TCX niêm yết trên HOSE rất nhanh sau đợt IPO, nhờ những cải cách gần đây. Ảnh: V.D.
Đẩy mạnh tăng vốn cuối năm
Cuối tuần trước, đại hội cổ đông bất thường của Công ty chứng khoán VietCap thông qua phương án chào bán riêng lẻ tối đa 127,5 triệu cổ phiếu để tăng vốn, dự kiến thu về tối thiểu 2.300 tỉ đồng. Vốn điều lệ dự kiến tăng lên 8.500 tỉ đồng sau khi hoàn thành vào cuối năm nay hoặc đầu năm sau.
Tương tự, Công ty chứng khoán HD (HDS) công bố kết quả lấy ý kiến cổ đông về chốt phương tăng vốn với quy mô lớn. Một là chào bán 876,85 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 10.000 đồng/cổ phiếu; hai là phát hành hơn 73 triệu cổ phiếu để trả cổ tức (tỷ lệ 2:1). Với số tiền thu được dự kiến 8.769 tỉ đồng, vốn điều lệ HDS có thể lên tới 10.960 tỉ đồng sau phát hành.
Hoạt động tăng vốn dưới hình thức chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) cũng diễn ra sôi nổi. Theo thông tin từ Công ty chứng khoán VPS mới đây, giá chào bán được thông qua là 60.000 đồng/cổ phiếu, tương ứng mức tối thiểu trong kế hoạch ban đầu.
Hai đợt IPO khác trước đó cũng khép lại với điểm chung là lượng đặt mua lớn hơn so với chào bán. Công ty chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) với 231,15 triệu cổ phiếu với giá 46.800 đồng/cổ phiếu. Còn Công ty chứng khoán VPBank (VPBankS) tổng lượng đăng ký mua là gần 390,5 triệu cổ phiếu, tương ứng giá trị 13.327 tỉ đồng, với giá chào bán 33.900 đồng/cổ phiếu.
Nguồn: Vietstock.
Hồi tháng 9, Công ty chứng khoán SSI cũng đã tổ chức đại hội cổ đông bất thường, thông qua phương án chào bán 415,6 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu (tỷ lệ 5:1) với giá chào bán 15.000 đồng/cổ phiếu. Dự kiến vốn điều lệ tăng từ mức 20.779 tỉ đồng lên gần 25.000 tỉ đồng, cũng vào khoảng thời gian còn lại của năm nay, hoặc đầu năm sau.
Trước đó, đã có nhiều công ty tăng vốn thành công trong năm 2025. Gần đây nhất là Công ty chứng khoán HSC (mã HCM) phát hành gần 360 triệu cổ phiếu chào bán cho cổ đông hiện hữu với giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Cuối tháng 10, HSC công bố nâng vốn điều lệ lên hơn 10.800 tỉ đồng.
Tổng hợp từ báo cáo tài chính hợp nhất quí 3-2025, có 55 công ty chứng khoán niêm yết và chưa niêm yết, ước tính tổng vốn tăng thêm khoảng gần 18.000 tỉ đồng, tương ứng khoảng 9% trong 9 tháng đầu năm, theo số liệu của Vietstock. Quy mô này còn khiêm tốn và chưa tính đến những công ty đầu ngành đang có kế hoạch tăng vốn như trên.
Như vậy, từ quí 3 đến nay, ngành chứng khoán tiếp tục dẫn đầu làn sóng tăng vốn trên thị trường với các kế hoạch mới, thông qua nhiều hình thức từ IPO đến phát hành riêng lẻ, đến phát hành cho cổ đông hiện hữu. Tuy nhiên, trong bức tranh thanh khoản thị trường thấp dần từ đó đến nay, những kỳ vọng của thị trường cũng dường như có sự thay đổi.
Kỳ vọng gì cho tương lai?
Trong đợt tăng vốn lần này, hầu hết các lãnh đạo công ty nhấn mạnh tập trung vào chiến lược kinh doanh cốt lõi. Tại VietCap, thương vụ phát hành thêm này được phân bổ cho hai mảng kinh doanh truyền thống gồm cho vay ký quỹ (margin) và tự doanh. Công ty cũng mới chốt phương án thành lập công ty con tại Singapore với vốn đầu tư 29 triệu đô la Mỹ, được cho là để phục vụ cho các nhà đầu tư ngoại, mở đường sau những thông tin tích cực về nâng hạng thị trường của FTSE Russell trong năm sau.
Mặt khác, VietCap hiện không còn theo đuổi tham vọng sàn giao dịch tài sản số, dù đã được công bố từ đầu năm và có đội ngũ nghiên cứu riêng, nhận được nhiều lời đề nghị hợp tác từ các sàn giao dịch tiền số lớn nhất. Lý do vì yêu cầu vốn điều lệ quá lớn (quy định lên tới 10.000 tỉ đồng).
