Ngập úng gây thiệt hại cho TP.HCM 1.200 tỉ/năm

3 giờ trướcBài gốc

Ngày 14-11, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM phối hợp cùng Đại học VinUni tổ chức Hội thảo khoa học “Tham vấn ý kiến về dự thảo Đề án chuyển đổi xanh cho TP.HCM mới, giai đoạn 2026-2035, tầm nhìn đến năm 2050" (Đề án).

TP.HCM cần 900.000 tỉ

Phát biểu tại hội thảo, ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM nhấn mạnh: Với vị thế là một siêu đô thị đặc biệt, TP.HCM đang chịu sức ép kép, vừa phải tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, vừa đối mặt với những rủi ro ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu như ngập úng, ô nhiễm và quá tải hạ tầng.

Ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM.

Chuyển đổi xanh vì thế không còn là sự lựa chọn mà là con đường bắt buộc để thành phố phát triển bền vững. Đề án chuyển đổi xanh cho TP.HCM được khởi động từ tháng 5-2025 với sự tham gia của nhiều cơ quan, chuyên gia và tổ chức liên quan.

Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS Phan Thị Thục Anh, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học VinUni đã trình bày đề án chuyển đổi xanh TP.HCM giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo đó, TP.HCM mới là trung tâm kinh tế - tài chính - khoa học - công nghệ của vùng Đông Nam Bộ. Sự hợp nhất TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu mở ra tiềm năng phát triển liên vùng, nhưng đồng thời làm tăng độ phức tạp trong quản lý tài nguyên, sử dụng năng lượng, hạ tầng và môi trường.

TP.HCM mới có thuận lợi là hạ tầng đô thị thông minh phát triển sớm; giao thông xanh phát triển với 168 xe buýt điện, 528 xe CNG; tuyến metro số 1 giúp giảm khoảng 30.000 tấn CO2/năm; Lợi thế về du lịch sinh thái với Côn Đảo - mô hình du lịch không rác thải, giảm 70% túi nylon...

"Tuy nhiên, cạnh đó cũng tồn tại không ít khó khăn về ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; ngập úng đô thị với hơn 70 điểm ngập, thiệt hại 1.200 tỉ/năm. Hệ thống thoát nước chỉ đạt 75% công suất; phát thải giao thông cao với 8,3 triệu xe máy chiếm 85% phương tiện, phát thải 60% CO2; tỉ lệ đi lại công cộng <10%; quản lý chất thải rắn yếu, tái chế 20%, chôn lấp 80%; xử lý rác thải nhựa và công nghiệp nguy hại còn thấp", Đề án nêu.

Từ đó đặt ra nhiều thách thức như áp lực tài chính lớn, cần 210.000 tỉ đồng (2026-2035) cho TP.HCM cũ, khoảng 900.000 tỉ đồng cho TP.HCM mới theo kịch bản net zero; hạ tầng đô thị quá tải, rác thải tăng nhanh, thiếu nhà máy đốt rác; mật độ dân cư cao gây áp lực quy hoạch.

Ngập úng đô thị thiệt hại ~1.200 tỉ/năm.

Một số giải pháp trọng tâm

Đề án chuyển đổi xanh gợi mở nhiều hướng đi quan trọng cho TP.HCM mới, trong đó nổi bật là nhóm giải pháp về phát triển hạ tầng giao thông - logistics xanh. TP được định hướng thúc đẩy mạnh mẽ giao thông công cộng thân thiện môi trường như metro, xe buýt điện và phát triển mô hình đô thị nén gắn với giao thông (TOD).

Song song đó là việc mở rộng hạ tầng phi cơ giới gồm làn đường xe đạp, khu đi bộ và các không gian công cộng xanh; thí điểm vùng phát thải thấp (LEZ) tại Cần Giờ, Côn Đảo, sau đó tiến tới mở rộng vào khu vực trung tâm.

Ở nhóm giải pháp chuyển đổi phương tiện sang năng lượng sạch, TP.HCM có thể thay thế dần phương tiện sử dụng xăng/dầu bằng xe điện và các dòng phương tiện không phát thải; xây dựng mạng lưới trạm sạc - đổi pin đồng bộ, thuận tiện; thí điểm chuyển đổi xe giao hàng 2 bánh sang xe điện để đánh giá hiệu quả và nhân rộng khi phù hợp.

Ngập úng làm cuộc sống người dân đảo lộn.

Trong 9 năm tới, đề án đề xuất triển khai 47 dự án trọng điểm. Ở lĩnh vực giao thông, ưu tiên hàng đầu là tuyến metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương); tuyến đường sắt đô thị 3A, đoạn Bến Thành – Bến xe Miền Tây dài 10km; tái cấu trúc mạng lưới xe buýt để kết nối tối ưu với hệ thống metro; phát triển hạ tầng trạm sạc công cộng và thúc đẩy chuyển đổi năng lượng trong lĩnh vực giao thông.

Ở lĩnh vực hạ tầng đô thị, đề án kiến nghị thí điểm mô hình thoát nước bền vững SUDs “thành phố bọt biển” tại Cần Giờ và một số khu vực trung tâm, giúp tăng khả năng chống ngập úng và thích ứng khí hậu.

Góp ý đề án, đại diện Tập đoàn Becamex nhấn mạnh nhu cầu xem xét các dự án đường sắt vận tải hàng hóa như một ưu tiên chiến lược. Với khoảng 70 khu công nghiệp và lưu lượng hàng hóa khổng lồ qua cụm cảng Cái Mép, việc phát triển tuyến đường sắt kết nối từ khu vực Tây Bắc TP.HCM đến cảng Cái Mép có thể giảm hơn 1,5 triệu tấn phát thải carbon mỗi năm, một con số rất lớn.

Becamex đề xuất đưa các dự án đường sắt chuyên dụng cho vận tải công nghiệp - cảng biển vào nhóm dự án trọng điểm, đồng thời nghiên cứu di dời những khu công nghiệp nằm trong khu dân cư, trung tâm để giảm ùn tắc và tạo không gian phát triển bền vững.

Ngoài ra, nhiều chuyên gia khác thì cảnh báo tình trạng sụt lún đáng lo ngại tại TP.HCM, một vấn đề được nhận định “đang diễn ra nhanh và nghiêm trọng”. Do đó, đề án cần bổ sung giải pháp giám sát, kiểm soát và giảm thiểu sụt lún, ngập úng nhằm đảm bảo sự an toàn và ổn định lâu dài cho thành phố.

NHƯ NGỌC

Nguồn PLO : https://plo.vn/ngap-ung-gay-thiet-hai-cho-tphcm-1200-tinam-post881308.html