[Loạt Megastory] Khoa học và công nghệ Đồng Nai 'cất cánh' cùng Sân bay Long Thành (Kỳ 2)

5 giờ trướcBài gốc

Khoa học, công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) đóng vai trò vô cùng quan trọng, là "chìa khóa vàng" cho sự phát triển bền vững của đất nước nói chung và tỉnh Đồng Nai nói riêng.

Đặc biệt, việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia chính là động lực để thực hiện thành công các đột phá chiến lược, thúc đẩy sự phát triển vững chắc của tỉnh Đồng Nai. Đây chính là trụ cột giúp tỉnh hình thành mô hình tăng trưởng mới, nâng cao năng suất, chất lượng, năng lực cạnh tranh; đồng thời thực hiện thắng lợi mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2025-2030.

Thời gian qua, tỉnh Đồng Nai đã chú trọng, đẩy mạnh triển khai Nghị quyết số 57 trên địa bàn, qua đó tạo tiền đề thúc đẩy phát triển các trụ cột về chính quyền số, kinh tế số, xã hội số ở địa phương. Đặc biệt, từ ngày 1-7-2025, tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bình Phước chính thức sáp nhập thành tỉnh Đồng Nai mới đã mở ra nhiều dư địa, cơ hội phát triển hơn trên tất cả lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực KHCN, ĐMST và CĐS. Đây cũng là động lực then chốt để đưa tỉnh Đồng Nai mới vững bước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đồng Nai cùng các bạn trẻ tham quan gian hàng trưng bày sản phẩm đổi mới sáng tạo của các doanh nghiệp công nghệ tại sự kiện Techfest Dong Nai 2025. Ảnh: Hải Quân

Trong đó, tỉnh đã kiện toàn Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, ĐMST và CĐS, quy định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, chế độ làm việc và cơ chế phối hợp liên thông, bảo đảm sự chỉ đạo thống nhất, xuyên suốt từ Tỉnh ủy, UBND tỉnh đến cơ sở. Đồng thời, Tổ giúp việc và Hội đồng Tư vấn của Ban Chỉ đạo được củng cố, hoạt động nền nếp, làm đầu mối tham mưu, tổng hợp và hướng dẫn triển khai nhiệm vụ trong toàn tỉnh.

Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Lê Trường Sơn nhấn mạnh: Đồng Nai đã và đang chú trọng đẩy mạnh CĐS toàn diện. CĐS được áp dụng từ mô hình quản trị nhà nước, xây dựng chính quyền số đến phát triển kinh tế số, xã hội số, qua đó góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số của địa phương…

Theo kết quả Chỉ số CĐS (DTI) năm 2024 do Bộ KHCN công bố vào tháng 10-2025, tỉnh Đồng Nai đạt 0,7164 điểm, đứng thứ 15 trong bảng xếp hạng Chỉ số DTI cấp tỉnh năm 2024. Đồng Nai đứng thứ 14 cả nước ở bảng xếp hạng về trụ cột kinh tế số và xếp thứ 9 cả nước ở trụ cột xã hội số.

Bộ chỉ số CĐS (DTI) cấp tỉnh gồm 8 chỉ số thành phần về nhận thức số, thể chế số, hạ tầng số, nhân lực số, an toàn thông tin mạng, hoạt động chính quyền số, hoạt động kinh tế số, hoạt động xã hội số. Trong các chỉ số thành phần này, tỉnh Đồng Nai đạt kết quả cao và có thứ hạng nằm trong tốp đầu cả nước đối với các chỉ số về nhận thức số, hạ tầng số, an toàn thông tin mạng, hoạt động kinh tế số, hoạt động xã hội số…

Thời gian qua, nhiều sở, ngành trong tỉnh đã kết nối với các đơn vị, trường đại học đẩy mạnh giải pháp, triển khai các nhiệm vụ về KHCH trên lĩnh vực xã hội, y tế, giáo dục, góp phần nâng cao các chỉ số liên quan đến phát triển xã hội số.

Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đồng Nai Nguyễn Văn Bình chia sẻ: Hiện nay, ngành y tế của tỉnh hướng tới phát triển các giải pháp ứng dụng công nghệ, triển khai Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị trên lĩnh vực y tế. Để các đề tài, nhiệm vụ KHCN trong lĩnh vực y tế triển khai hiệu quả, các đơn vị liên quan đã xác định vấn đề “lõi”, trọng tâm, đáp ứng nhu cầu mà địa phương cần.

