Thành phố Hải Phòng. (Nguồn: TTXVN)
Hải Phòng đặt mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng sạch của khu vực phía Bắc, dựa trên lợi thế cảng biển, hệ thống khu công nghiệp hiện đại và hàng loạt dự án đầu tư quy mô lớn.
Thành phố hướng tới phát triển bền vững, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng kinh tế, đồng thời bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Hệ giá trị cộng sinh giữa các doanh nghiệp, mang lại giá trị gia tăng
Theo Giám đốc Sở Công Thương Hải Phòng Nguyễn Hoàng Long, Trung ương đã dành sự quan tâm đặc biệt cho thành phố Hải Phòng với nhiều chủ trương mang tính chiến lược như: thành lập Khu kinh tế ven biển phía Nam, xây dựng Khu thương mại tự do thế hệ mới; phát triển Cảng Nam Đồ Sơn, Cảng hàng không quốc tế Hải Phòng; đầu tư tuyến đường sắt liên vùng Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng dự kiến khởi công vào cuối năm 2025; ban hành Nghị quyết 226/2025/QH15 về cơ chế, chính sách đặc thù; và chủ trương phát triển Hải Phòng thành trung tâm năng lượng sạch khu vực phía Bắc.
Đặc biệt, việc hợp nhất Hải Phòng-Hải Dương tạo ra một đô thị có dân số lớn, quy mô kinh tế đứng thứ ba toàn quốc, mở rộng không gian vững chắc, tạo nền tảng vững chắc để thành phố vươn lên trở thành cực tăng trưởng có tầm ảnh hưởng khu vực và quốc tế.
Thành phố cũng đã có nhiều khu công nghiệp, khu kinh tế tiên phong kiến tạo mô hình khu công nghiệp số, tuần hoàn và xanh như: Khu công nghiệp DEEP C, Nam Cầu Kiền, Nam Đình Vũ.
Nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp trong nước và quốc tế đã chọn Hải Phòng để triển khai các dự án về phát triển năng lượng tái tạo, chuyển đổi số và cảng biển xanh.
Gần đây nhất, vào cuối tháng 9 vừa qua, Tập đoàn Vingroup tiếp tục khẳng định cam kết đồng hành với Hải Phòng thông qua việc khởi công đồng thời 2 dự án lớn. Đó là dự án Khu công nghiệp Tân Trào quy mô gần 227 ha với số vốn hơn 4.000 tỷ đồng.
Khu công nghiệp sẽ trở thành trung tâm công nghiệp - công nghệ mới của miền Bắc, thu hút các doanh nghiệp về điện - điện tử, viễn thông, dược phẩm, năng lượng sạch, vật liệu mới.
Dự án thứ 2 là Nhà máy Nhiệt điện LNG Hải Phòng vốn đầu tư hơn 178.000 tỷ đồng, diện tích gần 100 ha, nằm trong lòng Khu công nghiệp, được ví như một "trái tim năng lượng xanh". Với công suất thiết kế 4.800 MW, đây sẽ là nhà máy nhiệt điện lớn nhất Việt Nam và nằm trong nhóm các nhà máy sản xuất điện từ nhiên liệu khí LNG hàng đầu thế giới.
Dự kiến tới cuối năm 2030, nhà máy sẽ đi vào vận hành, cung cấp khoảng 9,6 tỷ kWh mỗi năm ở giai đoạn 1 và 19,2 tỷ kWh mỗi năm ở giai đoạn 2, bảo đảm cung cấp nguồn điện ổn định cho toàn Khu Công nghiệp và bổ sung công suất lớn vào lưới điện quốc gia.
Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Vingroup, ông Nguyễn Việt Quang chia sẻ, sự cộng hưởng của hai dự án Khu công nghiệp Tân Trào và Nhà máy Nhiệt điện LNG Hải Phòng tạo nên một hệ sinh thái công nghiệp-năng lượng khép kín, gia tăng sức hút đầu tư và thúc đẩy phát triển bền vững.
