Nâng bước thương mại Việt - Mỹ

17 giờ trướcBài gốc

Nhiều ngành hàng kỳ vọng sẽ hưởng thêm lợi ích từ các ưu đãi thuế quan đối ứng. Ảnh: Đức Thanh

Tín hiệu tích cực

Sau Tuyên bố chung Việt - Mỹ về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng, hai bên sẽ tiếp tục thảo luận và triển khai các công việc tiếp theo hướng đến hoàn thành hiệp định trên nguyên tắc cởi mở, xây dựng, bình đẳng, tôn trọng độc lập, tự chủ, thể chế chính trị, cùng có lợi và cân nhắc tới trình độ phát triển của nhau.

Mỹ và Việt Nam sẽ hợp tác trên tinh thần xây dựng nhằm nỗ lực giải quyết các mối quan tâm liên quan đến những rào cản phi thuế quan ảnh hưởng đến thương mại song phương trong các lĩnh vực ưu tiên. Hai bên thống nhất các cam kết về thương mại số, dịch vụ, đầu tư, phát triển bền vững cũng như tăng cường hợp tác để nâng cao khả năng chống chịu của chuỗi cung ứng.

Bộ Công thương cho biết, Tuyên bố chung về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng được hai nước thống nhất sẽ tăng cường quan hệ kinh tế song phương, qua đó tạo điều kiện tiếp cận thị trường sâu rộng hơn cho hàng xuất khẩu của mỗi bên. Sự linh hoạt này giúp doanh nghiệp hai nước dễ dàng tiếp cận thị trường của nhau, giảm nguy cơ xung đột thương mại.

Thông cáo do Nhà Trắng công bố ngày 26/10 cũng khẳng định đây là “cơ hội chưa từng có để các nhà xuất khẩu hai nước tiếp cận thị trường của nhau”.

doanh nghiệp Việt Nam cần minh bạch hóa chuỗi cung ứng, đảm bảo nguồn nguyên liệu đầu vào và quy trình sản xuất đáp ứng đầy đủ tiêu chí xuất xứ “Made in Vietnam”. Nếu hàng xuất khẩu không chứng minh được xuất xứ rõ ràng hoặc có dấu hiệu “mượn đường” từ nước thứ ba để hưởng ưu đãi, doanh nghiệp sẽ đối mặt với nguy cơ cao bị điều tra và áp dụng các biện pháp trừng phạt thương mại.

- TS Đào Gia Phúc và Nhóm nghiên cứu tại Viện Pháp luật quốc tế và so sánh, Trường đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP.HCM.

TS. Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên cao cấp Đại học Bristol (Anh), nhận định Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng Việt - Mỹ vừa được công bố là một tín hiệu tích cực cho thương mại Việt Nam.

Phía Mỹ sẽ duy trì mức thuế đối ứng 20% như quy định tại Sắc lệnh Hành pháp số 14257 ngày 2/4 (đã được sửa đổi) “đối với hàng hóa có xuất xứ từ Việt Nam”. Đồng thời, Mỹ sẽ xác định các sản phẩm trong danh mục nêu tại Phụ lục III của Sắc lệnh Hành pháp số 14356, ngày 5/9 là “Điều chỉnh thuế tiềm năng đối với các đối tác có định hướng tương đồng” để được hưởng mức thuế đối ứng 0%.

So với thuế đối ứng mà Mỹ áp cho nhiều nước khác, Việt Nam không bị bất lợi và đang ở mức tương đương với hàng hóa trong khu vực. Đây là tín hiệu tốt, cho thấy Tổng thống Mỹ Donald Trump đánh giá cao thiện chí của Việt Nam trong quan hệ thương mại, đặc biệt là nỗ lực hướng tới cân bằng cán cân thương mại.

Ở chiều xuất khẩu, Tuyên bố chung về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng nêu rõ Mỹ sẽ xem xét danh mục hàng hóa Việt Nam được hưởng thuế đối ứng 0%. Đây là một trong những nội dung nổi bật và có giá trị với các ngành hàng xuất khẩu của nước ta, càng ý nghĩa hơn khi Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất.

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, tính đến hết tháng 9 năm 2025, tổng kim ngạch thương mại song phương đạt khoảng 126,4 tỷ USD (tăng 27,3% so với cùng kỳ năm 2024). Năm ngoái, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 134,6 tỷ USD, tăng 21,5%; trong đó xuất khẩu đạt 119,5 tỷ USD, tăng 23,2%, còn nhập khẩu đạt 15,1 tỷ USD, tăng 9,3%.

