Nuôi dưỡng thành công trẻ sinh non chỉ nặng 500 g: Kỳ tích của chuyên ngành sản khoa Việt Nam

7 giờ trướcBài gốc

Nội dung

Tiền sử thai kỳ vô cùng khó khăn

Kỳ tích với cháu bé nặng chưa đến nửa kg

Khẳng định trình độ của chuyên ngành Sản khoa Việt Nam

Tiếp nối những kỳ tích chăm sóc trẻ sinh non nhẹ cân, ngày 3/1/2023, Bệnh viện Phụ sản Trung ương công bố nuôi dưỡng thành công một bé trai quốc tịch Canada sinh non chỉ nặng 500 g ở tuổi thai 25 tuần 6 ngày. Đây là ca sinh non rất đặc biệt, khó khăn nhất trong các ca sơ sinh được cứu sống của các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Trung ương do thai nhi chậm phát triển trong tử cung, người mẹ bị tiền sản giật và từng có 4 lần mang thai nhưng không thành công.

Tiền sử thai kỳ vô cùng khó khăn

Chị Bùi Ngọc Dung Jennie, quốc tịch Canada, bị sẩy thai khi thai được 9 tuần tuổi ở lần mang thai đầu tiên. Ba lần mang thai tiếp theo, chỉ được đến tuần thứ 20-22 thì bị thai lưu vì tiền sản giật. Ở lần mang thai thứ 5, khi thai được 12 tuần tuổi, chị Dung Jennie đã về Việt Nam theo dõi thai kỳ tại 2 bệnh viện ở Hà Nội.

Vợ chồng chị Bùi Ngọc Dung Jennie hạnh phúc đón con về với gia đình. Ảnh: BVCC

Theo BS. Phạm Hoàng Thái - Trung tâm Chăm sóc và điều trị sơ sinh, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, thai phụ được chuyển đến bệnh viện khi thai 24 tuần tuổi vì tiền sản giật và tiên lượng rất khó cứu sống thai nhi. Ngay lập tức thai phụ được chuyển đến phòng hồi sức theo dõi.

Khi tiếp nhận sản phụ, các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Trung ương đã nhận định đây là trường hợp rất khó và xác định cố gắng giữ thai trong bụng mẹ càng lâu càng tốt để tăng cơ hội sống cho trẻ. Bệnh nhân nằm tại Khoa Hồi sức và được theo dõi thai chặt chẽ. Tất cả các phương tiện hiện đại đều được huy động để sẵn sàng phục vụ theo dõi, điều trị cho sản phụ.

Tuy nhiên, bé rất chậm phát triển trong tử cung, suy dinh dưỡng, suy thai mạn tính... trong khi mẹ bé phải đối diện với các biến chứng của tiền sản giật. Đến ngày 30/9/2022, khi thai được 25 tuần 6 ngày tuổi, người mẹ có dấu hiệu tiền sản giật và suy thai nên các bác sĩ đã quyết định mổ lấy thai. Em bé chào đời chỉ nặng 500 g với nguy cơ cao mắc viêm ruột hoại tử, khó khăn nuôi dưỡng, dễ nhiễm trùng.

Theo các chuyên gia, trẻ sinh non ở tuần thứ 26 của thai kỳ được gọi là trẻ sinh cực non, nguy cơ cao gặp phải các biến chứng nguy hiểm của sinh non như xuất huyết não, suy tim, bại não... thậm chí là tử vong. Tuy nhiên với sự phát triển của y học, ngày càng nhiều trẻ sinh non 26 tuần vẫn có thể nuôi sống được. Những em bé này cần được hỗ trợ tích cực từ y tế cũng như người thân để có thể phát triển khỏe mạnh, hòa nhập với xã hội.

Kỳ tích với cháu bé sinh non nặng chưa đến nửa kg

Thông thường, khi mới chào đời, cân nặng và kích thước của trẻ sinh non 26 tuần có thể đạt chiều dài khoảng 35 cm, nặng 760 g. Tuy nhiên, em bé này chỉ có cân nặng xấp xỉ 500g, lọt thỏm trong hai lòng bàn tay người lớn, nằm ở ngưỡng siêu chậm phát triển. Thêm vào đó, bé bị tụt huyết áp, tụt bạch cầu, ruột thiếu máu rất lớn... kéo theo nguy cơ nhiễm trùng và thủng ruột bất kỳ lúc nào. Sau sinh, môi trường bên ngoài không lý tưởng như khi trẻ được nuôi dưỡng trong bụng mẹ, do đó sự phát triển của trẻ sẽ chậm hơn. Để bé sống sót và phát triển tốt, phần lớn nhờ vào sự chăm sóc tận tình của các y bác sĩ.

