Nỗi lo sông Lò...

5 giờ trướcBài gốc

Căn nhà của chị Hà Thị Điều, bản Din, xã Trung Hạ bị lũ cuốn sập.

Ông Lữ Hồng Chiến, Trưởng Phòng Kinh tế, UBND xã Trung Hạ đưa chúng tôi đi khảo sát men sông Lò chạy qua địa bàn xã. Trong ký ức của ông, con sông này gắn bó như người bạn thuở nhỏ. Là phụ lưu lớn của sông Mã, bắt nguồn từ Lào, chảy qua vùng đất các xã thuộc huyện Quan Sơn cũ, trước khi nhập vào sông Mã ở xã Hồi Xuân, nhiều năm qua, tuyến sông đã được đầu tư nhiều hạng mục cầu cứng, đường giao thông hai bên, phục vụ nhu cầu cho các cụm dân cư dọc hai bên bờ sông.

Con sông vốn hiền hòa là thế. Nguồn nước sông Lò nuôi dưỡng ruộng nương và lưu giữ các tầng giá trị văn hóa của các bản làng đồng bào vùng cao. Thế nhưng hôm nay, những loang lổ của sạt lở; những “hàm ếch” lớn khoét sâu vào taluy âm, ăn mòn vào đường giao thông và khu dân cư... khiến người dân vô cùng lo sợ. Với chị Hà Thị Điều (sinh năm 1992), mặc dù cơn bão đã qua hơn 2 tháng, nhưng ký ức hãi hùng với chị vẫn chưa nguôi ngoai. Ngôi nhà trị giá hơn một tỷ đồng là toàn bộ vốn liếng chị tích cóp được sau nhiều năm đi xuất khẩu lao động. Chỉ sau một cơn bão, nước lũ trên sông Lò dâng cao, xoáy mạnh bất thường đã khiến căn nhà đổ sụp hoàn toàn.

Trước đống đổ nát, những mảng tường vỡ, mái tôn bẹp dúm nằm chỏng chơ sát mép nước, chị Điều vẫn chưa hết bàng hoàng. Chị nhớ lại thời điểm ngôi nhà bắt đầu rung lắc, xuất hiện nhiều vết nứt lạ. Chỉ ít phút sau, tiếng bê tông gãy rạn, tiếng đất đá trượt xuống sông; chị hô hoán rồi bế con chạy vội ra ngoài dưới trời mưa tầm tã. “May mắn là mọi người kịp thoát thân. Còn người là còn nhà cửa”, chị Điều tự động viên nói. Hiện tại, chị Điều đang tạm chuyển lên nhà ông bà tá túc. Gia đình chị đang nhờ sự hỗ trợ của bà con, bạn bè và các nhà hảo tâm để dựng lại một căn nhà mới. Chị hy vọng nhà mới sẽ kịp xong trước Tết Nguyên đán này.

Chia sẻ về những nỗi lo của bà con, ông Phạm Văn Thuật, trưởng bản Din, cho biết: “Bà con ở bản sống ven sông mấy chục năm nay, quen với nước lên, nước xuống, nhưng năm nay thì khác hẳn. Chúng tôi chưa bao giờ thấy nước xói vào sâu và nhanh như vậy. Nhiều hộ phải di dời trong đêm. Bà con bản Din mong muốn các cấp ngành sớm đầu tư kè kiên cố, có vậy mới giữ được đất, giữ được bản làng ổn định”.

Trước tình trạng dòng chảy thay đổi nhanh, nước lũ từ thượng nguồn Lào đổ về mạnh, cộng với địa hình dốc, lòng sông hẹp khiến nhiều đoạn bờ bị xói lở dữ dội. Sau bão số 10, không ít vị trí bị khoét “hàm ếch” ăn sâu vào Quốc lộ 217, uy hiếp trực tiếp công trình giao thông và nhà cửa ven đường. Không chỉ riêng gia đình chị Điều, hàng chục hộ dân ven sông Lò chứng kiến cảnh đất đai bị xói lở cũng không khỏi lo lắng.

Theo ông Chiến, sau ảnh hưởng liên tiếp của 3 cơn bão lớn năm nay, đặc biệt là cơn bão số 10 đã gây thiệt hại to lớn trên địa bàn, các bản ven sông Lò chịu ảnh hưởng nặng nề nhất với 2 nhà bị sập hoàn toàn, 26 nhà bị hư hỏng, 45 hộ bị ngập nước; mố cầu tràn bản Đe bị sập... Hệ thống giao thông xuất hiện nhiều điểm sạt lớn, đặc biệt trên Quốc lộ 217 chạy dọc sông Lò; 2 cầu trục chính ở bản Lầm và bản Cạn bị lún, nứt mố; cầu suối Cánh cùng hệ thống ống dẫn nước và 500m mương bản Din bị lũ cuốn, hư hỏng nghiêm trọng... “Qua rà soát cho thấy, có gần 100 hộ dân bản Din và bản Chè nằm trong vùng có nguy cơ cao sạt lở bờ sông Lò, cần sớm có phương án di dời tái định cư hoặc đầu tư bờ kè sông kiên cố”, ông Chiến cho biết.

Cũng theo ông Chiến cho biết, sau khi địa phương thống kê thiệt hại, đoàn khảo sát của Sở Xây dựng đã xuống hiện trường kiểm tra, đánh giá mức độ nguy hiểm để trình cấp có thẩm quyền xem xét, lập dự án xử lý. Trong bối cảnh thiên tai diễn biến bất thường, người dân mong muốn có một giải pháp tổng thể, thay vì chỉ xử lý những điểm sạt lở riêng lẻ. Tình trạng xói mòn đã xuất hiện liên tục nhiều năm và ngày càng phức tạp, vì vậy việc đầu tư hệ thống kè kiên cố và bố trí các khu tái định cư an toàn được xem là giải pháp căn cơ nhằm giảm thiểu thiệt hại, giúp người dân ven sông yên tâm ổn định cuộc sống.

Bài và ảnh: Đình Giang

Nguồn Thanh Hóa : http://baothanhhoa.vn/noi-lo-song-lo-270977.htm