Khi ngành thuốc lá đánh tráo khái niệm để tiếp cận giới trẻ

8 giờ trướcBài gốc

Ngành thuốc lá cố tình gắn nhãn “không khói thuốc”

Sự xuất hiện ngày càng phổ biến của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đi kèm với những thông điệp quảng bá nghe có vẻ rất “dịu tai”, chẳng hạn như “không có khói”, “ít độc hại hơn” hay “sạch hơn thuốc lá điếu”. Những cách diễn đạt này khiến không ít người, đặc biệt là giới trẻ, lầm tưởng rằng đây là lựa chọn an toàn.

Giới trẻ cần có hiểu biết để tránh xa thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng gây hại cho sức khỏe

Theo TS Domilyn Villarreiz, Quản lý chương trình không khói thuốc của SEATCA, mục tiêu của ngành thuốc lá là bình thường hóa các sản phẩm nicotine, làm mờ ranh giới giữa sản phẩm gây hại và sản phẩm được cho là “ít hại”. Khi người dân tin rằng “không khói thuốc” là không có hại thì họ sẽ dễ dàng chấp nhận việc sử dụng trong không gian chung, thậm chí trong khu vực cấm hút thuốc.

Tuy nhiên, thực tế khoa học chứng minh, dù không tạo ra khói từ quá trình đốt, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng vẫn thải ra khí dung (aerosol) chứa nicotine, hạt siêu mịn, kim loại nặng và nhiều hóa chất độc hại.

WHO (Tổ chức Y tế Thế giới) và Bộ Y tế Hoa Kỳ đều khẳng định khí dung này hoàn toàn có thể gây tổn thương phổi, tim mạch và hệ thần kinh.

“Không khói thuốc” theo chuẩn WHO

Công ước khung số 34/2005/LPQT về Kiểm soát Thuốc lá của WHO, “không khói thuốc” là một môi trường hoàn toàn không có bất kỳ dạng phát thải độc hại nào. Không chỉ là từ khói từ thuốc lá điếu, mà còn khí dung, khói từ các thiết bị điện tử và bất kỳ dạng phơi nhiễm khói thụ động nào.

Đây là chính sách bảo vệ sức khỏe cộng đồng, chứ không phải là tên gọi của một loại sản phẩm. Nó đảm bảo mọi người dân, dù ở nơi làm việc, nhà hàng, khu vui chơi hay phương tiện giao thông, đều có quyền hít thở không khí sạch.

Thực tế cho thấy, chỉ một nguồn phát thải nhỏ trong phòng kín có thể khiến các hạt độc hại tồn tại nhiều giờ, bám vào quần áo, vật dụng và ảnh hưởng trực tiếp đến người xung quanh. Vì vậy, “không khói thuốc” chuẩn WHO chính là: 100% không khói - 100% không khí dung - 100% không phơi nhiễm khói thụ động.

Vì sao phải định nghĩa thật rõ ràng?

Theo TS Domilyn Villarreiz, Quản lý chương trình không khói thuốc của SEATCA, nhiều nước đang gặp khó khăn khi xây dựng luật vì sử dụng thuật ngữ không chính xác, dẫn đến việc ngành thuốc lá dựa vào kẽ hở để lách quy định. Từ thực tế này, bà Domilyn Villarreiz đưa ra một số giải pháp và kiến nghị nhằm khắc phục những bất cập hiện nay.

Trước hết, ngăn chặn ngành thuốc lá lợi dụng thuật ngữ để tiếp tục mở rộng thị trường. Khi khái niệm được viết rõ trong luật, không sản phẩm nào có thể tự gán nhãn “không khói thuốc” nhằm né tránh kiểm soát.

Thứ hai, cần có một văn bản pháp luật rõ ràng giúp hạn chế tranh cãi, thống nhất quy trình kiểm tra và xử lý.

Thứ ba, tăng niềm tin của cộng đồng. Khi chính sách minh bạch, người dân hiểu lý do và sẵn sàng đồng hành hơn trong việc bảo vệ không gian chung.

Thứ tư, bảo vệ giới trẻ khỏi thông tin sai lệch. Các sản phẩm nicotine mới vốn được thiết kế để hấp dẫn người trẻ, vì vậy khung pháp lý chặt chẽ sẽ giúp hạn chế nguy cơ tiếp cận.

Trong bối cảnh thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang lan rộng nhanh chóng, việc hiểu đúng, gọi đúng và thực thi đúng khái niệm “không khói thuốc” trở thành yêu cầu cấp thiết.

Một chính sách không khói thuốc chỉ phát huy hiệu quả khi khái niệm được định nghĩa đầy đủ, luật được xây dựng dựa trên bằng chứng khoa học và cộng đồng được cung cấp thông tin chính xác.

Không khí sạch là nền tảng của một cộng đồng khỏe mạnh. Và bảo vệ bầu không khí ấy bắt đầu từ việc hiểu đúng về “không khói thuốc”, để không ai bị đánh lừa bởi những khái niệm được tạo ra nhằm phục vụ mục tiêu thương mại.

ĐỖ LONG

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/doi-song/khi-nganh-thuoc-la-danh-trao-khai-niem-de-tiep-can-gioi-tre-186408.html