Phụ huynh lắp đặt ghế dành riêng cho trẻ em lên xe ô tô trước khi di chuyển. Ảnh: Đăng Tùng
Thực hiện cam kết bảo vệ nhóm dễ bị tổn thương
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024 quy định: Trẻ dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35m không được ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ trường hợp ô tô chỉ có một hàng ghế (quy định này áp dụng từ ngày 1-1-2026). Tài xế phải sử dụng hoặc hướng dẫn phụ huynh sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ, gồm ghế nôi cho trẻ dưới 1 tuổi hoặc dưới 13kg; ghế dành cho nhóm từ 1-4 tuổi; ghế hoặc đệm nâng kèm dây an toàn cho trẻ từ 4-12 tuổi, tùy theo cân nặng. Đây là những tiêu chuẩn phù hợp với khuyến cáo nhằm giảm chấn thương trong va chạm.
Theo một cán bộ Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Đồng Nai, Nghị định 168/2024/NĐ-CP, ngày 26-12-2024 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe quy định: Từ ngày 1-1-2026, người điều khiển ô tô chở trẻ em nhưng không trang bị thiết bị an toàn sẽ bị xử phạt từ 800 ngàn đến 1 triệu đồng; với xe kinh doanh vận tải đưa đón trẻ, mức phạt tăng lên 1-2 triệu đồng. Việc bổ sung chế tài rõ ràng sẽ nâng cao ý thức của tài xế và phụ huynh, góp phần hình thành thói quen an toàn vốn đã phổ biến ở nhiều quốc gia phát triển.
Tại Đồng Nai, nhiều gia đình đã chủ động trang bị ghế an toàn từ sớm. Anh Ngô Hữu Phước (ngụ phường Tam Hiệp) cho rằng: Quy định mới cần thiết và đúng thời điểm để đảm bảo an toàn cho trẻ em trên xe ô tô. Tuy nhiên, ghế chất lượng có giá từ vài triệu đến hơn 10 triệu đồng, điều này khiến nhiều gia đình chỉ thỉnh thoảng chở con phải cân nhắc.
Ngoài chi phí, hạn chế về không gian xe cũng là vấn đề. Anh Trần Trung Nguyên (ngụ xã Trảng Bom) chia sẻ: Xe nhỏ lắp ghế an toàn gây chật chội, nhất là khi chở 2 trẻ trở lên. Nhiều phụ huynh mong muốn được hướng dẫn cụ thể về cách chọn ghế, cách lắp đặt đúng chuẩn và các giải pháp phù hợp với từng loại xe.
Trong quý III-2025, toàn tỉnh xảy ra 224 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 163 người, bị thương 105 người. Đáng chú ý, tai nạn giao thông liên quan đến trẻ em là 4 vụ, làm 4 người chết, 3 người bị thương (trong đó có 2 người chết, 2 người bị thương là trẻ em).
Bên cạnh đó, quy định yêu cầu tài xế “sử dụng hoặc hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn” cũng đặt ra thách thức cho tài xế lái xe dịch vụ. Tài xế Nguyễn Hoàng Minh (ngụ xã Đồng Phú) cho biết: Không phải hành khách nào cũng mang theo ghế an toàn, tài xế cũng khó tự trang bị đủ loại ghế cho nhiều độ tuổi. Do đó, cần hướng dẫn cụ thể hơn về trách nhiệm giữa tài xế và hành khách.
Cần thiết trong thực tiễn
Việc trang bị ghế an toàn cho trẻ em trên xe ô tô không chỉ là yêu cầu của pháp luật mà còn dựa trên các chứng cứ khoa học về bảo vệ tính mạng. Trong va chạm, trẻ không có ghế chuyên dụng hoặc chỉ sử dụng dây an toàn của người lớn sẽ đối mặt nguy cơ chấn thương cao hơn nhiều lần do cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh, đặc biệt là vùng cổ, đầu và xương chậu. Các ghế an toàn được thiết kế để phân tán lực, cố định trẻ đúng vị trí, giúp giảm nguy cơ chấn thương đầu, cổ và cột sống, được xem là một trong những biện pháp bảo vệ thụ động hiệu quả nhất.
Nhiều người dân đồng tình rằng, quy định bắt buộc sử dụng ghế an toàn không chỉ đảm bảo an toàn trước mắt mà còn xây dựng văn hóa giao thông văn minh từ sớm.
Bà Phạm Thị Thu Hà (ngụ phường Trảng Dài) cho rằng: Việc ngồi đúng chỗ, đúng cách sẽ hình thành thói quen tự giác tuân thủ pháp luật khi trẻ trưởng thành. Tuy nhiên, để quy định đi vào đời sống, nhiều ý kiến cho rằng cần xem xét tính thực tiễn, từ điều kiện kinh tế đến đặc thù từng dòng xe.
Bộ Tư pháp vừa công bố tài liệu rà soát dự luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh trật tự. Dự luật đang được Quốc hội xem xét theo quy trình rút gọn tại kỳ họp thứ 10. Trong đó có Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024. Theo đó, yêu cầu trang bị ghế an toàn cho trẻ trên xe ô tô có thể sẽ được loại trừ với xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách
Theo anh Nguyễn Duy Anh (ngụ phường Tam Phước), việc trang bị ghế an toàn trên ô tô giúp cố định tư thế và bảo vệ cơ thể trẻ tốt hơn trong các tình huống phanh gấp hoặc va chạm. Đây cũng là biện pháp chủ động giảm thiểu chấn thương, nhất là với trẻ nhỏ có cấu trúc xương còn yếu và dễ bị tổn thương. Khi được sử dụng đúng cách, ghế an toàn không chỉ nâng cao mức độ bảo vệ mà còn hình thành thói quen di chuyển an toàn cho cả gia đình.
Dù còn nhiều băn khoăn, phần lớn ý kiến đều thống nhất rằng quy định mới mang ý nghĩa bảo vệ trẻ em - nhóm dễ bị tổn thương nhất khi xảy ra tai nạn. Việc trang bị ghế phù hợp là trách nhiệm của mỗi gia đình trong việc chủ động bảo vệ con em mình. Nhiều người kỳ vọng cơ quan chức năng tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ kỹ thuật, kiểm soát giá và đưa ra hướng dẫn linh hoạt giúp các gia đình dễ dàng tiếp cận và tuân thủ quy định.
Đăng Tùng