Đây là mô hình phát triển đồng bộ mà Vingroup kỳ vọng sẽ được nhân rộng, góp phần thực hiện mục tiêu nâng cao năng lực công nghiệp và sức cạnh tranh quốc gia.
Còn ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Shinec - đơn vị đầu tư, quản lý Khu công nghiệp sinh thái Nam Cầu Kiền, cho biết, một trong những điểm nổi bật giúp Shinec trở thành doanh nghiệp tiên phong trong phát triển bất động sản sinh thái tại Hải Phòng nói riêng và tại Việt Nam nói chung chính là việc vận dụng triệt để mô hình kinh tế tuần hoàn vào quy hoạch và vận hành Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền.
Shinec đã đầu tư xây dựng nhà máy xử lý nước thải công suất 2.000 m³/ngày đêm, với đặc điểm đặc biệt là tái sử dụng 25% lượng nước đã xử lý cho tưới cây và vệ sinh đường nội bộ, giúp tiết kiệm khoảng 600 triệu đồng/năm chi phí.
Bên cạnh việc tái sử dụng tài nguyên nước, tại Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền, Shinec còn xây dựng và vận hành ba chuỗi kinh tế tuần hoàn cho ngành thép, nhựa, và điện-điện tử.
Đây là hệ giá trị cộng sinh giữa các doanh nghiệp trong cùng một khu, mang lại giá trị gia tăng rõ rệt, đóng góp lớn vào ngân sách thông qua mô hình kinh tế tuần hoàn.
Ông Phạm Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty U&Me chia sẻ: "Quy định của pháp luật về môi trường ngày càng chặt chẽ và chế tài nghiêm khắc, cùng với đó là xu hướng tiêu dùng xanh trên thế giới đang buộc các doanh nghiệp phải chuyển đổi xanh, theo hướng tuần hoàn. Như tại thị trường châu Âu đã áp dụng thí điểm Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (Carbon Border Adjustment Mechanism-CBAM) từ năm 2023 và thực hiện đầy đủ từ đầu năm 2026. Do đó, các doanh nghiệp xuất khẩu sang các thị trường này đang có nhu cầu lựa chọn các địa điểm sản xuất xanh như Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền ngày càng tăng."
Ảnh minh họa.(Nguồn: TTXVN)
Thu hút những dự án dẫn dắt phát triển năng lượng sạch
Giám đốc Sở Công Thương Hải Phòng Nguyễn Hoàng Long cho biết, hướng tới xây dựng Hải Phòng trở thành trung tâm năng lượng sạch của khu vực phía Bắc, Sở Công Thương đã đề xuất một số giải pháp, trong đó thành phố tập trung, chủ động phối hợp, hỗ trợ, hướng dẫn nhà đầu tư triển khai Dự án điện gió ngoài khơi vịnh Bắc Bộ và Dự án đầu tư Nhà máy nhiệt điện LNG Hải Phòng để có thể đi vào hoạt động trong năm 2029 - 2030.
Đồng thời tạo điều kiện thu hút Dự án Trung tâm Công nghiệp và Dịch vụ Năng lượng tái tạo dại Đặc khu Cát Hải.
Đây là những dự án dẫn dắt phát triển năng lượng sạch là tiền đề để xây dựng Trung tâm công nghiệp, dịch vụ năng lượng tái tạo liên vùng và thu hút những ngành công nghệ mới (theo quy hoạch điện VIII và chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại cuộc làm việc với thành phố Hải Phòng) và thu hút những ngành công nghệ mới như: cung cấp dịch vụ hậu cần, bảo dưỡng cho công trình điện gió ngoài khơi (theo đánh giá của Bộ Công Thương thì doanh thu ngành này khoảng 60 triệu USD/năm), lĩnh vực kỹ thuật điện, cơ khí, và hàng hải, sản xuất các dạng năng lượng mới như hydro xanh, amoniac...
