Trong xã hội hiện đại, không ít người trẻ đang phải đối diện với câu hỏi lớn là nên tiếp tục ở lại thành phố để tìm cơ hội phát triển hay quay về quê để có cuộc sống ổn định và bình yên hơn.
TRĂN TRỞ CỦA NGƯỜI TRẺ VỀ CƠ HỘI VÀ BÌNH YÊN
Một bạn trẻ 23 tuổi, hiện là kỹ sư R&D, đã chia sẻ lên mạng xã hội những trăn trở của mình về việc này. Câu chuyện ngay lập tức nhận được nhiều phản hồi, mỗi người một góc nhìn nhưng đều xoay quanh việc tìm kiếm sự cân bằng giữa sự nghiệp và cuộc sống.
Nguyên văn bài đăng như sau: “Em/cháu xin chào mọi người trong nhóm. Vì lý do cá nhân, em/cháu xin phép được ẩn danh. Em/cháu năm nay 23 tuổi, hiện đang làm kỹ sư cơ khí trong lĩnh vực R&D (nghiên cứu và phát triển sản phẩm).
Gần đây, em/cháu suy nghĩ nhiều về việc chuyển về quê làm việc vì nhận thấy khả năng mua nhà để an cư tại Hà Nội trong tương lai gần gần như không khả thi. Bên cạnh đó, cơ hội thăng tiến tại công ty hiện tại cũng khá khó khăn, khiến em/cháu phân vân liệu có nên tiếp tục ở lại để phát triển lâu dài hay không. Nếu vậy, có lẽ nên về quê sớm để bắt đầu ổn định.
Dự định của em/cháu khi về quê là làm việc tại khu công nghiệp, với mức lương thấp hơn khoảng 10% so với hiện tại. Tuy nhiên, em/cháu thấy việc về quê vẫn có nhiều điểm thuận lợi: chi phí sinh hoạt thấp hơn, từ tiền nhà, ăn uống đến các khoản chi hằng ngày. Nhờ đó, dù thu nhập giảm, khả năng tiết kiệm vẫn có thể tốt hơn.
Bên cạnh đó, môi trường sống ở quê thoải mái, ít áp lực, thời gian di chuyển ngắn, không tắc đường, giúp cân bằng cuộc sống và có thêm thời gian cho gia đình, bản thân. Các mối quan hệ cũng đơn giản, gần gũi, tạo sự ổn định về tinh thần. Nếu đặt mục tiêu lâu dài là mua nhà, việc tích lũy ở quê có vẻ thực tế hơn và dễ an cư hơn.
Tuy nhiên, em/cháu cũng lo ngại việc về quê có thể khiến cơ hội phát triển nghề nghiệp bị hạn chế, đặc biệt trong lĩnh vực R&D. Vì vậy, em/cháu rất mong nhận được chia sẻ và lời khuyên từ mọi người - đặc biệt là những anh chị đã từng trải qua hoàn cảnh tương tự hoặc có kinh nghiệm trong ngành.
Theo mọi người, em/cháu có nên về quê để ổn định sớm hay tiếp tục ở lại Hà Nội để tìm thêm cơ hội phát triển? Em/cháu xin ghi nhận tất cả góp ý/lời khuyên của mọi người. Em/cháu xin chân thành cảm ơn!”.
Một số ý kiến cho rằng, điều quan trọng không phải là ở đâu, mà là sống sao cho thoải mái và hạnh phúc: “Nếu sống ở đâu tốt thì nên đến đó ở rồi phát triển, đừng quá trọng tiểu tiết cái danh người thành phố, nó không đáng đâu. Hạnh phúc của con người đến cuối vẫn là gia đình và bản thân có sức khỏe, có thế hệ sau của mình”.
