Cán bộ phường Hóa Châu trực chiến, về cơ sở khảo sát, hỗ trợ người dân từ sớm. Ảnh: P. T
Chiều 28/10, từ Hà Nội, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cùng đoàn công tác đã cấp tốc đáp chuyến bay đến Huế để chỉ đạo công tác ứng phó mưa lũ. Đánh giá tính chất của trận lũ lần này tại cuộc làm việc, Chủ tịch UBND thành phố Phan Thiên Định cho rằng, đây là trận lũ lịch sử ở địa phương khi đỉnh lũ trên sông Bồ vượt mốc lũ năm 1999, còn mực nước sông Hương chỉ đứng sau mốc lịch sử 1999.
Sự so sánh này khiến chúng ta nhớ lại những ký ức đau thương trong cơn đại hồng thủy năm 1999. Tất cả thành phố, làng mạc chìm trong biển nước. Sạt lở vùng núi, mở cửa vùng biển, nước nhấn chìm những làng mạc ven sông. Thiệt hại nặng nề đến nỗi nhiều năm sau, kinh tế, cuộc sống người dân mới được vực dậy. Không chỉ mất nhà cửa, mất của cải, mất mát lớn nhất trong cơn lũ 1999 là tính mạng về người với 352 người thiệt mạng. Một trong những nguyên nhân gây tổn thất lớn không chỉ do lũ quá cao, quá bất ngờ mà là do chúng ta chưa lường được mức độ thiên tai, còn bị động, bất ngờ và chủ quan trước mưa, lũ.
Với mức độ ngang ngửa về sự bất thường, khó đoán, những ngày vừa qua ở Huế lũ lụt làm ngập địa bàn 32 trong tổng số 40 xã, phường với mức ngập bình quân 1 - 2m, có nơi sâu hơn, đẩy nhiều vùng dân cư vào thế cô lập. Thống kê sơ bộ, trên toàn thành phố có hơn 35.000 ngôi nhà bị ngập sâu 0,5 - 0,9m, có nơi 1 - 2m và có đến 38 điểm sạt lở đất xảy ra tại các địa phương.
Đánh giá thiệt hại sau mấy ngày lũ lập đỉnh, Chủ tịch UBND thành phố Phan Thiên Định thẳng thắn: Có những thời điểm rất nguy cấp do mưa lớn liên tục. Các hồ phải vận hành theo tình huống đặc biệt nhưng điều may mắn nhất là “không phải xử lý tình huống xấu nhất”.
Chiều tối 26/10, khi các hồ chứa phát đi thông báo khẩn xả lũ thẳng, không qua điều tiết để ứng phó mưa lớn, Huế đã có một đêm thức trắng, khẩn cấp sơ tán người dân. Lúc 17h30, chúng tôi nhận được thông tin đầu tiên từ phường Phú Bài: Hàng chục hộ dân ở thôn Hộ, Buồng Tằm, Thanh Vân - những địa bàn nằm dọc sông Tả Trạch, đã được di dời đến nơi cao ráo trước khi trời tối, với cam kết từ Chủ tịch UBND phường: Không để bất kỳ thiệt hại nào về người.
Tại xã Lộc An, 350 hộ dân với trên 1.000 nhân khẩu cũng được kịp thời di dời đến nơi an toàn trong đêm, trước khi nước lũ dâng cuồn cuộn với mức ngập sâu có nơi lên đến 2,5m. Tại xã Khe Tre, nơi có 18 điểm sạt lở, 100 hộ dân với 354 người cũng được di dời an toàn.
Nói về những thiệt hại được hạn chế tối đa về người và của trong những ngày lũ dữ vừa qua, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà biểu dương sự chỉ đạo, dự báo kịp thời từ Trung ương đến địa phương, đã đánh giá đúng mức độ nghiêm trọng, nhờ sự chuẩn bị tốt của chính quyền và kỹ năng ứng phó ngày càng cao của người dân.
Riêng người đứng đầu chính quyền thành phố Huế khẳng định, thành phố xác định công tác ứng phó mưa lũ lần này không chỉ là nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, mà còn là phép thử năng lực điều hành đô thị thông minh của Huế, khi mọi kênh thông tin, mọi lực lượng đều được huy động tối đa để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người dân.
Trong phép thử cân não trước sự tàn khốc của thiên tai, điều người dân cảm nhận và thụ nhận được ở những người cán bộ của mình, không chỉ là trách nhiệm, năng lực mà cao hơn, chính là sự tận tụy.
Lòng tận tụy vì dân ấy được xác tín bởi cách từng cán bộ cơ sở đội mưa đến từng nhà dân động viên, thăm hỏi, vận động di dời; cách các cán bộ dự báo thời tiết trắng đêm phân tích để có bản tin báo lũ cho dân lúc 3 giờ sáng; là cách những chiến sĩ công an lội đến những nơi ngập sâu đến tận cằm, hỗ trợ người dân ốm đau đến cơ sở y tế lúc nửa đêm.
Kết thúc những dòng này, tôi lại nhớ đến hình ảnh cảm động, khi 4 người dân bị nước cuốn trôi, chơi vơi trong dòng nước dữ, khi đến địa bàn phường Hóa Châu đã được lực lượng ứng trực tại Đảng ủy phường và người dân ứng cứu. Đó cũng là một ví dụ về sự tận tụy của chính quyền địa phương gần dân, sẵn sàng đồng hành cùng dân lúc nguy nan.
Kim Oanh