Ngày Tiểu đường thế giới: 6 thay đổi để kiểm soát đường huyết

2 giờ trướcBài gốc

Ngày Tiểu đường Thế giới 14/11 là sự kiện thường niên nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về phòng ngừa và kiểm soát bệnh tiểu đường.

Hôm nay, 14/11, là Ngày Tiểu đường Thế giới 2025 - sự kiện thường niên nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về phòng ngừa và kiểm soát bệnh tiểu đường, căn bệnh chuyển hóa đang ảnh hưởng đến hàng trăm triệu người trên thế giới. Nhân dịp này, các chuyên gia y tế kêu gọi cộng đồng chú trọng hơn đến việc chăm sóc sức khỏe hàng ngày, đặc biệt là những thay đổi nhỏ nhưng có tác động tích lũy lâu dài đối với đường huyết.

Quản lý bệnh tiểu đường không chỉ nằm ở những biện pháp lớn như ăn kiêng nghiêm ngặt hay tập thể dục đều đặn. Trên thực tế, chính những thói quen nhỏ trong sinh hoạt hàng ngày mới là “mảnh ghép” quan trọng góp phần giữ đường huyết ổn định về lâu dài. Các chuyên gia sức khỏe cho rằng, việc thay đổi nhỏ nhưng đều đặn có thể mang lại tác động tích lũy, giúp người bệnh tiểu đường kiểm soát bệnh hiệu quả hơn, ít phụ thuộc vào thuốc và hạn chế nguy cơ biến chứng.

Những thay đổi nhỏ nhưng đều đặn có thể mang lại tác động tích lũy, giúp người bệnh tiểu đường kiểm soát bệnh hiệu quả hơn. Ảnh: Eating Well

Dưới đây là sáu thói quen đơn giản, dễ thực hiện nhưng được đánh giá có tác động tích cực đến chỉ số đường huyết, theo khuyến nghị từ các chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ nội tiết.

1. Ăn rau trước khi ăn tinh bột

Seema Shah, chuyên gia dinh dưỡng công cộng khuyên người bệnh nên ăn rau không chứa tinh bột như bông cải xanh, rau bina hoặc bí xanh trước khi ăn cơm, mì hay bánh mì. Thứ tự ăn này giúp làm chậm quá trình tiêu hóa, hạn chế việc carbohydrate đi vào máu quá nhanh, từ đó tránh tăng đường huyết đột ngột sau bữa ăn.

Các chuyên gia khuyên người bệnh nên ăn rau không chứa tinh bột trước khi ăn cơm, mì hay bánh mì. Ảnh: Eating Well

Không chỉ chất xơ, ăn protein trước tinh bột cũng đem lại hiệu quả tương tự. Đây là thói quen đơn giản, không làm thay đổi khẩu phần, nhưng có thể hỗ trợ kiểm soát đường huyết và giúp no lâu hơn, hỗ trợ kiểm soát cân nặng.

2. Ăn chậm và nhai kỹ

Thói quen ăn vội, nhai qua loa có thể khiến đường huyết tăng cao do cơ thể không kịp điều chỉnh phản ứng insulin. “Nhai kỹ giúp tiêu hóa tốt hơn và tạo điều kiện để cơ thể phát tín hiệu no, tránh ăn quá mức”, chuyên gia Shah giải thích.

Một mẹo nhỏ là hãy nhai đến khi thức ăn đạt dạng gần như sệt trước khi nuốt. Việc ăn chậm không chỉ giúp ổn định đường huyết mà còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng - yếu tố quan trọng trong điều trị tiểu đường.

3. Kiểm tra đường huyết đúng giờ mỗi ngày

Theo bác sĩ nội tiết Yesika Garcia, việc kiểm tra đường huyết đều đặn là cần thiết, nhưng kiểm tra vào các mốc thời gian cố định mỗi ngày còn quan trọng hơn. Điều này giúp theo dõi chính xác xu hướng biến động đường huyết, từ đó bác sĩ có thể điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.