Đón bé trai chỉ nặng 500 g chào đời, các bác sĩ ngay lập tức đặt nội khí quản, bơm surfactant và chuyển bé xuống Trung tâm Chăm sóc và điều trị sơ sinh để thở máy. Cùng với đó, bệnh viện đã đưa ra một loạt các biện pháp phối hợp như: Dinh dưỡng sớm, massage sớm, bơm surfactant sớm...

Theo BS. Phạm Hoàng Thái, trẻ sơ sinh được cho ăn sữa mẹ ngay từ đầu và ăn hoàn toàn đường tiêu hóa vào ngày thứ 12. Ban đầu, các nhân viên y tế cho trẻ ăn từng giọt sữa một, mỗi lần ăn 10 giọt, ngày đầu tiên trẻ ăn 16 bữa. Cứ thế tỷ lệ sữa được điều chỉnh dần mỗi ngày.

Trong quá trình nuôi dưỡng, trẻ được hỗ trợ hô hấp bơm surfactant để điều trị và dự phòng hội chứng suy hô hấp cấp ở trẻ đẻ non. Đây cũng là em bé trải qua chuỗi ngày dài viêm phổi, phải sử dụng các biện pháp hỗ trợ hô hấp. Đến ngày thứ 40, bé bị viêm phổi bệnh viện, phải thở máy 41 ngày, thở CPAP 15 ngày và thở oxy 20 ngày.

TS.BS. Lê Minh Trác - Giám đốc Trung tâm Chăm sóc và điều trị sơ sinh cho biết, phát huy kinh nghiệm nuôi sống thành công các trường hợp trẻ non tháng trước đó, đối với bé trai này, các bác sĩ đã áp dụng thành công chiến lược nuôi các bé sơ sinh cực kỳ nhẹ cân như đặt nội khí quản ngay từ đầu, massage sớm, cho ăn sớm.

Sau hơn 3 tháng được chăm sóc, nuôi dưỡng tại bệnh viện, em bé sinh non 500 g đã nặng 2 kg và đã tự thở khí trời, có phản xạ bú tốt. Ảnh: BVCC

Theo TS.BS. Lê Minh Trác, việc massage sớm tác động vào thần kinh giúp trẻ phát triển hệ thống thần kinh, lưu thông máu huyết, tránh trì trệ. Thần kinh phát triển giúp hô hấp ổn định phát triển, tránh các cơn ngừng thở, tím tái, có phản xạ bú mẹ. Dầu massage ngấm qua da như một phần dinh dưỡng. Khi massage, vi khuẩn có lợi ở da phát triển tốt tránh viêm loét cho trẻ. Có thể khẳng định, massage làm trẻ khỏe hơn, trưởng thành hệ tiêu hóa, hô hấp, tránh được trì trệ bại não sau này.

Với một ca bệnh khó và nhiều nguy cơ nhưng bằng sự nỗ lực của các y, bác sĩ, đến ngày 3/1/2023, sau hơn 3 tháng được chăm sóc, nuôi dưỡng tại bệnh viện, bé nặng 2kg và đã tự thở khí trời, có phản xạ bú tốt. Trẻ đã biết tự cười, massage thể hiện sự dễ chịu, mẹ được hướng dẫn chăm sóc theo phương pháp Kangaroo từ khi bé 76 ngày tuổi. Khi bé được 97 ngày tuổi, bệnh viện đã trao con về với gia đình. Bế con trên tay, người mẹ hạnh phúc nghẹn ngào vì ngỡ như một giấc mơ.

Khẳng định trình độ của chuyên ngành Sản khoa Việt Nam

Thời gian qua, số trẻ sinh non có khuynh hướng tăng, tỷ lệ sinh non trên thế giới khoảng 10%, tử vong khoảng 900.000. Đối với những trẻ nhẹ cân từ 1.000 đến 1.500 g, tỷ lệ nuôi sống thành công là gần 90%, tỷ lệ sống của trẻ dưới 1.000 g là gần 30%.

