Ngày 30/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Công nghiệp công nghệ số. Phát biểu tại phiên họp về phát triển trí tuệ nhân tạo, ĐB Hoàng Minh Hiếu (Đoàn Nghệ An) cho rằng, rất cần thiết phải quy định về tài sản số trong dự thảo luật này. Hiện nay các báo cáo nghiên cứu, thống kê đều cho thấy, Việt Nam đang đứng thứ hai thế giới về tỷ lệ người sở hữu tài sản số, với khoảng 20 triệu người sở hữu tài sản số và hằng năm thì có khoảng 120 tỷ USD tiền mã hóa được đổ vào Việt Nam, vì vậy nếu chúng ta không có khung khổ pháp lý cho hình thức sở hữu này thì sẽ bỏ qua một mảng rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế số.
Ông Hoàng Minh Hiếu phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)
Theo ông Hiếu, cần phải tiếp tục hoàn thiện các quy định về tài sản số, trong đó cần phải có sự phân loại cụ thể tài sản số để có những phương án quản lý khác nhau ví dụ như đối với tiền mã hóa thì có những quy định khác, tài sản số đại diện hoặc tài sản ảo trong hệ sinh thái kỹ thuật số thì cũng phải có những quy định khác nhau.
Lấy ví dụ, Trung Quốc hiện nay cấm hoàn toàn các giao dịch đối với tiền mã hóa nhưng lại cho phép giao dịch đối với một số tài sản số khác, ông Hiếu đánh giá dự thảo còn thiếu các quy định làm rõ trách nhiệm của các nhà cung cấp dịch vụ tài sản số, qua đó tăng cường việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Qua kinh nghiệm của các nước cho thấy đây là một nội dung rất quan trọng, chẳng hạn như pháp luật của Liên minh châu Âu đặt ra những quy định rất cụ thể về trách nhiệm của nhà phát hành tài sản số, như phải đăng ký hoạt động, phải cam kết chịu trách nhiệm pháp lý đối với các sản phẩm được phát hành và các nền tảng giao dịch và lưu trữ tài sản số phải được cấp phép hoạt động và phải duy trì bảo mật thông tin cũng như minh bạch trong quá trình giao dịch.
ĐB Thạch Phước Bình (Đoàn Trà Vinh) đề xuất, định nghĩa rõ ràng hơn về tài sản số, đồng thời bổ sung thêm các ví dụ về tài sản số như tài sản trí tuệ số NFT, tiền mã hóa và tài sản số liên quan đến dữ liệu lớn. Điều này giúp minh họa phạm vi áp dụng và tránh gây hiểu lầm.
Ông Thạch Phước Bình phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)
Ông Bình đề xuất sửa đổi theo hướng tài sản số bao gồm nhưng không giới hạn các loại tài sản như quyền sở hữu trí tuệ được số hóa, tài sản phi tập trung NFT, tiền mã hóa và dữ liệu số có giá trị kinh tế.
Liên quan đến về tài sản mã hóa, ông Bình đề nghị làm rõ hơn sự khác biệt giữa tài sản mã hóa và các tài sản số khác, nhấn mạnh rằng tài sản mã hóa có thể bao gồm cả các token tiện ích và token chứng khoán.
Theo ĐB Bế Trung Anh (Đoàn Trà Vinh) hiện nay chúng ta đã có xã hội số, có Chính phủ số và đặc biệt có kinh tế số. Trong luật này đã định nghĩa về tài sản số nhưng chưa thấy có định nghĩa về tiền số. “Chẳng lẽ chúng ta lại mua bán, giao dịch tài sản số bằng tiền thật. Cho nên tôi đề nghị cần phải có khái niệm tiền số đưa vào để quản lý”, ông Anh nói.
Ông Bế Trung Anh phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)
Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, nếu Quốc hội thông qua luật này trong kỳ họp tới thì Việt Nam sẽ là nhóm nước đầu tiên có một bộ luật riêng về công nghiệp công nghệ số.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng giải trình (Ảnh: Quang Vinh)
Theo ông Hùng, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn về đổi mới công tác lập pháp, những vấn đề mới đang trong quá trình vận động thì luật quy định những nguyên tắc chung về quản lý và phát triển, đảm bảo quản lý phải theo kịp và kiến tạo phát triển. Sau đó, giao cho Chính phủ quy định chi tiết để đảm bảo sự linh hoạt. Luật Công nghiệp công nghệ số đã tiếp cận theo cách này để xử lý các nội dung tài sản số và trí tuệ nhân tạo.
Quang Vinh, Việt Thắng