HĐND cấp xã phát huy vai trò trong mô hình mới

4 giờ trướcBài gốc

HĐND xã Long Thành khóa I, nhiệm kỳ 2021-2026 tổ chức Kỳ họp thứ 2, quyết định nhiều nội dung liên quan đến sự phát triển của địa phương. Ảnh: ĐPCC

Cử tri và người dân kỳ vọng HĐND cấp xã có thể nắm bắt và phát huy hiệu quả thẩm quyền của mình để thực sự là thiết chế quyền lực ở địa phương, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Kịp thời ban hành nghị quyết đáp ứng yêu cầu thực tiễn

Trước khi sáp nhập đơn vị hành chính, nhiều ấp, khu phố do đặt tên theo số thứ tự nên sau sắp xếp lại đã bị trùng tên gọi. Đây là một trong những vấn đề được nhiều cử tri và người dân quan tâm phản ánh, bởi ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống nhân dân.

Ông Nguyễn Hải Đăng, ngụ xã Long Thành, chia sẻ: “Khu phố, ấp bị trùng tên ảnh hưởng nhiều đến đời sống, việc đi lại, hoạt động kinh doanh buôn bán của người dân. Do đó, cần sớm được thay đổi cho thống nhất, điều này cũng giúp việc điều hành, quản lý của chính quyền địa phương thuận lợi hơn”.

Nắm bắt được ý nguyện của cử tri, bám sát quy định của pháp luật, với thẩm quyền được giao, HĐND nhiều phường, xã trên địa bàn tỉnh đã nhanh chóng rà soát, xem xét thông qua các nghị quyết về đổi tên ấp, khu phố trên địa bàn mình.

Đơn cử như tại Kỳ họp thứ 2 HĐND xã Long Thành vừa qua, ngoài một số nội dung khác, HĐND xã đã thông qua nghị quyết về việc chuyển đổi tên khu phố và đổi tên ấp do trùng sau sáp nhập. Theo đó, xã đã đổi tên 6 khu phố và 1 ấp. Sau đổi tên, toàn xã Long Thành có 27 ấp.

Trước đó, HĐND phường Tam Hiệp cũng đã nhanh chóng tổ chức kỳ họp để xem xét ban hành nghị quyết thông qua phương án đổi tên khu phố sau khi sáp nhập.

Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Tam Hiệp Nguyễn Xuân Thanh cho biết, phường được hình thành từ việc sáp nhập 4 phường. Việc đổi tên khu phố vừa qua đã đáp ứng nguyện vọng của toàn thể nhân dân trên địa bàn; đồng thời, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của chính quyền và nâng cao hiệu quả đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội của khu phố.

Bà Lê Thị Hải (ngụ khu phố 5, phường Tam Hiệp) chia sẻ: “Sau khi khu phố được đổi tên, người dân thuận lợi hơn rất nhiều. Đơn cử một việc nhỏ như khi mua hàng online, người dân có thể dễ dàng chỉ đường cho shipper giao hàng nhanh chóng, thay vì trước đó shipper phải chạy tới lui nhiều lần mới tìm đúng địa chỉ nhà”.

Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15, HĐND cấp xã có thẩm quyền thành lập, tổ chức lại, giải thể, đặt tên, đổi tên thôn, tổ dân phố. Thẩm quyền này đã được HĐND cấp xã trên địa bàn tỉnh nhanh chóng triển khai, góp phần phục vụ cho sự phát triển của địa phương và đáp ứng nguyện vọng của cử tri và nhân dân.

Từ “tham gia” sang “quyết định”

Cũng theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15, từ ngày 1-7-2025, HĐND cấp xã được trao thêm nhiều quyền hạn mới nhằm đưa HĐND cấp xã từ chỗ “tham gia” sang “quyết định”, thực sự là thiết chế quyền lực ở địa phương, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Cử tri Hoàng Văn Thành, ngụ xã Nhơn Trạch, chia sẻ: “Chúng tôi kỳ vọng khi có nhiều đại biểu hơn, đại biểu sẽ sâu sát, gần gũi với cử tri hơn để ghi nhận, nắm bắt đầy đủ, kịp thời các ý kiến, kiến nghị của cử tri và kiến nghị giải quyết kịp thời. Cùng với đó, nên có cơ chế phối hợp hiệu quả giữa HĐND với UBND, MTTQ và các cơ quan chuyên môn cùng cấp. Để từ đó, từng cơ quan, đơn vị, trong đó có HĐND, sẽ có thể làm tốt nhất vai trò của mình”

Theo quy định tại Điều 21 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, HĐND cấp xã được giao thực hiện 9 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn trong các lĩnh vực. Trong đó, nhiều nội dung trước đây thuộc HĐND cấp huyện đã được giao về cho HĐND cấp xã. Cụ thể, hiện nay, HĐND xã sẽ có quyền quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hằng năm của cấp mình, kế hoạch phát triển các ngành, lĩnh vực, các quy hoạch chi tiết xây dựng hạ tầng, giao thông trên địa bàn… HĐND cấp xã cũng có quyền quyết định thành lập, tổ chức lại, thay đổi tên gọi, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND cùng cấp; quyết định cụ thể biên chế cán bộ, công chức trong các cơ quan của chính quyền địa phương cấp mình; xem xét, cho ý kiến về việc thành lập, giải thể, nhập, chia tách đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính cấp mình…

Đặc biệt, luật mới bổ sung HĐND cấp xã được giao quyết định biện pháp, chương trình, đề án về phát triển khoa học, công nghệ, thông tin, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên địa bàn; biện pháp xây dựng chính quyền địa phương số, kinh tế số, xã hội số ở địa bàn; biện pháp đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động của chính quyền địa phương cấp mình và cung ứng dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp trên địa bàn theo quy định của pháp luật...

Thường trực HĐND nhiều địa phương cho rằng, khi được giao nhiều quyền hạn hơn thì đòi hỏi năng lực của từng đại biểu HĐND cũng phải cao hơn, nhất là ở các kỹ năng giám sát, tranh luận, chất vấn, thẩm tra… Từ đó, đề xuất tới đây cần tăng cường các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng cho đại biểu HĐND cấp xã để nâng cao chất lượng hoạt động, nhất là trong các lĩnh vực: ngân sách, đầu tư công, chuyển đổi số.

Một thực tế khác nữa là sau khi sáp nhập đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, số lượng đại biểu HĐND cấp xã ở các địa phương tăng lên hơn nhiều so với trước. Cử tri cho rằng, đông về số lượng là một điểm mạnh, song cũng rất kỳ vọng đi kèm với đó còn phải mạnh về chất lượng để thực sự là đại diện cho tiếng nói nguyện vọng của cử tri.

Hồ Thảo

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/chinh-tri/202508/hdnd-cap-xa-phat-huy-vai-tro-trong-mo-hinh-moi-6f5285c/