Việc kiểm tra đường huyết vào các mốc thời gian cố định trong ngày có ý nghĩa quan trọng trong kiểm soát bệnh.

Đối với người ngại chích máu đầu ngón tay, bác sĩ khuyên nên cân nhắc sử dụng thiết bị đo đường huyết liên tục (CGM) - một phương pháp hiện đại, giúp theo dõi 24/7 mà không cần kiểm tra thủ công.

4. Hít thở sâu để giảm căng thẳng

Căng thẳng kéo dài là “kẻ thù thầm lặng” của người bệnh tiểu đường. Khi stress, cơ thể tiết ra hormone cortisol - chất có thể làm tăng đường huyết. Vì vậy, kiểm soát cảm xúc là phần không thể thiếu trong quản lý bệnh.

Chuyên gia dinh dưỡng Kaitlin Hippley đề xuất kỹ thuật “box breathing”: hít vào 4 giây - giữ 4 giây - thở ra 4 giây - giữ 4 giây. Thực hiện vài phút mỗi ngày có thể giúp thư giãn, giảm cortisol và kiểm soát đường huyết tốt hơn.

Kiểm soát cảm xúc là phần không thể thiếu trong quản lý bệnh tiểu đường. Ảnh: Eating Well

5. Đi bộ ngắn sau bữa ăn

Một cuộc đi bộ nhẹ khoảng 15 - 20 phút sau ăn có thể giúp giảm đường huyết đáng kể. “Khi vận động, cơ bắp sẽ sử dụng glucose trong máu để tạo năng lượng, từ đó giúp hạ đường huyết tự nhiên”, chuyên gia Vandana Sheth chia sẻ.

Nếu có thể đi ra ngoài, bạn còn hưởng lợi từ không khí trong lành, giúp giảm căng thẳng - tác nhân gây tăng đường huyết khác.

6. Kết hợp carbohydrate với protein

Đừng ăn riêng thực phẩm chứa carb như trái cây, bánh mì hoặc cơm trắng. Thay vào đó, hãy ăn kèm với nguồn protein như phô mai, đậu phộng, thịt nạc hoặc trứng. Sự kết hợp này giúp làm chậm quá trình chuyển hóa đường, tránh tình trạng đường huyết “vọt cao rồi tụt nhanh”.

Trong bữa ăn, hãy đảm bảo 1/4 đĩa là protein nạc: ức gà, cá, thịt bò nạc, đậu lăng hoặc đậu nành.

Quản lý bệnh tiểu đường không phải là cuộc chạy đua nước rút, mà là hành trình đường dài. Nhân Ngày Tiểu đường Thế giới 2025, với chủ đề “Tiểu đường và an sinh”, các chuyên gia một lần nữa nhấn mạnh rằng việc bảo vệ sức khỏe không chỉ đến từ phác đồ điều trị hay công nghệ y tế, mà bắt đầu từ những lựa chọn trong sinh hoạt mỗi ngày. Đây cũng là dịp để mỗi người tự nhìn lại thói quen của bản thân, chủ động xây dựng lối sống lành mạnh hơn, từ đó góp phần giảm gánh nặng bệnh tật cho chính mình và cộng đồng.

6 thói quen được các chuyên gia khuyến nghị ở trên đều không tốn kém, dễ thực hiện nhưng lại mang đến hiệu quả đáng kể theo thời gian. Không cần áp dụng tất cả cùng lúc, hãy bắt đầu từ điều đơn giản nhất rồi thêm dần thói quen khác. Chính những bước nhỏ, kiên trì mỗi ngày, sẽ giúp bạn tạo nên thay đổi lớn cho sức khỏe.

Hồng Nhung

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/ngay-tieu-duong-the-gioi-6-thay-doi-de-kiem-soat-duong-huyet-10395643.html