“Ở đâu cũng được bạn à, sống được là được. Riêng về R&D thì bạn hãy liệt kê những việc cơ bản mà ngành bạn đang làm hoặc có dự định làm trong tương lai. Và hãy theo danh sách đó dùi mài cho thật nhuần nhuyễn. Người giỏi trong xã hội rất nhiều, và thường họ nắm rất chắc những điều cơ bản trong lĩnh vực mà họ giỏi. Cố lên bạn”, một người khác nhấn mạnh rằng giá trị thật sự nằm ở năng lực và sự rèn luyện của bản thân, chứ không phụ thuộc vào nơi sống.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến thực tế hơn, cho rằng trước hết người trẻ cần nhìn rõ năng lực bản thân và mong muốn thực sự của mình trước khi đưa ra quyết định.
“Trước hết bạn hãy xác nhận thẳng thắn khả năng của bản thân và định hướng phát triển của công ty hiện tại. Nếu thực sự mong muốn phát triển thì nên tập trung vào công việc (đặc thù R&D là thời gian làm việc khá nhiều).
Nếu chiếu lại mong muốn thực sự của bản thân là nhà cửa xe cộ ổn định (R&D chỉ là sở thích) thì việc về quê làm việc là một lựa chọn đúng đắn. Quan trọng nhất là thành thật với bản thân, chứ không có lựa chọn nào là hoàn hảo cả”.
Một số người khác thì nhìn nhận rằng, khái niệm “về quê” nay đã khác xưa, bởi nhiều vùng quê đã phát triển nhanh chóng và có nhiều cơ hội việc làm.
“Bây giờ quê không như ngày xưa đâu quê 10 năm trước với bây giờ phát triển hơn nhiều rồi. Nắm bắt thị hiếu của cộng đồng nơi bạn sống thì vẫn phát triển được . Nhưng cũng có việc ở phố mới phát triển được. Đơn giản như chỗ quê tôi thợ lắp điện nước làm ngày làm đêm không hết việc. Ở quê đôi khi bạn phải làm việc chân tay nó không được "sang" nhưng kiếm khá đấy”.
Bên cạnh đó, vẫn có ý kiến cho rằng nếu đã theo ngành R&D thì việc rời thành phố có thể khiến cơ hội phát triển bị hạn chế.
“Tôi không biết bạn làm R&D trong lĩnh vực gì nhưng nếu đã làm R&D thì bắt buộc phải có mấy thứ là học lên cao, ngoại ngữ, cơ hội việc làm. Những điều này thì nếu bạn về quê chắc chắn sẽ rất khó khăn để có được.
Nên nếu bạn vẫn còn trẻ, vẫn muốn làm trong ngành nghề của mình thì nên định hướng rõ hơn về phát triển bản thân và cách thức để đạt được. Ví dụ như:
- Học ngoại ngữ gì? Anh, Trung, Nhật?
- Có nên học lên bậc cao hơn? Có thể xin học bổng? Cơ hội việc làm ở trong nước? Ở nước ngoài?
- Đi nước ngoài theo các chương trình kỹ sư?
Nhiều lắm bạn ơi, tìm hiểu và trao đổi với các anh chị cùng ngành để có thêm thông tin rồi hãy quyết định. Về quê luôn luôn là phương án cuối cùng bạn nhé, đừng để mình rơi vào sự an nhàn quá sớm”.
LỰA CHỌN NÀO ĐÁNG GIÁ HƠN?
Sinh sống tại thành phố lớn thường đem lại rất nhiều cơ hội. Ở những đô thị phát triển, người dân tiếp cận được đa dạng cơ sở giáo dục, dịch vụ y tế, giải trí và công việc chuyên môn cao.
Chẳng hạn, một nghiên cứu năm 2023 trên City Forum cho biết, mức thu nhập hộ gia đình tại các khu vực đô thị cao hơn đáng kể so với vùng nông thôn.
Hơn nữa, thành phố với những mạng lưới giao thông, công nghệ và nhân lực dày đặc tạo điều kiện cho sự thăng tiến nghề nghiệp, học hỏi nhanh, mạng lưới kết nối rộng. Điều này đặc biệt đúng với những người trẻ trong lĩnh vực chuyên môn như R&D, nơi mà việc tiếp cận nguồn lực, thông tin và đồng nghiệp giàu kinh nghiệm là rất quan trọng.
