Dự án Đường nối từ đường bộ cao tốc Bắc - Nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná được kỳ vọng góp phần hoàn thiện mạng lưới hạ tầng giao thông khu vực phía nam tỉnh, khai thác hiệu quả Cảng biển tổng hợp Cà Ná và Khu Công nghiệp Cà Ná. Tuy nhiên, Dự án thành phần 2 đoạn từ Quốc lộ 1 đến Cảng biển tổng hợp Cà Ná đang chậm tiến độ.
Vướng giải phóng mặt bằng
Dự án Đường nối từ đường bộ cao tốc Bắc - Nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná có tổng mức đầu tư hơn 689 tỷ đồng, được chia thành 2 dự án thành phần. Dự án thành phần 1 (đoạn từ đường bộ cao tốc Bắc - Nam đến Quốc lộ 1) dài 10,14km, có mức đầu tư hơn 428 tỷ đồng, đến nay đã hoàn thành thi công, xây dựng. Dự án thành phần 2 (đoạn từ Quốc lộ 1 đến Cảng biển tổng hợp Cà Ná) dài 12,86km, khởi công vào ngày 15-5, dự kiến hoàn thành trong tháng 12-2025. Tuy nhiên, việc triển khai xây dựng dự án gặp nhiều vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng khiến tiến độ không đạt yêu cầu.
Dự án gặp vướng mắc do chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng đoạn nút giao Quốc lộ 1.
Theo báo cáo của Ban Quản lý (BQL) dự án Đầu tư xây dựng tỉnh (chủ đầu tư dự án), tại vị trí nút giao với Quốc lộ 1 (xã Thuận Nam) vẫn còn 2 hộ dân không đồng ý nhận tiền bồi thường và hỗ trợ tái định cư. UBND huyện Thuận Nam (cũ) đã tổ chức vận động, giải thích các quy định pháp luật nhiều lần, Thanh tra tỉnh Ninh Thuận (cũ) đã có kết luận tra trong tháng 8-2024, TAND tỉnh đã hòa giải, xét xử vào ngày 2-10-2025 nhưng các hộ vẫn kiên quyết chống đối không nhận tiền và không bàn giao mặt bằng. Tại xã Cà Ná, còn 3 hộ có nhà ở và công trình phụ trợ trên đất nông nghiệp không được bồi thường, hỗ trợ nên không đồng ý bàn giao mặt bằng; 16/42 hộ dân đại diện cho 191/324 ngôi mộ chưa đồng ý nhận tiền, chưa di dời vì cho rằng giá bồi thường di dời mộ thấp so với thực tế di dời. Ngoài ra, dự án còn phát sinh 6 hộ dân đã nhận tiền tạm ứng 70%, nhưng đến nay không bàn giao mặt bằng thi công vì muốn được bồi thường, hỗ trợ thêm.
Ông Phạm Minh Tân - Giám đốc BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh cho biết, tại khu vực nghĩa trang Eo Ngựa cũng phát sinh vướng mắc khiến dự án chậm tiến độ. Theo hồ sơ giải phóng mặt bằng, đoạn tuyến trên có hướng tuyến đi qua nghĩa trang Eo Ngựa với 230/324 ngôi mộ nằm trong phạm vi thi công phải di dời (các ngôi mộ xung quanh nằm ngoài phạm vi thi công không được di dời). Tuy nhiên, đơn vị thi công phản ánh, việc đào hạ nền đường với khối lượng đá cần phá bằng phương pháp nổ mìn lên đến hơn 57.000m3 sẽ gây nứt, sụt lún đối với các ngôi mộ tiếp giáp xung quanh. Nếu áp dụng phương pháp nổ nhỏ thì phạm vi ảnh hưởng xung quanh tối thiểu 30m. Vì vậy, đơn vị thi công đề xuất bổ sung di dời các ngôi mộ xung quanh.
Quyết liệt thực hiện các giải pháp
Để đẩy nhanh tiến độ Dự án thành phần 2, BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh có báo cáo và kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo UBND xã Cà Ná xem xét hỗ trợ và tổ chức vận động 3 hộ dân có nhà ở, công trình phụ trợ trên đất nông nghiệp để các hộ sớm bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Đồng thời, chỉ đạo UBND xã Thuận Nam khẩn trương tổ chức xử lý dứt điểm theo đúng quy định đối với 2 hộ dân tại nút giao Quốc lộ 1, không để chậm trễ, kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ dự án và công tác giải ngân vốn đầu tư công.
Trao đổi với phóng viên, đồng chí Lê Huyền - Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, Dự án Đường nối từ đường bộ cao tốc Bắc - Nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná hoàn thành sẽ góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông trong khu vực, tạo kết nối thông suốt, góp phần khai thác hiệu quả Cảng biển tổng hợp Cà Ná và Khu Công nghiệp Cà Ná, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực phía nam của tỉnh. Dự án có vai trò hết sức quan trọng, góp phần thực hiện hiệu quả chiến lược phát triển hệ thống logistics và cảng biển theo tinh thần Nghị quyết số 36, ngày 22-10-2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển; đồng thời cụ thể hóa các mục tiêu lớn trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Vì vậy, 2 xã Thuận Nam và Cà Ná cần khẩn trương huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc tổ chức vận động người dân bàn giao mặt bằng; BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh cần tích cực phối hợp với chính quyền địa phương để tháo gỡ vướng mắc, sớm thi công hoàn thiện, phát huy vai trò của dự án đối với phát triển kinh tế - xã hội trong khu vực.
Dự án Đường bộ cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo đi qua địa bàn khu vực phía nam của tỉnh có 3 vị trí kết nối giao thông ra Quốc lộ 1, trong đó nút giao liên thông Du Long và nút giao liên thông Phan Rang đã hoàn thành đưa vào khai thác trong tháng 4-2024. Riêng nút giao liên thông Thuận Nam (điểm đầu Dự án Đường nối từ đường bộ cao tốc Bắc - Nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná) mới được khởi công vào tháng 8-2025, với tổng kinh phí gần 100 tỷ đồng. BQL Dự án 85 (Bộ Xây dựng) đang đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành dự án vào cuối năm nay. Việc hoàn thiện nút giao liên thông Thuận Nam có vai trò quan trọng nhằm kết nối đồng bộ giữa đường bộ cao tốc - quốc lộ - cảng biển để vận chuyển hàng hóa liên thông với các tỉnh phía nam, vùng Nam Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên thông qua đường bộ cao tốc Bắc - Nam.
VĂN KỲ