Bên cạnh đó, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng trở nên phổ biến đã góp phần nhân rộng, phát triển đề án không dùng tiền mặt tại Đồng Nai với mạng lưới thanh toán đa dạng, thuận tiện như QR Code, POS… tại các cửa hàng, siêu thị, trung tâm phục vụ hành chính công, trường học, bệnh viện trên địa bàn.

Trưởng phòng Kinh doanh Công ty Điện lực Đồng Nai Lê Duy Hiển cho biết: Công ty Điện lực Đồng Nai đẩy mạnh triển khai hướng dẫn cài đặt ứng dụng chăm sóc khách hàng Điện lực miền Nam (CSKH EVNSPC) cho khách hàng sử dụng điện trên địa bàn toàn tỉnh. Ứng dụng này mang lại nhiều tiện ích, dễ sử dụng. Khách hàng có thể dùng để thực hiện các giao dịch trực tuyến mọi lúc, mọi nơi; cũng như tra cứu thông tin hóa đơn, lịch cắt điện, theo dõi tiêu thụ điện hay báo sự cố điện dễ dàng. Đây cũng là kênh thông tin chính thức, giúp khách hàng nhận thông báo kịp thời về các vấn đề liên quan đến dịch vụ điện.

Người dân được nhân viên của Công ty Điện lực Đồng Nai hỗ trợ, hướng dẫn cài đặt ứng dụng CSKH EVNSPC tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Hải Quân

Giám đốc Siêu thị Co.opmart Đồng Phú (xã Đồng Phú, tỉnh Đồng Nai) Võ Thành Lân cho hay: Hiện nay, tỷ lệ doanh thu từ giao dịch không dùng tiền mặt của siêu thị chiếm khoảng 30% tổng doanh thu, vượt mức trung bình của nhiều hệ thống bán lẻ truyền thống tại địa phương. Đây là minh chứng rõ nét cho sự chuyển dịch trong hành vi tiêu dùng - khi khách hàng ngày càng tin tưởng, ưa chuộng và chủ động sử dụng các phương thức thanh toán điện tử.

Khách hàng thanh toán không dùng tiền mặt tại siêu thị Co.opmart Đồng Phú (xã Đồng Phú, tỉnh Đồng Nai). Ảnh: Hải Quân

Vào đầu tháng 10-2025, Bộ KHCN đã công bố Chỉ số ĐMST cấp địa phương (Provincial Innovation Index - PII) năm 2025. Theo đó, tỉnh Đồng Nai xếp thứ 12/34 tỉnh, thành cả nước về Chỉ số PII với tổng điểm 44,92. Thời gian qua, hoạt động về ĐMST, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST được tỉnh Đồng Nai quan tâm, chú trọng.

Phó Giám đốc Sở KHCN tỉnh Đồng Nai Võ Hoàng Khai chia sẻ: Hiện nay, Đồng Nai có nguồn nhân lực trẻ, năng động và mạng lưới kết nối của “3 nhà” gồm nhà nước - doanh nghiệp - viện/trường đã sẵn sàng. Đồng thời, môi trường chính sách và quản trị số cải thiện, hệ thống kế hoạch, đề án ĐMST liên tục cập nhật. Tỉnh cũng tăng cường các giải pháp để nâng cao chỉ số CĐS, ĐMST, qua đó góp phần xây dựng nền tảng chính quyền số - dữ liệu số, tạo thuận lợi triển khai dịch vụ công, sandbox (công nghệ quan trọng để tăng cường tính bảo mật) và kết nối dữ liệu doanh nghiệp. Đây là những nền tảng để đẩy mạnh các hoạt động ĐMST tại địa phương trong tương lai.

Phát triển KHCN, CĐS không chỉ là câu chuyện của từng doanh nghiệp, mà là chiến lược của quốc gia. Sự đồng lòng giữa doanh nghiệp, người lao động và chính quyền sẽ là “đòn bẩy thép”, giúp Đồng Nai không chỉ giữ vững vị thế đầu tàu kinh tế, mà còn cùng cả nước tạo ra sự đột phá mạnh mẽ, tự tin bước vào kỷ nguyên mới.

