Một số liệu được thể hiện trong báo cáo khiến nhiều đại biểu không khỏi trăn trở: Tỷ lệ nước thải đô thị được thu gom và xử lý chỉ khoảng 18%. Điều này đồng nghĩa với việc khoảng 80% nước thải sinh hoạt đô thị đang được xả thẳng ra môi trường tự nhiên mà không qua bất kỳ khâu xử lý nào hoặc xử lý rất sơ sài, chưa đạt tiêu chuẩn về môi trường. Các nguồn nước thải từ khu dân cư, trạm y tế, nhà máy công nghiệp... chưa được thu gom và xử lý vẫn hằng ngày xả ra ao, hồ, sông, suối, tác động tiêu cực đến môi trường tự nhiên và sức khỏe con người. Đây là thực trạng đáng báo động và cần có biện pháp khắc phục kịp thời.
Ảnh minh họa: TTXVN
Để khắc phục thì cần tháo gỡ những vướng mắc còn tồn tại. Theo các đại biểu, một trong những vướng mắc hiện nay là hoạt động đầu tư vào việc xử lý nước thải đòi hỏi chi phí rất lớn, tuy nhiên, giá dịch vụ thoát nước, xử lý nước thải còn thấp. Bên cạnh đó, hầu hết đô thị sử dụng hệ thống nước thải chung, trong đó có nước mưa và nước thải, dẫn đến khó khăn trong việc thu gom, phân loại.
Từ những vướng mắc nêu trên cũng như kết quả trong hoạt động giám sát công tác bảo vệ môi trường tại địa phương, các đại biểu đề nghị Chính phủ ưu tiên vốn đầu tư công để hoàn thiện mạng lưới thu gom hệ thống cống bao tại các khu vực đô thị, đồng bộ với nhà máy xử lý nước thải, có cơ chế thu hút các nguồn lực xã hội trong lĩnh vực này, đặc biệt, cần áp dụng công cụ kinh tế như xác định phí bảo vệ môi trường đối với công tác xử lý nước thải. Thực tế cho thấy, một số địa phương đã áp dụng mô hình thu gom nước thải bước đầu đạt hiệu quả, trong đó có TP Hà Nội. Việc chính quyền thành phố hoàn thiện hệ thống thu gom nước thải dân sinh đổ ra từ các miệng cống dọc theo sông Tô Lịch, sau đó đưa đến các nhà máy xử lý nước thải đã góp phần cải thiện đáng kể tình trạng ô nhiễm trên dòng sông này.
Nhiều đại biểu cũng kiến nghị Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung quy định xử phạt hành chính theo hướng tăng mức tiền phạt trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và vệ sinh môi trường. Bổ sung hình thức công bố, thông báo đến nơi cư trú, nơi làm việc một cách công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng về việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.