Doanh nghiệp Việt cần làm gì trước diễn biến thương mại cuối năm?

4 giờ trướcBài gốc

Diễn biến kinh tế thế giới và cơ hội cho doanh nghiệp Việt

Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 11 của Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương ghi nhận những diễn biến quan trọng trên thị trường quốc tế đang tạo ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam.

Việc Mỹ giảm thuế với một số mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và Trung Quốc tạm hoãn thuế 24% đối với hàng hóa Mỹ đã góp phần hạ nhiệt căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn; làm giảm rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, duy trì ổn định cho dòng lưu chuyển hàng hóa. Từ đó, giúp doanh nghiệp Việt Nam dự báo nhu cầu và giá cả xuất khẩu chính xác hơn, giảm thiểu nguy cơ biến động bất thường về thời gian giao hàng.

Doanh nghiệp Việt cần nâng cao chất lượng hàng hóa và mở rộng thị trường. Ảnh minh họa.

Chính phủ Mỹ mở cửa trở lại sau 43 ngày đóng cửa liên bang cũng mang lại lợi thế trực tiếp cho các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ. Các cơ quan như FDA, CBP, USDA hay Bộ Thương mại Mỹ hoạt động bình thường giúp rút ngắn thời gian kiểm định, cấp phép nhập khẩu và kiểm tra an toàn thực phẩm.

Nhờ vậy, tình trạng chậm trễ trong thông quan và chi phí xuất khẩu giảm, đặc biệt với các nhóm hàng phải kiểm soát chặt như thủy sản, trái cây, rau củ, hạt và các sản phẩm tiêu dùng. Sự ổn định của đồng USD sau khi Mỹ mở cửa trở lại cũng làm giảm rủi ro tỷ giá, tạo thuận lợi trong thanh toán quốc tế.

Bên cạnh đó, Mỹ giảm thuế nhập khẩu hơn 200 mặt hàng thực phẩm, trong đó có cà phê, ca cao, gia vị, chuối, dừa và các loại quả nhiệt đới, mở ra cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị phần. Các mặt hàng này vốn là thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam.

Khi thuế giảm, giá bán lẻ tại Mỹ có xu hướng hạ, giúp sản phẩm Việt tiếp cận người tiêu dùng dễ dàng hơn. Trong bối cảnh giá thực phẩm tại Mỹ đang tăng, các nhà nhập khẩu tìm kiếm nguồn hàng ổn định và giá cạnh tranh, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp Việt Nam gia tăng sự hiện diện tại thị trường này.

Quyết định của Liên minh châu Âu (EU) chấm dứt miễn thuế cho đơn hàng thương mại điện tử giá thấp cũng tạo ra thách thức không nhỏ đối với các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam qua kênh trực tuyến. Mô hình gửi từng đơn lẻ trở nên kém hấp dẫn, buộc doanh nghiệp phải chuyển dần sang các mô hình B2B, phân phối qua kho trung tâm tại EU hoặc hợp tác với đối tác địa phương để tối ưu chi phí thuế và logistics.

Xu hướng giảm giá dầu thế giới phần nào giúp chi phí vận tải quốc tế giảm, mang lại lợi ích trực tiếp cho các doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt khi giao hàng sang các thị trường như EU, Mỹ, Nam và Trung Âu; qua đó thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam nhanh chóng nâng cao năng lực thương mại điện tử xuyên biên giới nếu muốn tận dụng cơ hội này.

Trong bối cảnh chung, thị trường Ấn Độ tiếp tục là điểm sáng tăng trưởng xuất khẩu cho Việt Nam. Các mặt hàng công nghiệp chủ lực như điện tử, máy tính, sắt thép, hóa chất cần được đẩy mạnh để phục vụ nhu cầu đầu tư hạ tầng. Nhóm hàng tiêu dùng giá trị gia tăng, đồ gỗ, mây tre, thủ công mỹ nghệ và sản phẩm chăm sóc sức khỏe có thể tiếp cận tầng lớp trung lưu đang phát triển nhanh tại Ấn Độ thông qua chiến lược xúc tiến thương mại quốc gia và các hội chợ chuyên ngành như “Hội chợ Mùa Thu 2025”.

