Gò Công (nay là Trưởng phòng Phòng Kinh tế Hạ tầng và Đô thị phường Long Thuận).
Phòng Quản lý đô thị thị xã Gò Công đã tổ chức thẩm định chưa đúng; kết quả thẩm định chưa có nội dung thẩm định tổng mức đầu tư theo quy định tại Điều 7 Nghị định số 10/2021/NĐ-CP ngày 09/02/2021 của Chính phủ. Thiếu sót này thuộc trách nhiệm của Phòng Quản lý đô thị thị xã Gò Công; cá nhân ký kết quả thẩm định: Ông Lê Đình An - nguyên Trưởng Phòng Quản lý đô thị thị xã Gò Công (nay là Phó Chủ tịch UBND phường Gò Công).
Phê duyệt dự án chưa thực hiện thủ tục lấy ý kiến Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi chưa đúng thẩm quyền, chưa có đủ cơ sở để phê duyệt giá trị tổng mức đầu tư này do kết quả thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi chưa thẩm định nội dung thẩm định tổng mức đầu tư; chưa xác định cụ thể hình thức quản lý dự án theo quy định tại Điều 62 Luật Xây dựng năm 2014 được sửa đổi, bổ sung tại khoản 19 Điều 1 Luật Xây dựng năm 2020. Thiếu sót này thuộc trách nhiệm của UBND thị xã Gò Công; cá nhân ký phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi: Ông Giản Bá Huỳnh - nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã Gò Công (nay là Bí thư Đảng ủy phường Sơn Qui).
Trình thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở: Ban Quản lý dự án và Phát triển Quỹ đất thị xã Gò Công trình thẩm định đến cơ quan thẩm định không đúng thẩm quyền.Thiếu sót này thuộc trách nhiệm của Ban Quản lý dự án và Phát triển Quỹ đất thị xã Gò Công, cá nhân ký Tờ trình thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở, ông Phạm Đăng Khoa - nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án và Phát triển Quỹ đất thị xã Gò Công (nay là Trưởng phòng Phòng Kinh tế Hạ tầng và Đô thị phường Long Thuận).
Thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở của cơ quan chuyên môn về xây dựng: Quy mô trong giai đoạn thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở chưa phù hợp với quy mô thiết kế cơ sở đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định. Xác định giá trị dự toán xây dựng công trình sai thẩm quyền. Thiếu sót này thuộc trách nhiệm của Phòng Quản lý đô thị thị xã Gò Công; cá nhân ký kết quả thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở: Ông Võ Thanh Phong - nguyên Phó Trưởng phòng Phòng Quản lý đô thị thị xã Gò Công (nay là Trưởng phòng Phòng Kinh tế Hạ tầng và Đô thị phường Gò Công).
Phế liệu khi phá vỡ từ Dinh tỉnh trưởng Gò Công còn lại
Về thẩm định thiết kế cơ sở của chủ đầu tư: Chủ đầu tư chưa thực hiện nội dung đảm bảo môi trường và phòng cháy chữa cháy theo kiến nghị tại kết quả thẩm định của Phòng Quản lý đô thị thị xã Gò Công.
Chủ đầu tư chưa thẩm định nội dung dự toán theo quy định khoản 4 Điều 13 Nghị định số 10/2021/NĐ-CP ngày 09/02/2021. Thiếu sót này thuộc trách nhiệm của Ban Quản lý dự án và Phát triển Quỹ đất thị xã Gò Công.
Phê duyệt thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở: UBND thị xã Gò Công phê duyệt sai thẩm quyền; Phê duyệt khi chưa có nội dung thẩm định dự toán của chủ đầu tư ; Quy mô trong phê duyệt chưa phù hợp quy mô trong phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi; Phê duyệt khi chủ đầu tư chưa thực hiện nội dung đảm bảo môi trường và phòng cháy chữa cháy theo kiến nghị tại kết quả thẩm định của Phòng Quản lý đô thị thị xã Gò Công.
Thiếu sót này thuộc trách nhiệm của UBND thị xã Gò Công; cá nhân ký phê duyệt thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở: Ông Giản Bá Huỳnh - nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã Gò Công (nay là Bí thư Đảng ủy phường Sơn Qui).
Ủy ban nhân dân thị xã Gò Công phê duyệt dự án, sau đó tự tổ chức thẩm định, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự án Nâng cấp di tích kiến trúc Dinh tỉnh trưởng Gò Công là chưa đúng thẩm quyền, chưa phù hợp quy định tại khoản 1 Điều 73 Luật Đấu thầu năm 2013.
Thiếu sót này thuộc trách nhiệm của UBND thị xã Gò Công; cá nhân ký phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu: Ông Giản Bá Huỳnh - nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã Gò Công (nay là Bí thư Đảng ủy Phường Sơn Qui).
Chủ đầu tư chưa thực hiện công bố dự án tu bổ di tích đã được phê duyệt tại di tích trong thời hạn 15 ngày làm việc, kể từ ngày dự án được phê duyệt theo thẩm quyền được quy định tại khoản 6 Điều 18 Nghị định 166/2018/NĐ-CP ngày 25/12/2018. Thiếu công tác thành lập Hội đồng đánh giá di tích và ban hành Quy chế làm việc của Hội đồng để thực hiện thi công tu bổ di tích theo quy định Điều 16 Thông tư số 15 ngày 31/12/2019. Thiếu sót này thuộc trách nhiệm của Ban Quản lý dự án và Phát triển Quỹ đất thị xã Gò Công.
Từ các thiếu sót xác định bước đầu, để làm rõ, cụ thể trách nhiệm của các tập thể, cá nhân trong công tác lập, phê duyệt, tổ chức, triển khai thi công đối với dự án Nâng cấp di tích kiến trúc Dinh tỉnh Gò Công, UBND tỉnh đề xuất giao Thanh tra tỉnh thực hiện thanh tra toàn diện đối với dự án Nâng cấp di tích kiến trúc Dinh tỉnh Gò Công để xác định trách nhiệm các tổ chức, cá nhân, các đơn vị tư vấn có liên quan,...Sau khi có kết quả thanh tra, UBND tỉnh sẽ xem xét, xử lý theo quy định.
Chu Trinh/VOV- ĐBSCL