Kiên trì đẩy lùi tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số Thái Nguyên

8 giờ trướcBài gốc

Thái Nguyên là tỉnh có nhiều xã vùng cao với tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đa số, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Trong đó, xã Ba Bể là một trong những địa bàn đặc thù với 33 thôn, riêng thôn vùng cao đã chiếm tới 18 thôn, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều còn ở mức hơn 43%. Trên địa bàn có nhiều dân tộc cùng sinh sống như Mông, Dao, Tày…, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống nếu công tác tuyên truyền không được thực hiện thường xuyên, liên tục.

Từ thực tế đó, chính quyền địa phương đã tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động thông qua các hội nghị thôn, xã, hệ thống loa truyền thanh cơ sở và cả các nền tảng mạng xã hội. Nội dung tuyên truyền tập trung vào quy định của pháp luật về độ tuổi kết hôn, hệ lụy của tảo hôn đối với sức khỏe sinh sản, chất lượng dân số và tương lai của trẻ em.

Tuyên truyền về hôn nhân và gia đình cho người dân tại thôn Tọt Còn, xã Ba Bể.

Không chỉ Ba Bể, nhiều địa bàn có tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao như xã Côn Minh cũng triển khai đồng bộ nhiều giải pháp phòng ngừa tảo hôn. Hiện nay, khoảng 90% dân số xã là người dân tộc thiểu số. Chính quyền địa phương chú trọng phổ biến, giáo dục pháp luật về hôn nhân và gia đình đến từng thôn, từng hộ; đồng thời phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín và ứng dụng mạnh mẽ các kênh truyền thông số để tuyên truyền, nhắc nhở thường xuyên. Nhờ đó, từ đầu năm đến nay, xã không ghi nhận trường hợp tảo hôn hoặc hôn nhân cận huyết thống nào.

Trên phạm vi toàn tỉnh, từ đầu năm đến nay vẫn ghi nhận 25 trường hợp tảo hôn và 3 vụ kết hôn cận huyết thống. Dù con số này đã giảm so với giai đoạn trước, song vẫn cho thấy đây là vấn đề cần tiếp tục được quan tâm đặc biệt. Để kéo giảm bền vững, tỉnh xác định không thể chỉ trông chờ vào nỗ lực của từng địa phương riêng lẻ, mà phải có sự vào cuộc đồng bộ của các cơ quan chức năng và toàn bộ hệ thống chính trị.

Sở Dân tộc và Tôn giáo được giao chủ trì, phối hợp với Sở Y tế và chính quyền các xã, phường duy trì 14 mô hình điểm tại những địa bàn có nguy cơ cao về tảo hôn. Cùng với đó, 6 hội nghị bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật cấp xã đã được tổ chức, nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng tuyên truyền phù hợp với đặc thù vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Hơn 13.000 tờ rơi tuyên truyền về giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cũng được biên soạn, in ấn và cấp phát tới người dân vùng cao.

Vai trò của các tổ chức đoàn thể, đặc biệt là Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp, được phát huy mạnh mẽ. Toàn tỉnh hiện duy trì hàng trăm tổ truyền thông cộng đồng, hàng trăm “Địa chỉ tin cậy cộng đồng” và hơn một trăm câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi”. Các mô hình này không chỉ góp phần tuyên truyền phòng, chống tảo hôn mà còn hỗ trợ kịp thời phụ nữ và trẻ em trong những trường hợp có nguy cơ bị xâm hại quyền lợi.

Cùng với đó, các ngành giáo dục và đào tạo, công an, tư pháp, y tế, đoàn thanh niên phối hợp chặt chẽ triển khai nhiều hoạt động truyền thông, giáo dục pháp luật tại trường học, khu dân cư, khu công nghiệp. Học sinh, thanh thiếu niên vùng đồng bào dân tộc thiểu số được trang bị kiến thức về sức khỏe sinh sản, kỹ năng sống, quyền trẻ em và trách nhiệm pháp lý liên quan đến hôn nhân, gia đình. Từ đó, các em dần hình thành ý thức tự bảo vệ mình, hiểu rõ hậu quả của việc kết hôn sớm.

Chính quyền địa phương thường xuyên tổ chức tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Trong giai đoạn 2021 đến 2025, toàn tỉnh đã tổ chức 83 hội nghị truyền thông chuyên đề về giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, thu hút hơn 8.800 lượt cán bộ cơ sở, người uy tín và thanh thiếu niên dân tộc thiểu số tham gia. Nội dung truyền thông không chỉ tập trung phổ biến Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Trẻ em, Luật Bình đẳng giới, mà còn phân tích sâu những tác động lâu dài của tảo hôn đối với sức khỏe, thể chất, trí tuệ và sự phát triển của cả cộng đồng.

Một trong những yếu tố quan trọng góp phần hạn chế tảo hôn là cải thiện sinh kế, nâng cao đời sống kinh tế cho người dân. Khi có việc làm ổn định, thu nhập được cải thiện, người dân quan tâm nhiều hơn đến việc học hành của con cái, không còn tư tưởng cho con lập gia đình sớm để “giảm gánh nặng”. Vì vậy, các chính sách đào tạo nghề, giải quyết việc làm, hỗ trợ sản xuất tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số được triển khai đồng bộ, tạo nền tảng bền vững để kéo giảm tảo hôn từ gốc.

Thực tế tại nhiều xã cho thấy, cùng với việc tuyên truyền pháp luật, khi thanh niên được học nghề, có việc làm, có thu nhập, họ chủ động hơn trong việc hoạch định tương lai, không vội vàng lập gia đình sớm như trước. Từ chỗ bị động, giờ đây nhiều bạn trẻ đã biết đặt mục tiêu học tập, lập nghiệp, xây dựng cuộc sống ổn định trước khi kết hôn.

Dù vậy, công tác phòng, chống tảo hôn ở một số địa bàn vùng sâu vẫn còn không ít khó khăn do tập quán lâu đời, trình độ dân trí chưa đồng đều và điều kiện kinh tế còn hạn chế. Một bộ phận thanh niên bỏ học sớm, thiếu việc làm ổn định vẫn tiềm ẩn nguy cơ tái diễn tảo hôn nếu không được quan tâm, hỗ trợ kịp thời.

Trước thực tế đó, tỉnh Thái Nguyên tiếp tục xác định phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống là nhiệm vụ lâu dài, cần sự kiên trì và đồng thuận xã hội cao. Trong thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục duy trì các mô hình điểm, nhân rộng các cách làm hiệu quả, đồng thời tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để bảo đảm tính răn đe và phòng ngừa chung.

Có thể khẳng định, bằng sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, cùng với sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của người dân, cuộc chiến đẩy lùi tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số Thái Nguyên đang đi đúng hướng. Mỗi trường hợp được ngăn chặn kịp thời không chỉ là thêm một em nhỏ được tiếp tục đến trường, mà còn là thêm một gia đình có cơ hội xây dựng tương lai bền vững, góp phần nâng cao chất lượng dân số và phát triển bền vững vùng cao trong giai đoạn mới.

Nguồn Công Lý : https://congly.vn/kien-tri-day-lui-tao-hon-hon-nhan-can-huyet-thong-trong-vung-dong-bao-dan-toc-thieu-so-thai-nguyen-504923.html