Tuy nhiên, cuộc sống thành thị cũng không thiếu những mặt trái. Khi mật độ dân cư dày hơn, giao thông trở nên căng thẳng, ô nhiễm không khí và tiếng ồn nhiều hơn, chi phí sinh hoạt, đặc biệt là nhà ở, tăng cao.
Chi phí sinh hoạt, đặc biệt là nhà ở tại thành thị sẽ cao hơn
Mặc dù các thành phố đem lại cơ hội kinh tế nhưng điều đó có thể bị “đối trọng” bởi chi phí môi trường và áp lực từ đô thị hóa ví dụ như mức độ tiếng ồn, ô nhiễm, tắc đường cao hơn. Điều này có thể ảnh hưởng tới sự hài lòng cuộc sống của cư dân đô thị.
Thêm vào đó, mặc dù người lao động thành thị có thu nhập cao hơn, nhưng giá nhà quá đắt đã làm giảm đáng kể lợi ích sống tại thành phố. Vì vậy, trong khi thành phố mở ra nhiều cơ hội, nó cũng đòi hỏi sự đánh đổi về chi phí tài chính, thời gian, sức khỏe và tinh thần.
Ngược lại, cuộc sống ở quê mang lại nhiều điểm thuận lợi rất đáng cân nhắc. Ở vùng nông thôn hoặc ven đô, không gian thường rộng rãi hơn, môi trường thanh bình hơn, người ta có thể tiếp cận thiên nhiên dễ dàng hơn, vận động ngoài trời nhiều hơn và chịu ít áp lực từ tốc độ sống hoặc sự cạnh tranh cao như ở thành phố.
Ví dụ, một nghiên cứu chỉ ra rằng ở những khu vực nông thôn người dân thường đánh giá cao hơn điều kiện môi trường và cảm thấy thoải mái, an toàn hơn so với đô thị. Đồng thời, chi phí sinh hoạt, đặc biệt là chi phí nhà ở, ở nhiều vùng quê thấp hơn khá nhiều so với thành phố.
Mối quan hệ cộng đồng tại quê cũng thường chặt chẽ hơn, tạo sự hỗ trợ lẫn nhau nhiều hơn và có thể giúp nâng cao chất lượng đời sống tinh thần.
Tuy vậy, chọn sống ở quê cũng có những thách thức riêng. Một trong những bất lợi lớn là cơ hội nghề nghiệp trong các ngành chuyên môn cao có thể hạn chế hơn. Một số vùng quê gặp khó khăn trong việc thu hút hoặc duy trì ngành công nghiệp công nghệ cao, mạng lưới dịch vụ và nhân lực chuyên sâu.
Một trong những bất lợi lớn khi về quê sinh sống là cơ hội nghề nghiệp
Hệ thống hạ tầng như giao thông công cộng, Internet băng thông rộng, khả năng tiếp cận y tế chuyên khoa cũng có thể kém hơn so với thành phố. Ngoài ra, nếu bạn đang ở trong lĩnh vực như R&D, nơi mà việc tiếp cận công nghệ, thông tin và môi trường chuyên môn rất quan trọng thì việc ra quyết định quay về quê cần cân nhắc kỹ về mặt phát triển nghề nghiệp.
Như vậy, khi đứng trước câu hỏi nên ở lại thành phố hay về quê, điều quan trọng là bạn phải xác định rõ ưu tiên của bản thân, giai đoạn phát triển nghề nghiệp và giá trị sống mong muốn.
Nếu bạn ưu tiên phát triển nghề nghiệp nhanh chóng, học hỏi môi trường mới và thu nhập cao, thành phố có nhiều lợi thế hơn. Nhưng nếu bạn mong muốn một cuộc sống ổn định, chi phí thấp, gần gũi thiên nhiên và gia đình thì về quê là lựa chọn rất đáng cân nhắc.
Quyết định cuối cùng nên xuất phát từ việc bạn đánh giá bản thân, ngành nghề, mục tiêu sống và khả năng chấp nhận những thách thức mà mỗi lựa chọn mang lại.
Hạ Vy