Lễ hội đền Đồng Cổ được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia có ý nghĩa lớn đối với người dân huyện Yên Định; đồng thời, tạo thêm cơ hội phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch. Qua đó, nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống.
Lễ hội đền Đồng Cổ diễn ra hằng năm từ 18-19/4 (tức 14-15/3 âm lịch), nhằm tưởng nhớ công lao của Thần Đồng Cổ từ thời Hùng Vương. Tương truyền khi Vua Hùng mang quân đi dẹp giặc phương Nam, đại quân theo đường núi tiến đến chân núi Khả Lao và nghỉ lại đây. Đêm đến, vua mộng gặp Thần núi và đã xin giúp trống đồng, dùi đồng cùng nhà vua dẹp giặc. Khi đánh trận với giặc, nghe âm vang tiếng trống, tiếng kiếm kích, quân giặc khiếp sợ bỏ chạy. Quân ta thắng trận trở về, vua Hùng vào đền làm lễ tạ ơn và phong thần núi Khả Lao là “Đồng cổ đại vương”, cho lập đền thờ, đúc trống đồng, ngựa đồng rước vào đền thờ phụng.
Lễ rước kiệu từ Đình làng về Đền.
Lễ hội diễn ra gồm phần lễ và phần hội với các nghi thức rước kiệu, dâng mâm sơn trang hoa quả cúng thần, tế thần với đội ngũ nam tế, nữ tế; các hoạt động văn hóa với màn đánh trống hội, múa lân, đua thuyền... thu hút đông đảo du khách tham dự.
Như vậy, tính đến thời điểm này, huyện Yên Định có 2 lễ hội được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm: Lễ hội Trò Chiềng, xã Yên Ninh và Lễ hội đền Đồng Cổ, xã Yên Thọ.
Hiện nay, huyện Yên Định đang gấp rút chuẩn bị các điều kiện để tổ chức Lễ công bố huyện Yên Định đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2024 và đón nhận Di sản văn hóa Phi vật thể Quốc gia Lễ hội đền Đồng Cổ ngày 26/12/2024.
Lê Hà