Đối với bất cứ thai kỳ nào, cơ hội sống sót sẽ liên tục tăng lên khi thai kỳ ngày càng được tiến triển, thậm chí thêm một tuần trong tử cung cũng có thể tạo điều kiện cho trẻ trưởng thành thêm một bậc.

Tỷ lệ sống của trẻ sinh non được các bác sĩ đánh giá là từ thời điểm mà em bé được hồi sức khi sinh và có thể sống sót mà không mắc các bệnh tật, di chứng đáng kể. Trong phần lớn các trường hợp, việc chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng chỉ thành công trọn vẹn khi trẻ đạt từ khoảng 24 tuần tuổi thai.

Theo các chuyên gia y tế, trình độ y học là yếu tố quan trọng quyết định đến việc cứu sống và nuôi dưỡng trẻ sinh non. Chăm sóc trẻ sinh non luôn đòi hỏi các biện pháp can thiệp y tế tích cực, bao gồm thở máy và các phương pháp điều trị xâm lấn khác bên cạnh thời gian lưu trú dài ngày trong các đơn vị chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh. Một số trẻ sinh non cũng có thể cần đến sự hỗ trợ của ống thở và cho trẻ sinh non ăn trong rất nhiều ngày đến khi các hệ cơ quan hoàn chỉnh về cấu trúc và chức năng hơn.

Niềm hạnh phúc của gia đình chị Dung Jennie và các y bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Trung ương khi nuôi dưỡng thành công em bé sinh non 500 g. Ảnh: BVCC

Theo GS.TS. Trần Danh Cường - nguyên Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, những em bé sinh trước tuần thai 28 được xếp vào nhóm đặc biệt nhẹ cân, sinh con, đối mặt với nhiều biến chứng bởi tất cả các cơ quan từ gan, não, hô hấp, tuần hoàn, miễn dịch của trẻ đều rất non yếu và dễ bị tổn thương. Do đó, việc nuôi dưỡng thành công trẻ sinh non tháng ngoài sự hỗ trợ về máy móc thì để chăm sóc và điều trị thành công những trẻ sơ sinh non tháng đó là phải cho ăn sớm và massage sớm.

GS.TS. Trần Danh Cường cho biết thêm, đây là em bé thứ 6 được chăm sóc, điều trị, nuôi dưỡng thành công mà khi chào đời chỉ nặng 400- 500g. Thành công này là kết quả của việc chăm sóc sản phụ và trẻ sơ sinh hết sức ngặt nghèo, chặt chẽ của các bác sĩ sản khoa, nhi khoa. Điều này cũng khẳng định được chuyên môn của thầy thuốc Việt Nam trong chăm sóc, nuôi sống trẻ sơ sinh cực kỳ non tháng, nhẹ cân. Những nỗ lực của các y, bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Trung ương mang lại niềm vui không chỉ cho gia đình chị Dung và các gia đình khác, mà còn là niềm vui của y học nước nhà, đặc biệt trong ngành Sản khoa. Những kỳ tích cứu sống trẻ sinh non, nhẹ cân được các thầy thuốc Việt Nam thực hiện trong những năm gần đây đã thắp lên hy vọng ch o các bà mẹ không may mắc bệnh lý khó về sản phụ khoa.

Các bác sĩ khuyến cáo, để có một thai kỳ khỏe mạnh, thai phụ nên khám thai đầy đủ để được đánh giá, phát hiện bất thường. Việc dự phòng nguy cơ sinh non cần được bắt đầu từ khi người mẹ mới mang thai, đảm bảo lịch khám thai đầy đủ. Người mẹ có nguy cơ sinh non nên thăm khám tại cơ sở y tế có chuyên khoa Sản và đơn vị hồi sức sơ sinh tốt để điều trị nguy cơ sinh non, kéo dài thời gian sống trong bụng mẹ của thai nhi cũng như tăng cơ hội sống cho thai trong trường hợp không may sinh non.

Vũ Thủy

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/nuoi-duong-thanh-cong-tre-sinh-non-chi-nang-500-g-ky-tich-cua-chuyen-nganh-san-khoa-viet-nam-169250225180135429.htm