Tại Công ty TNHH Trans Machine Technologies (Khu công nghiệp Nhơn Trạch 3 - giai đoạn 2, tỉnh Đồng Nai) - doanh nghiệp chuyên gia công cơ khí chính xác với hơn 300 chủng loại linh kiện, cung cấp cho các ngành trọng yếu như tàu lửa, điện, động cơ và bán dẫn. Việc ứng dụng công nghệ đã mang lại hiệu quả kép: tối ưu hóa hoạt động sản xuất và chăm lo đời sống người lao động.

Công ty TNHH Trans Machine Technologies (Khu công nghiệp Nhơn Trạch 3 - giai đoạn 2, tỉnh Đồng Nai) chú trọng ứng dụng công nghệ vào sản xuất. Ảnh: Hà Lê

Ông Trần Công Đua, Quản lý dự án Công ty TNHH Trans Machine Technologies Việt Nam cho hay: “Chúng tôi chú trọng ứng dụng CĐS vào hoạt động sản xuất để nâng cao độ hiệu quả về quản lý về chi phí, tối ưu hóa các khâu vận hành, thời gian giao hàng. Việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất sẽ làm góp phần giảm thiểu chi phí sản xuất, tăng doanh thu cho doanh nghiệp. Đồng thời giúp cải thiện được thu nhập và đời sống của công nhân”.

Bên cạnh đó, thị trường thương mại điện tử tại Đồng Nai ngày càng được mở rộng. Thời gian qua, tỉnh đã chủ động triển khai nhiều chương trình hành động, kế hoạch cụ thể để thúc đẩy kinh tế số, trong đó có thương mại điện tử phát triển. Qua đó, góp phần cụ thể hóa các mục tiêu về thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW trên địa bàn tỉnh.

Theo Báo cáo chỉ số thương mại điện tử (EBI) Việt Nam năm 2025 do Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (Vecom) công bố, Đồng Nai có chỉ số thương mại điện tử đạt 13,3 điểm (cao hơn điểm trung bình của chỉ số EBI cả nước) và đứng thứ 7 cả nước. Đây là năm thứ 9 liên tiếp Đồng Nai duy trì thứ hạng trong tốp 10 những địa phương dẫn đầu cả nước về chỉ số thương mại điện tử.

Phó Tổng thư ký Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (Vecom) Nguyễn Minh Đức chia sẻ: Đồng Nai có nhiều lợi thế, tiềm năng về phát triển thương mại điện tử và thường xuyên đứng trong tốp đầu cả nước về chỉ số thương mại điện tử. Tuy nhiên, sự phát triển thương mại điện tử ở Đồng Nai và nhiều địa phương khác vẫn còn khoảng cách so với các thành phố lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Do đó, Đồng Nai nên thúc đẩy các chương trình hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương phát triển về thương mại điện tử, nhất là tập trung các hoạt động chuỗi tập huấn về thương mại điện tử cho doanh nghiệp địa phương nhằm nâng cao hiệu quả bán hàng, quảng bá thông qua các kênh về thương mại điện tử.

Trong năm 2025, Đồng Nai là một trong những địa phương tiên phong trên cả nước tổ chức hội thảo khoa học về triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia trên địa bàn. Tỉnh đã xây dựng và ban hành các quyết định, quy định, kế hoạch triển khai các nội dung, nhiệm vụ để thúc đẩy phát triển KHCN, ĐMST và CĐS trên địa bàn tỉnh.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành kế hoạch hành động và các văn bản chỉ đạo toàn diện, cụ thể hóa nội dung Nghị quyết số 57, gắn với yêu cầu sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo mô hình mới. Các kế hoạch đã xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm và phân công trách nhiệm cụ thể cho từng cơ quan, đơn vị, địa phương.

Về tình hình thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, Đồng Nai đã hoàn thành 67 nhiệm vụ trong hạn, đang thực hiện 62 nhiệm vụ trong hạn. Tỉnh đã triển khai Chương trình Bình dân học vụ số trên địa hành tỉnh Đồng Nai năm 2025. Đến nay, hơn 118 ngàn lượt cán bộ, công chức, viên chức và người dân đã được tập huấn kỹ năng số, kỹ năng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI); hơn 29,5 ngàn cán bộ, công chức được bồi dưỡng ứng dụng AI trong công việc… Hạ tầng viễn thông và mạng băng rộng hiện phủ 100% xã, phường; mạng 5G đạt trên 60% địa bàn, đang hướng tới phủ sóng toàn tỉnh.

