Ông Phạm Văn Hòa phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)
Góp ý về dự án Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi), Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) bày tỏ quan điểm đồng tình với việc bổ sung quyền được hiến mô, bộ phận cơ thể được lưu trữ tinh trùng, lưu trữ trứng.
Ông Phạm Văn Hòa phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)
Theo ông Hòa, đối với vấn đề được hiến mô, bộ phận cơ thể là vấn đề rất cần thiết, là phù hợp và nhân văn. Tuy nhiên cần quy định chặt chẽ, chỉ được hiến mô không vì lợi nhuận về mặt kinh tế, và những người được nhận hiến mô là những người thân trong dòng tộc của người hiến mô. Phải có điều kiện kèm theo chặt chẽ để không phát sinh những thủ tục pháp lý sau này.
Bên cạnh đó theo ông Hòa, những người hiến mô phải được khám sức khỏe để xem sức khỏe có tốt hay không? và đề nghị phải quy định điều kiện rạch ròi cụ thể, phải được sự giám định pháp y của đội ngũ y tế.
Về vấn đề hiến tặng tinh trùng, lưu trữ tinh trùng, ông Hòa nêu đây là vấn đề rất khó khăn. Bởi không phải hiến là cho được ngay. Vì hiến mô, hiến tạng có thể được ngay. Còn tinh trùng phải lưu trữ, chờ đợi một thời gian rất lâu dài và đòi hỏi phải xử lý về khoa học và hóa học rất lớn. Cho nên đối với những trường hợp này cần phải có sự nghiên cứu sâu sắc cho cụ thể hơn để đảm bảo lưu trữ trứng và tinh trùng được an toàn tuyệt đối, đỡ tốn chi phí. Ví dụ chi phí ai chịu? hay lưu trữ bị hư hao, mất mát sẽ phát sinh thủ tục pháp lý sau này.
Liên quan đến quy định về thu thập thông tin sinh trắc học, ông Hòa bày tỏ, nếu phạm nhân chưa thu thập sinh trắc học được thông tin là rất tốt, chặt chẽ, đảm bảo làm sao mọi người dân mặc dù mất quyền công dân thì cũng phải đảm bảo sinh trắc học để có lợi cho công dân và cơ quan quản lý nhà nước sau này. Ví dụ, trường hợp phạm nhân trong trại chết, hoặc trốn trại thì kiểm tra được sinh trắc học để truy bắt phạm nhân. Hoặc sau này khi phạm nhân được ra trại thì không phải làm lại sinh trắc học nữa.
Đối với xếp loại án phạt tù, ông Hòa bày tỏ quan điểm đồng tình với dự thảo Luật là bỏ quy định xếp loại tuần, quý, 6 tháng. Theo đó xếp loại theo tháng và quý. Bên cạnh đó cũng cần xếp loại 1 năm để còn tổng kết đánh giá xếp loại hàng năm.
Bên cạnh đó, ông Hòa nhìn nhận, việc khắc phục hậu quả do hành vi mình gây ra là điều cực kỳ quan trọng, là tiêu chí hàng đầu trong việc xét ân giảm được tha tù trước thời hạn. Do đó cần phải được giữ nguyên như luật hiện hành. “Ví dụ tham ô tài sản, xài đã đời xong để cho gia đình vợ con mà không khắc phục, chờ đợi chấp hành tốt để được xét tha tù trước thời gian. Vì thế việc khắc phục hậu quả do mình gây ra phải là tiêu chí hàng đầu. Nếu tiêu chí này không đạt thì anh không được xét giảm án”, ông Hòa nói.
Đại biểu Nguyễn Thanh Sang (Đoàn TP Hồ Chí Minh) cũng đề cập đến quyền được hiến mô, bộ phận cơ thể, được lưu trữ trứng, tinh trùng. Ông Sang tán thành quy định về việc hiến mô, bộ phận cơ thể như dự thảo Luật. Đây là quy định rất nhân văn, nhân đạo sâu sắc, thể hiện được nguyện vọng của phạm nhân được cống hiến cho gia đình cho cộng đồng.
Ông Nguyễn Thanh Sang phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)
Tuy nhiên, theo ông Sang, đây là vấn đề rất nhạy cảm, bởi chủ thể của việc này rất đặc biệt là người đang thi hành án phạt tù. Đây là quy định mới, trong khi chúng ta chưa đánh giá đầy đủ tác động về chính trị, xã hội, pháp lý cũng như điều kiện đảm bảo. Đặc biệt là đánh giá về khả năng lao động học tập, cải tạo của phạm nhân sau khi hiến mô, hiến tạng. Do đó, đề nghị chỉ cho phép phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể cho người thân của mình là ông bà, cha mẹ, anh chị, cháu chắt. Kèm theo đó là những điều kiện hết sức chặt chẽ như: phạm nhân tự nguyện, không vì mục đích lợi nhuận, có đủ điều kiện sức khỏe, và kèm theo điều kiện nữa là phải có thời gian thi hành án phạt tù từ 5 năm trở xuống. “Sau một thời gian thực hiện thấy tốt thì mới cho áp dụng thực hiện ngoài cộng đồng”, ông Sang khuyến nghị.
Việt Thắng - Trung Hiếu