“Chúng ta không thể bỏ quá nhiều tiền vào lĩnh vực mới", ông Tô Hải, Tổng giám đốc VietCap nói với các cổ đông trong phiên họp đại hội bất thường diễn ra vào chiều ngày 7-11. Đáng chú ý là VietCap cũng chính thức có người thay thế vị trí của ông Hải trong thời gian tới, là bà Tôn Minh Phương, trước đó giữ chức vụ Giám đốc điều hành Bộ phận Ngân hàng đầu tư.
Đại hội cổ đông bất thường của Vietcap vào cuối tuần trước. Ảnh: DNCC.
Một công ty khác cũng bỏ ngỏ sàn giao dịch số là Công ty HDS, công ty chứng khoán liên kết của HDBank. HDS hủy bỏ kế hoạch tăng vốn ban đầu, trong đó có phần góp vốn vào Công ty cổ phần sàn giao dịch tài sản mã hóa HD (HDX). Số tiền huy động đợt sau cao hơn đáng kể và phần lớn tập trung vào mảng mảng đầu tư, tự doanh (52%), tiếp đến là giao dịch ký quỹ (32%) và hoạt động ứng trước tiền bán chứng khoán (14%).
Trước đó, trong cuộc đại hội cổ đông bất thường hồi tháng 9, lãnh đạo SSI từng nói mục tiêu quan trọng khi tăng vốn là nhằm để đáp ứng nhu cầu của thị trường, trước mắt là trong năm 2025 khi quy mô sẽ tăng rất nhanh trong thời gian tới.
Nhìn chung, các công ty chứng khoán đang chuẩn bị cho chu kỳ tăng trưởng mới, với nhiều cách thức huy động vốn khác nhau. Đa phần là để tăng cường bộ đệm vốn nhằm mở rộng thị phần, hạn mức cho vay ký quỹ, triển khai các hoạt động liên quan đến thị trường vốn trong triển vọng nâng hạng thị trường mới nổi.
Trong khi đó, động lực tăng trưởng mỗi doanh nghiệp là sẽ khác nhau. Một số công ty tập trung vào mảng môi giới khách hàng cá nhân, một số chủ yếu hưởng lợi từ hoạt động tự doanh, số ít khác ghi nhận tăng trưởng đáng kể từ mảng cho vay ký quỹ, hoạt động ngân hàng đầu tư.
Cập nhật kết quả kinh doanh quí 3, ngành chứng khoán lợi nhuận niêm yết tăng gáp 3 lần so với cùng kỳ, dư nợ cho vay ký quỹ tăng 84%, chủ yếu được hỗ trợ bởi dòng tiền nhà đầu tư cá nhân, bất chấp khối ngoại duy trì bán ròng.
Về triển vọng cuối năm, hầu hết đang có cái nhìn tích cực, kỳ vọng hoàn thành và sớm vượt kế hoạch. Trao đổi với cổ đông trong cuộc họp mới đây, đại diện VietCap cho biết hiện lợi nhuận quí 3 lũy kế khoảng 1.100 tỉ đồng, dự kiến cả năm sẽ vượt từ kế hoạch đặt ra là 1.400 tỉ đồng, đặc biệt là sau khi hoàn tất thương vụ tư vấn IPO với VPBankS.
Nhìn chung, các công ty chứng khoán đang hưởng lợi từ thanh khoản thị trường duy trì ở mức cao kể từ đầu năm, sự mở rộng đáng kể của nhóm nhà đầu tư cá nhân và thị giá cổ phiếu tăng mạnh.
Tuy nhiên, sau khi chính thức được xác nhận thông tin nâng hạng, từ tháng 9 đến nay thị trường bước vào nhịp chỉnh đáng kể. Hầu hết các cổ phiếu ngành chứng khoán giảm khoảng 17-18% tính trong vòng một tháng qua, riêng cổ phiếu TCX (Công ty chứng khoán TCBS) giảm 7,3% vì mới lên sàn HOSE trong tháng 10.
Trước đó, giai đoạn 2021, cũng tranh thủ lúc thị trường ở vùng thuận lợi với điểm số VN-Index cũng lên kỷ lục, nhiều công ty cũng đẩy mạnh tăng vốn nhưng sau đó diễn biến thị trường xấu dần.
Dù bức tranh vĩ mô hiện nay tích cực hơn với hàng loạt kế hoạch tăng trưởng cao trên nhiều ngành nghề, yếu tố lo ngại về các biến số vĩ mô vẫn chưa chấm dứt. Mặt khác, việc cùng lúc phát hành quá nhiều cổ phiếu, không chỉ ở nhóm ngành chứng khoán, cũng là điểm mà các nhà đầu tư cảm thấy lo ngại. Hệ quả chung là sự e dè với kế hoạch của doanh nghiệp và từ đó tác động ngược đến thanh khoản của thị trường.
Dũng Nguyễn