Hà Nội huy động nguồn lực để bảo vệ rừng

2 giờ trướcBài gốc

Dù còn mới mẻ, song quỹ được kỳ vọng trở thành “đòn bẩy” giúp các địa phương bảo vệ giá trị của những “lá phổi xanh” của Thủ đô.

Lực lượng chức năng kiểm tra rừng tại xã Trung Giã. Ảnh: Đức Duy

Công cụ tài chính mới

Hà Nội hiện có gần 27.100ha rừng và đất lâm nghiệp, phân bố tại 25 xã, phường. Trong đó, nhiều khu vực rừng phòng hộ, đặc dụng có vai trò quan trọng trong điều hòa khí hậu, bảo vệ nguồn nước và bảo tồn đa dạng sinh học cho vùng lõi đô thị. Tuy nhiên, nhiều năm qua, công tác quản lý và bảo vệ rừng gặp không ít khó khăn do nguồn ngân sách nhà nước còn hạn hẹp, trong khi nhu cầu trồng mới, khoanh nuôi tái sinh, phòng cháy, chữa cháy và bảo vệ môi trường rừng ngày càng lớn. Chính vì vậy, việc thành lập Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng thành phố Hà Nội được xem là bước đi cần thiết, tạo hành lang tài chính để huy động thêm các nguồn lực xã hội cho mục tiêu phát triển rừng bền vững.

Ông Nguyễn Văn Chuẩn (cán bộ Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Hà Nội) cho biết: “Quỹ vừa được thành lập, trước mắt tập trung xây dựng quy chế hoạt động, quy trình thu - chi và cơ sở dữ liệu phục vụ chi trả dịch vụ môi trường rừng. Chúng tôi hy vọng quỹ là công cụ tài chính minh bạch, ổn định, giúp người dân và cộng đồng có thêm nguồn lực để gắn bó với rừng. Khi người dân sống được nhờ rừng, họ sẽ bảo vệ rừng tốt hơn”.

Theo Nghị định số 156/2018/NĐ-CP, ngày 16-11-2018, của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp, các đối tượng phải chi trả dịch vụ môi trường rừng, gồm: Nhà máy thủy điện, cơ sở sản xuất nước sạch, doanh nghiệp du lịch sinh thái, cơ sở công nghiệp sử dụng nước từ lưu vực rừng... Cơ chế này không chỉ tạo nguồn thu ổn định cho quỹ, mà còn thúc đẩy các tổ chức, doanh nghiệp ý thức hơn về trách nhiệm bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Ngoài các khoản chi trả bắt buộc, quỹ cũng tiếp nhận nguồn tài trợ, viện trợ và đóng góp tự nguyện từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, cùng nguồn hỗ trợ từ Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng trung ương.

“Chúng tôi đặt mục tiêu mọi nguồn thu, chi đều được công khai, minh bạch, bảo đảm đồng tiền đến đúng tay người giữ rừng”, ông Nguyễn Văn Chuẩn thông tin.

Hướng tới quản lý rừng minh bạch, hiện đại

Là một trong những địa bàn có diện tích rừng lớn ở Hà Nội, Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Hương Sơn Nguyễn Thị Hương Giang cho biết, việc thành lập Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng là chủ trương đúng đắn và được người dân rất quan tâm. Khi quỹ đi vào hoạt động ổn định, nguồn kinh phí chi trả dịch vụ môi trường rừng sẽ giúp cộng đồng và hộ nhận khoán quản lý, bảo vệ rừng có thêm thu nhập, từ đó yên tâm gắn bó với rừng. Hương Sơn hiện có hơn 2.900ha rừng và đất lâm nghiệp, trong đó diện tích rừng tự nhiên 2.712ha, rừng trồng 156ha, diện tích chưa có rừng 56ha. Toàn bộ là rừng đặc dụng; nếu được hỗ trợ đúng mức, công tác bảo vệ rừng sẽ chủ động và hiệu quả hơn nhiều.

