Ảnh minh họa. Nguồn: Nhandan.vn
Cụ thể, Bộ Xây dựng ban hành Công văn số 14480/BXD-QLN ngày 3.12.2025, gửi UBND các tỉnh, thành từ Hà Tĩnh đến Lâm Đồng, đề nghị khẩn trương triển khai nhiệm vụ thiết kế và công bố các mẫu nhà chống bão lụt trước ngày 10.12.2025.
Chỉ đạo này nhằm triển khai Công điện số 234/CĐ-TTg ngày 30/11/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc phát động và triển khai “Chiến dịch Quang Trung”, một chiến dịch được ví như “thần tốc xây dựng lại và sửa chữa nhà ở” cho các hộ dân bị thiệt hại nặng sau bão lũ.
Trong Công điện, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì hướng dẫn các địa phương đưa ra hệ thống thiết kế nhà mẫu vừa đảm bảo tính truyền thống, vừa tăng cường khả năng chống chịu thiên tai, để người dân “chủ động lựa chọn mô hình phù hợp với điều kiện nguồn lực của gia đình”.
Theo Bộ Xây dựng, thời gian qua các tỉnh, thành trên cả nước đã xây dựng và công bố gần 200 mẫu thiết kế nhà ở phù hợp đặc trưng văn hóa - tập quán từng địa phương. Trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng đề nghị tiếp tục đẩy mạnh truyền thông để người dân dễ dàng tiếp cận và lựa chọn.
Đối với nhóm mẫu nhà phòng, chống bão lụt, nhiều địa phương đã triển khai các chương trình hỗ trợ hộ nghèo đã có sẵn từ 3-5 mẫu. Bộ Xây dựng khuyến khích các tỉnh rà soát, điều chỉnh và công bố lại một cách thống nhất, đồng thời có thể tham khảo bộ mẫu điển hình được Bộ đăng tải trên Cổng thông tin điện tử.
Bộ Xây dựng cũng yêu cầu Sở Xây dựng các tỉnh tiếp tục thiết kế hoặc hiệu chỉnh mẫu nhà tránh bão lũ, đảm bảo yếu tố diện tích, kết cấu an toàn, chiều cao phù hợp và khả năng chống chịu dòng chảy mạnh. Các mẫu thiết kế phải được công bố rộng rãi trên Cổng thông tin điện tử của Sở Xây dựng và trên phương tiện truyền thông địa phương, tạo điều kiện để người dân tiếp cận nhanh chóng trước mùa mưa bão 2026.
Trước đó, Viện Kiến trúc Quốc gia (Bộ Xây dựng) đã chính thức giới thiệu bộ mẫu nhà tránh trú bão, lũ dành cho khu vực miền Trung, Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ. Đây là kết quả nghiên cứu trong năm 2025, được xây dựng dựa trên dữ liệu thực địa sau nhiều đợt thiên tai lớn.
Các mẫu nhà mới của Viện Kiến trúc Quốc gia tập trung vào ba tiêu chí chính:
· Khả năng chống chịu gió bão cấp cao, với hệ kết cấu khung cứng - sàn nâng, cho phép người dân trú an toàn khi nước lũ dâng.
· Chi phí thi công tối ưu, sử dụng các vật liệu sẵn có tại địa phương nhằm giảm áp lực tài chính trong bối cảnh tái thiết diện rộng.
· Tính bản địa và khả năng nhân rộng, đảm bảo phù hợp kiến trúc truyền thống, phong tục từng vùng, đồng thời có thể triển khai hàng loạt theo đúng tinh thần “thần tốc” của Chiến dịch Quang Trung.
Theo TS. KTS Hồ Chí Quang - Viện trưởng Viện Kiến trúc Quốc gia, mẫu nhà được thiết kế để mỗi hộ dân có thể vừa sử dụng làm nơi sinh sống ổn định, vừa đóng vai trò như “điểm trú ẩn an toàn” trong bão lớn. Viện cũng khuyến nghị các địa phương phối hợp đánh giá địa hình để áp dụng mẫu nhà phù hợp từng khu vực ven biển, hạ lưu hoặc vùng đồi.
Việc Viện Kiến trúc Quốc gia công bố mẫu nhà chống bão lũ đồng thời với yêu cầu từ Bộ Xây dựng được nhận định sẽ hỗ trợ đáng kể cho các địa phương, tạo ra nền tảng chung để đẩy nhanh tiến độ tái thiết nhà ở trước hạn 10.12.2025.
TUẤN ĐÔNG