Hải quân Mỹ mua 10 Virginia Block VI và 5 Columbia

20 giờ trướcBài gốc

Hải quân Mỹ đang tiến gần đến hợp đồng đóng tàu ngầm lớn nhất thập kỷ: 10 tàu ngầm tấn công hạt nhân lớp Virginia Block VI và 5 tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo lớp Columbia. Theo kế hoạch, hợp đồng dự kiến hoàn tất vào cuối năm 2025, mở ra giai đoạn hiện đại hóa quan trọng đối với lực lượng ngầm kể từ Chiến tranh Lạnh. Mục tiêu là duy trì nhịp độ sản xuất ổn định, thay thế các tàu lớp Los Angeles và Ohio sắp hết vòng đời, đồng thời tránh gián đoạn chuỗi cung ứng và nhân lực kỹ thuật.

Một tàu ngầm lớp Virginia Block IV của hải quân Mỹ trong giai đoạn sản xuất - Ảnh: HII

Tổng quan chương trình và tiến độ hợp đồng

USNI News cho biết Hải quân Mỹ đang hoàn thiện hợp đồng nhiều năm với General Dynamics Electric Boat và HII Newport News Shipbuilding. Hai xưởng đã chủ động chuẩn bị thiết kế, mua sắm vật liệu và huấn luyện nhân lực để duy trì sản xuất liên tục, ngay cả khi ngân sách hoạt động theo các biện pháp tài chính tạm thời.

Theo giám đốc điều hành HII Chris Kastner, đội ngũ kỹ sư và công nhân đang làm việc với tốc độ cao, các cuộc đàm phán vẫn tiếp diễn ngay cả giai đoạn chính phủ liên bang đóng cửa tạm thời. Trước đó, tháng 4, Hải quân Mỹ ký hợp đồng trị giá 18,5 tỉ USD cho hai tàu cuối của Virginia Block V gồm USS Baltimore (SSN-812) và USS Atlanta (SSN-813), đồng thời mở rộng đào tạo thợ hàn, kỹ sư điện hạt nhân và thợ lắp ráp chuyên dụng để chuyển tiếp sang Block VI.

Quy mô hạm đội ngầm và nhu cầu thay thế

Mỹ hiện vận hành 64 tàu ngầm hạt nhân, gồm 50 tàu tấn công (SSN) và 14 tàu mang tên lửa đạn đạo (SSBN). SSN đảm nhiệm trinh sát, chống ngầm, tấn công mặt nước và hỗ trợ lực lượng đặc nhiệm; SSBN lớp Ohio duy trì răn đe hạt nhân trên biển với Trident II D5LE. Phần lớn đội tàu đã phục vụ từ thập niên 1980–1990, cần được thay thế bằng Virginia và Columbia thế hệ mới để bảo đảm hiện diện liên tục ở các vùng biển chiến lược.

Tàu ngầm tấn công nhanh lớp Virginia USS Minnesota (SSN-783) - Ảnh: Hải quân Mỹ

Virginia Block VI: nâng cấp công nghệ và hỏa lực

Virginia Block VI là xương sống mới của lực lượng SSN. Mỗi tàu có lượng giãn nước khoảng 7.800 tấn, dài hơn 115 m, tốc độ vượt 25 hải lý/giờ (46,3 km/h), trang bị ngư lôi Mk 48 ADCAP và tên lửa hành trình Tomahawk.

Khác biệt chính là mô-đun VPM (Virginia Payload Module) – phần thân mở rộng với 4 ống phóng lớn mang thêm 28 tên lửa Tomahawk, tăng khoảng 75% tải đạn so với cấu hình trước. Block VI còn tích hợp sonar thế hệ mới, giải pháp giảm tiếng ồn và phần mềm điều khiển tác chiến nâng cấp.

Ngân sách cho Block VI đã khởi động từ năm tài khóa 2024 (1,5 tỉ USD chuẩn bị), cùng 3,6 tỉ USD năm 2025 để khởi công tàu đầu tiên USS Potomac (SSN-814). Hải quân Mỹ đặt mục tiêu duy trì tốc độ 2 tàu/năm nhằm giữ ổn định chuỗi cung ứng.