Tại xã Trung Giã, theo diễn biến rừng năm 2024, có gần 2.088ha rừng và đất lâm nghiệp, trong đó có hơn 1.364ha rừng. Trưởng phòng Kinh tế xã Trung Giã Bùi Thị Thúy Ngân thông tin, nhiều năm qua, công tác quản lý rừng chủ yếu dựa vào ngân sách và sự tự giác của người dân. Khi có quỹ, việc chi trả dịch vụ môi trường rừng sẽ tạo động lực mới, khuyến khích người dân tham gia tích cực hơn. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để chính quyền địa phương có thêm nguồn lực duy trì hoạt động tuần tra, trồng cây và phòng cháy, chữa cháy rừng.

Theo các địa phương, quỹ không chỉ mang ý nghĩa tài chính, mà còn giúp thay đổi nhận thức cộng đồng về giá trị của rừng. Khi người dân hiểu rằng giữ rừng cũng là góp phần phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường sống, công tác bảo tồn sẽ bền vững hơn.

Phó Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng thành phố Hà Nội Bùi Huy Khôi cho hay, trong giai đoạn đầu, đơn vị sẽ phối hợp với các xã có rừng để rà soát diện tích, xác định đối tượng chi trả và tổ chức tập huấn, hướng dẫn về chính sách dịch vụ môi trường rừng. “Chúng tôi mong các địa phương chủ động phối hợp, cùng chung tay để quỹ thực sự trở thành nguồn lực cho cơ sở, chứ không chỉ dừng ở mô hình tài chính trên giấy”, ông Bùi Huy Khôi nói.

Dù mới được thành lập, song Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng thành phố Hà Nội đã đặt mục tiêu sớm triển khai các hoạt động nền tảng, trong đó ưu tiên xây dựng cơ sở dữ liệu số về diện tích rừng, chủ rừng và đối tượng chi trả nhằm bảo đảm công khai, minh bạch và thuận lợi cho giám sát.

Ở góc độ địa phương, các xã có rừng đều bày tỏ mong muốn nguồn quỹ sớm được vận hành, giúp họ có thêm kinh phí hỗ trợ lực lượng bảo vệ rừng, mua sắm thiết bị phòng cháy, chữa cháy, tổ chức tuyên truyền và nâng cao nhận thức cộng đồng. Trưởng phòng Kinh tế xã Trung Giã Bùi Thị Thúy Ngân bày tỏ: “Chúng tôi kỳ vọng thành phố sớm hướng dẫn cơ chế chi trả để các xã triển khai. Có nguồn quỹ ổn định, công tác bảo vệ rừng mới được duy trì lâu dài”.

Theo đánh giá của Chi cục Kiểm lâm (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), sự ra đời của Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng không chỉ tạo cơ chế tài chính mới, mà còn thể hiện quyết tâm của thành phố trong phát triển Thủ đô xanh, sạch, bền vững. Quỹ sẽ là cầu nối giữa doanh nghiệp, người dân và Nhà nước trong nỗ lực chung tay giữ rừng. Mỗi tổ chức, cá nhân đều có thể đóng góp - dù là tài chính, công sức hay ý thức trách nhiệm để bảo vệ môi trường sống của chính mình. Đặc biệt, khi cơ chế được hoàn thiện, nguồn quỹ tăng và vận hành ổn định, các địa phương sẽ có thêm nguồn lực để trồng cây, khoanh nuôi tái sinh, phục hồi sinh thái, góp phần nâng cao độ che phủ rừng và giảm phát thải khí nhà kính. Xa hơn, đây còn là nền tảng để thành phố Hà Nội thực hiện cam kết phát triển đô thị xanh, thích ứng biến đổi khí hậu, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Hoàng Sơn

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/ha-noi-huy-dong-nguon-luc-de-bao-ve-rung-723218.html