Thời gian vừa qua, Kiểm toán nhà nước (KTNN) đã triển khai các cuộc kiểm toán chuyên đề, đặc biệt là các cuộc kiểm toán trên phạm vi toàn ngành trên nhiều lĩnh vực. Trong đó có kiểm toán các chuyên đề lớn đối với việc quản lý, điều hành NSNN, những vấn đề dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, những vấn đề quan trọng của đất nước, góp phần nâng cao chất lượng quản lý tài chính công, tài sản công.
Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn phát biểu tại hội nghị.
Kết quả kiểm toán chuyên đề đã góp phần cung cấp những thông tin đáng tin cậy, có giá trị để Quốc hội, HĐND các cấp thảo luận, đánh giá các chương trình mục tiêu trọng điểm, các vấn đề kinh tế - xã hội, giám sát, điều hành chủ trương, chính sách phù hợp, đạt hiệu quả cao.
Tại hội nghị, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn cũng như nhiều đại biểu thống nhất đánh giá: với các quy định của ngành và tư duy hiện tại thì cơ bản các dự thảo đề cương hướng dẫn kiểm toán chuyên đề được xây dựng kỹ càng, công phu, đáp ứng được yêu cầu.
Các đề cương đều đặt mục tiêu đánh giá việc xây dựng cơ chế, chính sách, tổ chức triển khai thực hiện, kiểm tra, giám sát và đánh giá kết quả... Tuy nhiên, vấn đề cần quan tâm nhất là qua cuộc kiểm toán, KTNN kiến nghị gì với đơn vị được kiểm toán và các cơ quan có thẩm quyền về cơ chế, chính sách.
Từ những trăn trở về chất lượng các cuộc kiểm toán chuyên đề, Phó Tổng KTNN Hà Thị Mỹ Dung đề xuất, nên mạnh dạn thay đổi tư duy khi tổ chức thực hiện kiểm toán chuyên đề.
Chỉ khi thay đổi tư duy thì kết quả các cuộc kiểm toán chuyên đề mới đạt mong muốn là đánh giá tính hiệu quả và tính phù hợp của các chính sách. Với mỗi cuộc kiểm toán chuyên đề trong năm 2025, nên tập trung vào một số nội dung cơ bản để thống nhất tổ chức thực hiện trong toàn ngành.
Trên tinh thần đó, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn yêu cầu, từ nay các cuộc kiểm toán chuyên đề phải thực hiện theo hướng đánh giá và tư vấn chính sách. Các đoàn kiểm toán cần đánh giá từ việc xây dựng cơ chế, chính sách có đúng không, có hiệu quả không, đến nguyên nhân và khuyến nghị về định hướng cho thời gian tới.
Đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán phải xây dựng đề cương chi tiết, phải đặt ra các câu hỏi để yêu cầu thực hiện khi kiểm toán nhằm đạt mục tiêu đánh giá và tư vấn chính sách của cuộc kiểm toán.
Toàn cảnh hội nghị.
Trong quá trình triển khai kiểm toán chuyên đề, tất cả các đơn vị tham mưu, như: Thanh tra KTNN, Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán, Vụ Tổng hợp và các Phó Tổng KTNN phải chịu trách nhiệm về kết quả kiểm toán của từng KTNN chuyên ngành, khu vực.
“Cuộc kiểm toán chuyên đề nếu chất lượng kém, đơn vị thực hiện có thể bị trừ điểm thi đua hằng năm. Đây là yêu cầu bắt buộc để nâng cao chất lượng kiểm toán toàn ngành”- người đứng đầu KTNN khẳng định.
Như vậy, với yêu cầu “từ nay trở đi các cuộc kiểm toán chuyên đề đều phải đánh giá và tư vấn chính sách”, KTNN đã thay đổi tư duy tổ chức thực hiện kiểm toán chuyên đề. Đây được coi là một khởi đầu cho những đổi mới tiếp theo để KTNN không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, đáp ứng kỳ vọng của Đảng, Nhà nước, Quốc hội và nhân dân đối với KTNN.
Ngày 26/2, KTNN cho ý kiến đối với 3 dự thảo Đề cương kiểm toán chuyên đề: Việc quản lý, sử dụng, sắp xếp lại và xử lý nhà, đất theo Nghị định số 167/2017/NĐ-CP và Nghị định số 67/2021/NĐ-CP của Chính phủ; Việc thực hiện các chính sách ưu đãi đầu tư tại khu kinh tế, khu công nghiệp giai đoạn 2022 - 2024 tại Bộ Tài chính và 22 tỉnh, thành phố; Công tác kiểm tra thuế, thanh tra thuế giai đoạn 2022-2024 tại Tổng cục Thuế và các cục thuế tại 31 tỉnh, thành phố; Công tác kiểm tra thuế, thanh tra thuế cuộc kiểm toán chuyên đề Hệ thống công nghệ thông tin liên quan đến thu ngân sách nhà nước tại Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan.
Ngày 27/2, KTNN cho ý kiến đối với dự thảo đề cương 4 cuộc kiểm toán chuyên đề: Việc thực hiện chính sách phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2024 trên địa bàn TP. Đà Nẵng, tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu; Việc đầu tư, ứng dụng phần mềm CNTT, các hoạt động thuê dịch vụ CNTT phục vụ chuyển đổi số tại các địa phương giai đoạn 2021-2024, tại các tỉnh Hà Nam, Quảng Bình, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Điện Biên, Phú Yên, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Nam Định, Đắk Lắk, Đồng Nai, Bình Thuận, Bình Phước; Hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị giai đoạn 2021-2024 trên địa bàn TP. Hà Nội, tỉnh Sơn La; Việc chấp hành các quy định pháp luật về quản lý, sử dụng đất trên địa bàn một số quận, huyện thuộc TP.HCM, Hà Nội.
Hoàng Yến