Dây chuyền sản xuất tự động hóa tại Công ty TNHH Action Composites Hightech Industries Việt Nam (Khu công nghiệp Nhơn Trạch 3 - giai đoạn 2, tỉnh Đồng Nai). Ảnh: Hà Lê

Cùng với đó, tỉnh ban hành quyết định công khai danh mục thủ tục hành chính và thực hiện cập nhật trên cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính đối với 2.174 thủ tục hành chính. Tính đến tháng 10-2025, tỉnh Đồng Nai có tỷ lệ số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính đạt 82,3%; tỷ lệ cấp kết quả điện tử đạt 84,4%... Đặc biệt, tỉnh đã ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Trong năm 2025, UBND tỉnh Đồng Nai đã đề xuất 9 bài toán lớn về KHCN, ĐMST và CĐS của tỉnh Đồng Nai. Các bài toán này gồm: sử dụng ảnh vệ tinh độ phân giải cao để quản lý, giám sát tình hình sử dụng đất trên địa bàn tỉnh; xây dựng local AI hoặc narrow AI cho các ngành: KHCN, nông nghiệp và môi trường, y tế, xây dựng và quản lý đô thị trên địa bàn tỉnh…

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở KHCN Phạm Văn Trinh nhấn mạnh: Để KHCN, ĐMST và CĐS thực sự trở thành động lực then chốt, góp phần đưa Đồng Nai đạt tốc độ tăng trưởng GRDP 2 con số, Sở KHCN đề xuất tập trung triển khai 5 nhóm giải pháp chiến lược gồm: chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; hoàn thiện các cơ chế, chính sách; thu hút đầu tư, hình thành các khu công nghệ; phát triển hạ tầng số hiện đại, an toàn; lựa chọn, phát triển công nghệ chiến lược.

Theo nhiều chuyên gia, Đồng Nai có nhiều điều kiện, tiềm năng để thúc đẩy phát triển KHCN, CĐS, hình thành hệ sinh thái ĐMST. Tỉnh có vị trí địa lý chiến lược quan trọng và là cửa ngõ vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nên dễ dàng kết nối giao thương, logistics, thương mại điện tử…

Các chủ thể OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) của Đồng Nai trực tiếp được hướng dẫn livestream bán hàng thực tế tại một chương trình tập huấn về thương mại điện tử do Sở Công thương tỉnh Đồng Nai tổ chức. Ảnh: Hải Quân

Nhiều lĩnh vực kinh tế của tỉnh Đồng Nai như: thương mại điện tử, công nghiệp 4.0, logistics thông minh, nông nghiệp công nghệ cao… đều có tiềm năng mạnh mẽ để triển khai nền tảng số, thúc đẩy lĩnh vực KHCN, ĐMST, CĐS. Hơn thế nữa, Ðồng Nai là một trong những địa phương có nhiều khu công nghiệp, các trường đại học có uy tín, qua đó tạo điều kiện thuận lợi để phát triển KHCN, ÐMST, CÐS trên địa bàn.

TS Nguyễn Thị Thùy Liên, Phó ban KHCN (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ: Đồng Nai có nhiều lợi thế lớn để thúc đẩy phát triển hệ sinh thái ĐMST, phát triển các công nghệ chiến lược. Tỉnh có nhiều khu công nghiệp, các lợi thế về vị trí chiến lược, dự án, công trình trọng điểm và phát triển nguồn nhân lực…

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Tấn Đức, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, ĐMST và CĐS tỉnh Đồng Nai nhấn mạnh: Thời gian tới, các thành viên Ban Chỉ đạo sẽ chú trọng vào các nội dung trọng tâm về KHCN, ĐMST và CĐS tỉnh Đồng Nai. Trong đó, tập trung triển khai, hoàn thành các chỉ tiêu về CĐS trong giải quyết thủ tục hành chính; triển khai bệnh án điện tử, cơ sở dữ liệu dùng chung; phát triển kinh tế số; đẩy mạnh phát triển hạ tầng số, dữ liệu số, đô thị thông minh…

Nguồn Đồng Nai : https://baodongnai.com.vn/media/megastory/202511/loat-megastory-khoa-hoc-va-cong-nghe-dong-nai-cat-canh-cung-san-bay-long-thanh-ky-2-22c29fb/