Giữ lửa đối thoại, tránh bão xung đột

8 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hội đàm bên lề APEC 2025 tại Hàn Quốc. Ảnh: Global Look Press

Hy vọng cho một kỷ nguyên ổn định mới?

Sau nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden, quan hệ Mỹ-Trung đang chứng kiến một giai đoạn chuyển hướng đáng chú ý. Cuộc gặp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hàn Quốc đã tạo ra tín hiệu tích cực cho triển vọng đối thoại song phương. Hai nhà lãnh đạo nhất trí duy trì các cuộc gặp định kỳ, hướng tới “những ý tưởng lớn hơn” và tìm cách định hình một khung hợp tác ổn định hơn, ít nhất trong 14 tháng tới.

Theo thông cáo của Bắc Kinh và Washington, các bên đã đạt được tiến triển đáng kể trong việc giảm căng thẳng về thương mại, bao gồm các vấn đề về nông sản, đất hiếm và fentanyl. Một thỏa thuận thương mại mới dự kiến sẽ được ký kết trong thời gian tới. Hai bên cũng thống nhất kế hoạch cho loạt cuộc gặp sắp tới: ông Trump dự kiến sẽ thăm Trung Quốc vào tháng 4 năm sau, và ông Tập có thể thăm Mỹ trong năm 2026, trùng thời điểm các hội nghị thượng đỉnh G20 và APEC do hai nước đăng cai.

Tuyên bố chính thức của Trung Quốc nhấn mạnh cam kết “duy trì các cuộc gặp gỡ thường xuyên” nhằm củng cố lòng tin chiến lược và điều phối hợp tác trong các diễn đàn quốc tế. Truyền thông Trung Quốc gọi đây là “tín hiệu tích cực gửi tới thế giới”, thể hiện ý chí cùng tìm kiếm nền tảng ổn định mới trong quan hệ song phương.

Việc hai nguyên thủ dự kiến gặp nhau nhiều lần trong hai năm tới được xem là bước đi có chủ ý nhằm tránh lặp lại những biến động khó lường của giai đoạn trước. Theo SCMP, bà Melanie Hart, Giám đốc cấp cao Trung tâm Trung Quốc Toàn cầu (Hội đồng Đại Tây Dương), chuỗi cuộc gặp liên tiếp này là cách Bắc Kinh “thiết lập một khung tham chiếu ổn định hơn” cho chính sách của Trump, qua đó giúp mối quan hệ có thể dự đoán và quản lý được hơn.

Tuy nhiên, việc ông Trump bỏ lỡ Hội nghị Thượng đỉnh APEC 2025 tại Hàn Quốc cho thấy cách tiếp cận của ông đối với các cơ chế đa phương vẫn mang tính chọn lọc. Dù vậy, việc ông chủ Nhà Trắng quyết định tổ chức Hội nghị G20 2026 tại Miami có thể mở ra cơ hội mới cho một chuyến thăm mang tính biểu tượng của ông Tập Cận Bình tới Mỹ nếu tiến trình đối thoại được duy trì ổn định.

Cơ hội và giới hạn của một “thỏa hiệp ổn định”

Sự tái khởi động ngoại giao giữa Bắc Kinh và Washington được xem là một nỗ lực thực dụng nhằm thiết lập “ranh giới cạnh tranh có kiểm soát”. Khác với nhiệm kỳ trước của Tổng thống Joe Biden, khi căng thẳng gia tăng bởi các vấn đề thương mại, công nghệ và an ninh khu vực, giai đoạn hiện nay có thể chứng kiến sự chuyển hướng từ đối đầu chiến lược sang điều chỉnh quan hệ trong khuôn khổ cạnh tranh ổn định.

Giới phân tích nhận định, cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Trung mang ý nghĩa “mở ra một cơ hội nhỏ nhưng quan trọng” để hai nước xác định lại nền tảng cho mối quan hệ song phương. Hiện nay, Mỹ và Trung Quốc cần “thiết lập ranh giới rõ ràng hơn”, xác định các lĩnh vực có thể hợp tác, đồng thời giới hạn những điểm xung đột nhằm tránh khủng hoảng leo thang.

Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tiếp tục là phép thử đối với nỗ lực ổn định quan hệ giữa hai nước. Đây là không gian nơi lợi ích chiến lược, an ninh và kinh tế của cả Mỹ và Trung Quốc giao thoa, đồng thời cũng là khu vực chứng kiến sự cạnh tranh ảnh hưởng ngày càng rõ nét. Mặc dù tồn tại khác biệt trong cách tiếp cận và ưu tiên chính sách, việc duy trì các kênh đối thoại thường xuyên được giới quan sát cho rằng có thể giúp giảm thiểu rủi ro tính toán sai lầm, tạo điều kiện cho hai bên quản lý cạnh tranh và duy trì ổn định khu vực ở mức có thể kiểm soát.

Quan hệ Mỹ - Trung thời gian tới sẽ theo xu hướng vừa hợp tác, vừa kiềm chế lẫn nhau? Ảnh: Global Look Press

Ở cấp độ toàn cầu, sự phối hợp có giới hạn giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn mang tính cần thiết đối với các vấn đề xuyên biên giới như biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, công nghệ mới và chuỗi cung ứng. Việc hai nhà lãnh đạo tái lập cơ chế tiếp xúc trực tiếp có thể không ngay lập tức giải quyết các bất đồng cốt lõi, nhưng lại đóng vai trò như một “van giảm áp” giúp ngăn quan hệ song phương rơi vào chu kỳ căng thẳng mới.

Trong bối cảnh hệ thống quốc tế đang thiếu những cơ chế quản trị toàn cầu hiệu quả, việc Mỹ và Trung Quốc duy trì đối thoại định kỳ, cho dù chỉ mang tính biểu tượng, vẫn là yếu tố quan trọng để duy trì trật tự ổn định tương đối. Như nhiều chuyên gia nhận định, nếu “ngoại giao cá nhân hóa” giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Donald Trump được duy trì ở mức thực chất, đây có thể là bước khởi đầu cho một giai đoạn “cạnh tranh có kiểm soát”, một trạng thái vừa hợp tác, vừa kiềm chế, phản ánh sự thích nghi của hai siêu cường trong thế giới đa cực đang hình thành.

Hùng Anh (CTV)

Nguồn Thanh Hóa : http://baothanhhoa.vn/giu-lua-doi-thoai-tranh-bao-xung-dot-267375.htm