Song song với việc thu hút đầu tư năng lượng sạch, thành phố cần tập trung tạo điều kiện để phát triển ngành sản xuất thiết bị năng lượng tái tạo và năng lượng mới như tua bin, trụ tháp, cánh quạt điện gió, thiết bị lưu trữ năng lượng và phương tiện phục vụ thi công; thiết bị và phương tiện vận chuyển, xây dựng, lắp đặt thiết bị năng lượng tái tạo; các dịch vụ phụ trợ, các khu công nghiệp xanh, phát thải thấp; cùng với các cơ sở nghiên cứu và đào tạo về năng lượng tái tạo.
Dần hình thành các tổ hợp công nghiệp - dịch vụ năng lượng tái tạo theo mô hình cụm liên kết, tích hợp nhiều thành phần trong một hệ sinh thái tổng thể.
Đồng thời, thành phố tập trung phát triển hệ thống dịch vụ logistics hiện đại và hạ tầng cảng chuyên dụng phục vụ cho kho khí LNG, điện gió ngoài khơi…, là yếu tố then chốt để tối ưu hóa chi phí, thời gian và độ tin cậy của toàn bộ chuỗi giá trị năng lượng tái tạo.
Cảng biển không chỉ phục vụ cho sản xuất và lắp đặt tua bin, mà còn đảm nhận vai trò trung chuyển các thiết bị, vật tư kỹ thuật và dịch vụ bảo trì vận hành trong suốt vòng đời dự án.
Đẩy nhanh tiến độ thực hiện Quy hoạch điện VIII, tạo điều kiện để các dự án điện than trên địa bàn thành phố (3 Nhà máy có tổng công suất 3.600 MW) chuyển dần sang năng lượng xanh và năng lượng tái tạo; khẩn trương triển khai các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư xây dựng Nhà máy xử lý chất thải rắn bằng công nghệ đốt rác phát điện tại Đình Vũ (dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2027); chủ động tham gia thị trường carbon trong nước và quốc tế; xây dựng Kế hoạch giảm phát thải carbon thành phố Hải Phòng giai đoạn 2025-2030, tầm nhìn đến năm 2050 nhằm hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng "0"; bảo đảm an ninh năng lượng và tạo nền tảng cho phát triển công nghiệp công nghệ cao, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.Với góc nhìn nhà đầu tư, ông Phạm Hồng Điệp cho rằng, để hiện thực hóa tầm nhìn, Hải Phòng cần đồng bộ nhiều giải pháp.
Về quy hoạch và chính sách, thành phố tiếp tục hoàn thiện kế hoạch phát triển năng lượng tái tạo, đồng thời ban hành cơ chế ưu đãi đầu tư nhằm thu hút doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Về công nghệ và hạ tầng, việc đầu tư hệ thống lưu trữ năng lượng, phát triển lưới điện thông minh và nghiên cứu điện sinh khối sẽ là chìa khóa để đảm bảo hiệu quả.
Về hợp tác và nguồn lực, Hải Phòng cần mời gọi các tập đoàn năng lượng quốc tế, đồng thời phối hợp với các trường đại học để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Song song, truyền thông cộng đồng sẽ nâng cao nhận thức người dân về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
"Các dự án năng lượng sạch cũng phải đi đôi với giám sát chặt chẽ tác động môi trường, đặc biệt là hệ sinh thái biển. Việc tạo ra hàng nghìn việc làm xanh sẽ góp phần nâng cao đời sống người dân, đồng thời xây dựng hình ảnh Hải Phòng như một thành phố xanh, thu hút du lịch và đầu tư. Với quy hoạch hợp lý, công nghệ hiện đại, sự hợp tác quốc tế và cam kết bảo vệ môi trường, Hải Phòng hoàn toàn có thể bứt phá, khẳng định vị thế trung tâm năng lượng sạch của miền Bắc, đóng góp vào chiến lược tăng trưởng xanh và bền vững của Việt Nam,” ông Phạm Hồng Điệp nói./.
(TTXVN/Vietnam+)