Các doanh nghiệp thuộc một số ngành hàng như dệt may, giày dép, gỗ, nông - thủy sản... đang kỳ vọng thuế quan đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ sẽ được giảm so với mức 20% hiện nay.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, nếu được giảm thuế về 0%, rau quả Việt sẽ thuận đường hơn khi vào thị trường Mỹ. 9 tháng qua, mặt hàng này vẫn tăng trưởng hơn 60% tại thị trường Mỹ, đạt trên 400 triệu USD. Việc giảm thuế sẽ là lợi thế lớn cho Việt Nam trong cạnh tranh với các quốc gia cùng xuất khẩu rau quả sang Mỹ như Thái Lan, Indonesia, Mexico và một số nước Nam Mỹ khác.

Ngành dệt may, với kim ngạch xuất khẩu gần 17 tỷ USD sang Mỹ trong năm 2024, cũng kỳ vọng các vòng đàm phán tiếp theo về thuế đối ứng sẽ mở ra cơ hội đưa thuế về mức thấp hơn.

Về tổng thể, Tuyên bố chung về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng giúp Việt Nam tránh được kịch bản xấu nhất, duy trì hiện trạng xuất nhập khẩu và có cơ hội tận dụng giai đoạn Mỹ hạ nhiệt căng thẳng thương mại. Đây là yếu tố quan trọng góp phần giúp Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu hai con số trong thời gian tới, TS. Hồ Quốc Tuấn nhấn mạnh.

Trong vài tuần tới, Mỹ và Việt Nam sẽ tiếp tục trao đổi để hoàn tất nội dung Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng, chuẩn bị cho việc ký kết chính thức và tiến hành các thủ tục nội bộ cần thiết để hiệp định sớm có hiệu lực.

Tiếp tục cải thiện cán cân thương mại

Nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ trong 9 tháng năm nay ghi nhận cải thiện tích cực, đạt gần 14 tỷ USD, tăng hơn 23,6% so với cùng kỳ, tương ứng tăng thêm khoảng 2,6 tỷ USD.

Trong đó, nhóm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện dẫn đầu với hơn 4 tỷ USD, tăng khoảng 24%. Nhóm lớn thứ hai là máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác, đạt 915,3 triệu USD, tăng 14,6%; tiếp theo là chất dẻo nguyên liệu với 855 triệu USD, tăng 46%...

Với mục tiêu tạo thuận lợi cho dòng chảy thương mại hàng hóa giữa hai bên, một nội dung quan trọng của Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng là Việt Nam sẽ dành quyền tiếp cận thị trường ưu đãi cho gần như toàn bộ hàng xuất khẩu nông nghiệp và công nghiệp của Mỹ. Theo đó, Việt Nam sẽ xử lý các rào cản, chấp nhận phương tiện được sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn và khí thải của Mỹ; giải quyết các vấn đề liên quan đến giấy phép nhập khẩu thiết bị y tế; đồng thời đơn giản hóa quy trình phê duyệt đối với dược phẩm của Mỹ.

Như vậy, hàng hóa sản xuất tại Mỹ sẽ rộng đường nhập khẩu vào Việt Nam. Dự báo, nhập khẩu từ Mỹ có thể tăng thêm hơn chục tỷ USD trong ngắn và trung hạn.

Đơn cử, Vietnam Airlines đã ký hợp đồng với Boeing mua 50 máy bay với tổng giá trị trên 8 tỷ USD. Ngoài ra, các doanh nghiệp Việt Nam cũng đã ký 20 biên bản ghi nhớ với doanh nghiệp Mỹ về nhập khẩu nông sản, tổng giá trị ước tính gần 3 tỷ USD.

Những chỉ dấu tích cực về nội dung của Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng với Mỹ đã hé lộ, tạo xung lực mới cho quan hệ thương mại và đầu tư song phương. Tuy nhiên, ông Nguyễn Ngọc Anh, chuyên gia kinh tế, Giám đốc Công ty cổ phần Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển (Depocen), vẫn khuyến nghị: “Bức tranh dài hạn vẫn cần thận trọng; điều quan trọng là làm sao rút ngắn được chênh lệch thương mại”.

Ông nhấn mạnh: “Mỹ hiện chiếm khoảng 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, với mức xuất siêu còn lớn. Do đó, khi các rào cản thương mại cho hàng hóa Mỹ được gỡ bỏ, Việt Nam cần có chiến lược cụ thể để đưa chênh lệch thương mại về mức cân bằng, bền vững hơn”.

Cùng với đó, cần đẩy nhanh đa dạng hóa thị trường, giảm tỷ trọng xuất khẩu tập trung vào một thị trường duy nhất, qua đó giảm thiểu rủi ro và nâng cao khả năng thích ứng của nền kinh tế.

Thế Hải

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/nang-buoc-thuong-mai-viet---my-d425812.html