Bảng tóm tắt thông số chính

Columbia-class: trụ cột răn đe hạt nhân

Columbia-class thay thế SSBN lớp Ohio sau hơn 40 năm phục vụ. Mỗi tàu dài 171 m, lượng giãn nước 21.000 tấn, trang bị 16 tên lửa Trident II D5LE bố trí trong 4 cụm phóng. Lò phản ứng hạt nhân hoạt động suốt vòng đời giúp loại bỏ nhu cầu tiếp nhiên liệu giữa chừng, giảm chi phí bảo trì và thời gian nằm bến. Hệ thống đẩy điện cùng đuôi chữ X tăng độ êm và linh hoạt khi cơ động.

Tàu đầu tiên, USS District of Columbia (SSBN-826), dự kiến bàn giao năm 2027, tiếp theo là USS Wisconsin (SSBN-827) và USS Groton (SSBN-828). Lớp Columbia được thiết kế để phục vụ đến ít nhất năm 2085.

Một chiếc tàu ngầm tên lửa đạn đạo lớp Columbia của Hải quân Mỹ - Ảnh: Wikipedia

Cảm biến: nguyên lý sonar và radar

Sonar và radar đều dựa trên nguyên lý phát sóng và nhận tín hiệu phản xạ để xác định vị trí mục tiêu. Sonar phát sóng âm dưới nước, dùng để phát hiện tàu ngầm, đo độ sâu và định vị vật thể dưới biển. Radar phát sóng vô tuyến để phát hiện mục tiêu trong không trung hoặc trên mặt đất, phục vụ kiểm soát không lưu, dẫn đường và dự báo thời tiết.

Công nghiệp đóng tàu: nhịp sản xuất và thách thức

Mỗi tàu Columbia ước tính khoảng 10,5 tỉ USD, đưa tổng giá trị chương trình 12 tàu lên 128 tỉ USD. Do Virginia và Columbia cùng đóng tại hai xưởng lớn với chuỗi cung ứng chung, điều phối lịch trình là yếu tố sống còn để tránh cạnh tranh nội bộ về vật tư và nhân lực.

Kế hoạch mua sắm dài hạn nhằm kiểm soát chi phí, bảo đảm nguồn vật liệu ổn định và duy trì kỹ năng đặc thù như hàn thân áp lực, chế tạo lò phản ứng, tích hợp sonar. Hải quân Mỹ đồng thời nâng cấp căn cứ Kings Bay và Bangor, mở rộng bến tàu, nâng cấp năng lực bảo trì và xây dựng hạ tầng kiểm tra lò phản ứng phục vụ lớp Columbia.

Chuỗi cung ứng trải dài toàn quốc với hàng nghìn nhà thầu. Duy trì “nhịp sản xuất” đều đặn giúp khai thác hiệu ứng đường cong học hỏi: sản xuất liên tục làm quy trình tối ưu hơn, giảm chi phí và lỗi kỹ thuật. Thách thức hiện hữu gồm chi phí nguyên liệu tăng, chuỗi cung ứng chậm và lực lượng lao động già hóa; hợp đồng nhiều năm được coi là giải pháp then chốt để ổn định.

Tác động hoạt động và chiến thuật

Virginia Block VI cung cấp khả năng tấn công linh hoạt, nâng sức chứa hỏa lực nhờ VPM và cải thiện tàng hình âm học. Columbia-class bảo đảm răn đe hạt nhân liên tục trên biển với lò phản ứng suốt vòng đời và cấu hình 16 ống phóng Trident II D5LE. Sự bổ sung đồng thời hai lớp tàu giúp Hải quân Mỹ duy trì hiện diện, tăng khả năng tác chiến đa miền và kéo dài năng lực răn đe trên biển trong nhiều thập kỷ tới.

CTVX

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/hai-quan-my-mua-10-virginia-block-vi-va-5-columbia-399361.html