Mua số lô, số đề có thể bị phạt 500.000 đồng
Thông tin với PV, Luật sư Phạm Hồng Kiên - Giám đốc Công ty Luật Cán Cân Việt đánh giá, Nghị định 282 được Chính phủ ban hành để "chuyên biệt hóa, tinh gọn và đồng bộ hóa" khung xử phạt hành chính trong ba lĩnh vực: An ninh – trật tự – an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình.
So với Nghị định 144/2021 (bị thay thế), Nghị định 282 đã bỏ phần "phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ" khỏi phạm vi chính. Thay vào đó, tập trung vào các vi phạm có thực tiễn xã hội phức tạp hiện nay, đồng thời bổ sung nhiều hành vi vi phạm mới chưa được quy định rõ. Đồng thời, Nghị định 282 cũng đặt ra mức phạt "mức tối đa theo lĩnh vực" rõ ràng, giúp thống nhất, minh bạch hơn khi áp dụng pháp luật.
Đơn cử, việc thả rông động vật nuôi ở đô thị hoặc nơi công cộng, trước đây có thể "bỏ ngỏ" hoặc mức phạt không rõ ràng, thì nay bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đến 1.000.000 đồng theo Điều 8 của Nghị định.
Hành vi thả rông vật nuôi sẽ bị phạt tới 1 triệu đồng từ ngày 15/12/2025.
Mức phạt này cũng được áp dụng đối với các trường hợp để vật nuôi, cây trồng hoặc vật dụng khác xâm lấn lòng đường, vỉa hè, vườn hoa, sân chơi; vứt rác hoặc vật thể lên tường rào của khu vực được bảo vệ; hay chăn, thả gia súc, gia cầm trong khu chung cư.
Liên quan đến quản lý cư trú, Điều 10 nêu rõ, người dân không thực hiện đúng quy định về đăng ký thường trú, tạm trú; không thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng; hoặc không xuất trình thông tin cư trú khi được yêu cầu kiểm tra… sẽ bị phạt từ 500.000 đến 1.000.000 đồng.
Đáng chú ý, hành vi đánh bạc trái phép cũng được quy định cụ thể hơn. Cụ thể, người mua số lô, số đề có thể bị phạt từ 200.000 đến 500.000 đồng.
Trong khi đó, các hình thức đánh bạc khác như xóc đĩa, tá lả, tổ tôm, tam cúc, tiến lên, tứ sắc, tài xỉu… hoặc cá cược trái phép trong thi đấu thể thao, vui chơi giải trí, dù chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, đều có thể bị phạt từ 1.000.000 đến 2.000.000 đồng. Hành vi đánh bạc bằng máy, trò chơi điện tử trái phép cũng chịu mức phạt tương tự.
Người mua số lô, số đề có thể bị phạt từ 200.000 đến 500.000 đồng từ ngày 15/12 tới.
Vi phạm về pháo nổ phạt tới 40 triệu đồng
Nghị định mới cũng đưa ra mức xử phạt rất cao đối với các hành vi liên quan đến pháo. Theo Điều 13, việc sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt pháo nổ, pháo hoa nổ; trao đổi, tặng, gửi, cho thuê hoặc cầm cố pháo hoa nổ để sản xuất pháo trái phép; hay giao pháo cho cá nhân, tổ chức không đủ điều kiện đều có thể bị phạt từ 20 đến 40 triệu đồng. Ngoài ra, người vi phạm còn bị tịch thu tang vật và buộc nộp lại toàn bộ số lợi bất hợp pháp thu được.
Trong lĩnh vực phòng, chống bạo lực gia đình, Nghị định 282 quy định mức phạt từ 5 - 10 triệu đồng đối với hành vi cưỡng ép, cô lập hoặc gây áp lực tâm lý đối với thành viên gia đình. Bao gồm việc cản trở gặp gỡ người thân; kỳ thị về hình thể, giới tính, năng lực; ngăn cản quyền, nghĩa vụ giữa các thành viên; hoặc cưỡng ép con cái học tập quá sức.
Với các vi phạm nghiêm trọng hơn như đe dọa, bạo lực, đánh đuổi thành viên ra khỏi nhà cũng được quy định mức phạt cao hơn, đặc biệt khi hành vi gây tổn hại sức khỏe, giam giữ, tra tấn, đe dọa. Ví dụ, việc đánh đuổi vợ/chồng ra khỏi nhà trái phép, đe dọa an toàn tính mạng… có thể bị phạt lên đến 30 triệu đồng.
Nghị định cũng bổ sung chế tài xử phạt rõ ràng cho các hành vi "bạo lực kinh tế". Ví dụ, kiểm soát tài sản, thu nhập của vợ/chồng trước đây có thể chưa được quy định rõ, nhưng theo Nghị định 282, nếu vi phạm sẽ bị phạt từ 20 đến 30 triệu đồng.
Lưu ý, tất cả mức phạt trên áp dụng cho cá nhân. Nếu hành vi do tổ chức thực hiện, mức phạt sẽ gấp đôi. Nghị định sẽ có hiệu lực vào ngày 15/12/2025.
Đặng Ngọc Thủy