Ngày 2-12, các đại biểu Quốc hội thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số giai đoạn 2026 - 2035.
Đại biểu Hà Sỹ Huân phát biểu thảo luận tại hội trường. Ảnh: Phạm Thắng
Tham gia thảo luận, đại biểu Hà Sỹ Huân (đoàn Thái Nguyên) bày tỏ sự đồng thuận với đề xuất từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe miễn phí định kỳ ít nhất một lần mỗi năm, theo lộ trình và nhóm ưu tiên.
Ông Hà Sỹ Huân đề nghị bổ sung các quy định ưu tiên cụ thể cho người cao tuổi, người làm việc trong môi trường độc hại, đồng thời yêu cầu địa phương bố trí đủ nguồn lực để triển khai. Đại biểu cũng nhấn mạnh cần ban hành khung danh mục khám sàng lọc cơ bản để tránh tình trạng triển khai dàn trải, kém hiệu quả.
Về chính sách tiền lương và phụ cấp cho nhân viên y tế, ông cho rằng cần làm rõ khái niệm "đối tượng đặc thù" để áp dụng chính sách phù hợp. Đại biểu đề xuất bổ sung cơ chế khen thưởng riêng cho các lĩnh vực đặc thù như cấp cứu nhằm ghi nhận kịp thời và tạo động lực cho đội ngũ y tế.
Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Lâm Đồng) cho rằng lộ trình miễn viện phí cần được xây dựng cụ thể cho từng giai đoạn. Trong bối cảnh nhu cầu khám chữa bệnh tăng nhanh, nếu không có kế hoạch chặt chẽ, quỹ bảo hiểm y tế có thể rơi vào mất cân đối trong dài hạn. Theo ông, chăm sóc sức khỏe nhân dân chỉ có thể thực hiện hiệu quả khi quỹ bảo hiểm y tế được vận hành ổn định và bền vững.
Đại biểu Tô Ái Vang phát biểu thảo luận sáng nay 2-12. Ảnh: Phạm Thắng
Tại chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035 có 5 dự án mục tiêu quốc gia. Đại biểu Tô Ái Vang (đoàn TP Cần Thơ) đề nghị khi xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia cần bổ sung dự án về chiến lược sức khỏe nam giới, trong đó tập trung vào việc can thiệp hành vi, truyền thông giới và cung cấp dịch vụ thân thiện.
Bà Tô Ái Vang cho rằng nếu không có các giải pháp kịp thời, nam giới khi bước vào tuổi 70, đây là giai đoạn giữa của người cao tuổi, còn gọi là trung thọ. Thời điểm đó, họ sẽ đối mặt với nhiều biến đổi về sức khỏe và cuộc sống. Khi đó, gia đình và xã hội có thể thiếu vắng một trụ cột quan trọng.
Đại biểu cảnh báo nguy cơ thiếu sự cân bằng giới, thiếu sự phát triển cân bằng của xã hội ở tuổi trung thọ, và nhìn nhận đây có thể trở thành nguyên nhân dẫn tới tình trạng cô đơn hay bất bình đẳng của phụ nữ khi về già.
Đại biểu Trần Thị Hiền (đoàn Ninh Bình) nêu thực tế dân số Việt Nam đã bước vào giai đoạn già hóa, dự báo đến 2036 trở thành dân số già và đến 2049 là "siêu già". Bà Hiền cũng nêu thách thức "già trước khi giàu", tạo áp lực rất lớn đối với cả ngân sách Nhà nước cũng như nguồn lực xã hội cho các vấn đề chăm sóc y tế, bảo đảm an sinh, chuẩn bị hạ tầng xã hội phù hợp với người cao tuổi, đặc biệt là với việc phát triển các cơ sở dưỡng lão, chăm sóc người cao tuổi chuyên nghiệp.
Trong bối cảnh nguồn lực đầu tư công có hạn, bà kiến nghị đẩy mạnh xã hội hóa, thu hút nguồn lực tư nhân phát triển dịch vụ chăm sóc người cao tuổi là yêu cầu khách quan, cấp thiết và mang tính chiến lược.
Qua nghiên cứu dự thảo Nghị quyết của Quốc hội liên quan các cơ chế, chính sách đột phá trong bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, đại biểu Trần Thị Hiền cho rằng chưa có chính sách đột phá nào quan tâm đến việc xử lý "điểm nghẽn" liên quan phát triển các cơ sở chăm sóc người cao tuổi và huy động nguồn lực xã hội trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Bà Trần Thị Hiền kiến nghị cần có cơ chế, chính sách thực sự đột phá để thu hút nguồn lực xã hội hóa phát triển khoảng 30 cơ sở chăm sóc người cao tuổi trong 5 năm tới. Về việc huy động vốn đầu tư, bà cho rằng cần có phương án nâng tỉ trọng vốn xã hội hóa. Cùng với đó, trong quy hoạch ở các địa phương cần quy hoạch quỹ đất sạch dành cho phát triển cơ sở dưỡng lão và có cơ chế, chính sách đột phá về ưu đãi tín dụng, hỗ trợ lãi suất, thuế thu nhập doanh nghiệp trong đầu tư lĩnh vực này.
Đồng thời, nữ đại biểu cũng đề nghị bổ sung một số hoạt động vào chương trình mục tiêu quốc gia về y tế, như nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách đẩy mạnh thu hút nguồn lực xã hội phát triển mạnh cơ sở dưỡng lão, chăm sóc người cao tuổi; hoàn thiện tiêu chuẩn kỹ thuật đối với cơ sở dưỡng lão; thí điểm mô hình chăm sóc bán trú đối với người cao tuổi.
Minh Chiến - Văn Duẩn