Định hướng cho doanh nghiệp Việt

Báo cáo tháng 11 của Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương cũng nêu rõ, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động thích ứng với các thay đổi của thị trường quốc tế để tận dụng cơ hội và giảm thiểu rủi ro.

Tham gia các hội chợ chuyên ngành và chương trình kết nối B2B như “Hội chợ Mùa Thu 2025” giúp doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm tiêu dùng, đồ gỗ, thủ công mỹ nghệ đã qua chế tác đến các thị trường bán lẻ đang bùng nổ ở Ấn Độ và khu vực.

Doanh nghiệp cũng cần rà soát, nâng cấp quy trình sản xuất, kiểm định và truy xuất nguồn gốc để đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn và môi trường của Mỹ và Canada, như FDA, USDA, UL hay FSC, nhằm giảm rủi ro bị giữ hàng, chậm thông quan hoặc bị điều tra thương mại.

Trong bối cảnh thị trường Canada suy giảm và cạnh tranh từ Mexico gia tăng, doanh nghiệp Việt Nam nên mở rộng xuất khẩu sang các quốc gia CPTPP khác như Chile, Peru; phát triển mạnh kênh phân phối trực tiếp, thương mại điện tử xuyên biên giới và hệ thống đại lý địa phương.

Trước xu hướng Mỹ khuyến khích gia tăng nội địa hóa và chuyển dịch sản xuất sang Mexico, doanh nghiệp Việt Nam cần đầu tư đổi mới công nghệ, tự động hóa dây chuyền, cải tiến thiết kế và nâng cao chất lượng sản phẩm, đặc biệt với các ngành sản xuất linh kiện, phụ tùng, điện tử và cơ khí.

Chuyên gia kinh tế và thương mại quốc tế, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng - Đại học Kinh tế Quốc dân nhận định, nâng cao chất lượng đồng đều và chứng nhận quốc tế cho các mặt hàng cà phê, chế biến sâu hoặc các sản phẩm chủ lực xuất khẩu là yếu tố quyết định giúp doanh nghiệp Việt duy trì lợi thế cạnh tranh, tạo khả năng thay thế các hợp đồng quy mô lớn mà các nước xuất khẩu khác để lại.

Các ngành thép, xi măng, dệt may, điện tử cũng cần coi thuế carbon và tiêu chuẩn carbon là yêu cầu bắt buộc trong 5 năm tới, lập kế hoạch giảm phát thải, kiểm toán năng lượng và tìm kiếm hỗ trợ từ các quỹ tài chính xanh.

Các công ty xuất nhập khẩu và logistics nên sử dụng công cụ bảo hiểm rủi ro biến động giá năng lượng và chi phí vận tải; tối ưu hóa chi phí vận tải đường sắt thông qua các hành lang mới tại Trung Á; nâng cao năng lực kỹ thuật cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của ngành ô tô và cơ khí chính xác; tận dụng ưu đãi thuế quan trong CPTPP để kết nối với các nhà lắp ráp tại Mexico và Canada.

Mô hình bán từng đơn lẻ gửi trực tiếp từ Việt Nam nên được thay thế dần bằng kho trung tâm tại EU hoặc hợp tác với nhà phân phối, tận dụng các giải pháp fulfillment để tối ưu thuế và logistics, đảm bảo xử lý hoàn trả, bảo hành và kiểm soát chất lượng hàng hóa.

Cuối năm 2025 là thời điểm quan trọng để doanh nghiệp Việt chủ động cải thiện chất lượng sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và quản lý chi phí vận tải. Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp này sẽ giúp doanh nghiệp duy trì và mở rộng thị trường xuất khẩu, củng cố vị thế lâu dài của ngành công nghiệp và thương mại Việt Nam.

Lê An

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/doanh-nghiep-viet-can-lam-gi-truoc-dien-bien-thuong-mai-cuoi-nam-432966.html